www.vivo-book.com
473
kənarlaĢdırmaq istəsə də, bir neçə dəfə dartınandan sonra əli
oğlanın ovcunda qaldı. Otaq tamam qaranlıq idi – onlar
xanım Renalın yatağının üstündə üz-üzə oturmuĢdular.
“Ġlahi, on dörd ay bundan əvvəl hər Ģey necə də baĢqa
cür idi! – Jülyen bunu düĢünüb yenə ağladı – Deməli, ayrılıq
doğrudan da insanın bütün hisslərini öldürür! Yox, ən
yaxĢısı çıxıb getməkdi!”
Qadının susqunluğundan usanan Jülyen ağlamaqdan
xırıldayan səsilə ondan soruĢdu:
– Nə baĢ verdiyini mənə deməyəcəksiz?
– Siz burdan gedəndə bütün Ģəhər mənim
rüsvayçılığımdan xəbər tutmuĢdu, – xanım Renal sərt səslə
dedi, onun səsində nəsə qəddar və qınayıcı bir Ģey vardı. –
Siz özünüzü hər yerdə çox ehtiyatsız aparmıĢdınız. Bir
müddət sonra, mən lap pis vəziyyətdə olanda möhtərəm
cənab ġelan yanıma gəldi. O çox cəhd elədi ki, mən hər Ģeyi
ona etiraf eləyim. Nəhayət, o bir dəfə məni ilk dəfə ayinə
qoĢulduğum Dicon kilsəsinə apardı. Və orada söhbəti də özü
açdı... – xanım Renal göz yaĢına boğuldu. – Ġlahi, mən elə
utanırdım ki! Mən hər Ģeyi boynuma aldım. O xeyirxah
www.vivo-book.com
474
insan mənə rəhm elədi: məni qınamadı, əksinə, dərdimə
Ģərik oldu. Həmin vaxtlar mən demək olar ki, hər gün sizə
məktub yazırdım, amma göndərməyə ürək eləmirdim: o
məktubları gizləyirdim, üstündə göz bəbəyim kimi əsirdim,
daha dözə bilməyəndəsə otağın qapısını bağlayıb, gizlicə
onları oxuyurdum. Axır ki, cənab ġelan həmin məktubları
məndən aldı. Bir az təmkinlə yazdığım məktubları mən artıq
sizə yollamıĢdım. Siz də heç birinə cavab yazmamıĢdınız.
– And içirəm, o məktublardan bircəciyi də mənə
çatmayıb.
– Ġlahi! Bəs onları kim alıb?
– Ġndi gör mən necə bədbəxt olmuĢam: səni kilsədə
görənə qədər sağ olub-olmadığını da bilmirdim.
– Tanrı mənə rəhm elədi, – xanım Renal söhbətinə
davam elədi. – O, baĢıma ağıl qoydu, onun, uĢaqlarımın,
ərimin qarĢısında necə böyük günah iĢlətdiyimi mənə baĢa
saldı. Ərim məni heç vaxt sevməyib, hələ o vaxt, siz məni
sevəndə də bunu bilirdim...
www.vivo-book.com
475
Jülyen onu bağrına basdı, oğlan kövrəldiyindən özünü
itirmiĢdi. Amma xanım Renal onu özündən kənarlaĢdırıb,
sərt səslə davam elədi:
– Hörmətli dostum cənab ġelan mənə baĢa saldı: bir
halda ki, mən cənab Renala ərə getmiĢəm, deməli, bütün
hisslərimi, hətta bu vaxta qədər xəbərsiz olduğum, bizim o
lənətli münasibətlərə qədər yaĢamadığım bütün hisslərimi
belə ona vermiĢəm... Mənim üçün o qədər dəyərli olan
məktubları da qurban verəndən sonra, həyatım xoĢbəxt
keçməsə də, heç olmasa, rahat keçdi. Nə olar, bu rahatlığımı
pozmayın – Jülyen onun əllərini öpüĢlərə qərq elədi; qadın
onun hələ də ağladığını baĢa düĢdü. – Ağlamayın, siz belə
eləyəndə məni də ağrıdırsınız. Ġndisə siz mənə danıĢın – siz
neylədiniz?
Jülyen danıĢacaq halda deyildi.
Qadın təkrar elədi:
– Mən bilmək istəyirəm, seminariyada necə
yaĢayırdınız, bunu danıĢın, sonra çıxıb gedərsiniz.
Nə danıĢdığını özü də bilmədən, Jülyen ona
seminariyada əvvəl-əvvəl üzləĢdiyi narazılıqlardan, təqib və
www.vivo-book.com
476
sorğu-suallardan, müəllim təyin olunandan sonrasa həyatının
necə sakit keçdiyindən danıĢmağa baĢladı.
– Elə o vaxt, – oğlan əlavə elədi, – indi yaxĢı gördüyüm
bu həqiqəti – sizin məni unutduğunuzu anladan o
susqunluğunuzdan sonra (xanım Renal onun əlini sıxdı)
mənə həmin o beĢ yüz frankı göndərdiniz.
– Mən sizə heç vaxt pul göndərməmiĢəm! – xanım
Renal təəccüblə dedi.
– Məktubun üstündə Paris möhürü vardı, özü də bütün
Ģübhələrdən yayındırmaq üçün “Pol Sorel” adıyla
göndərilmiĢdi.
Onlar
birlikdə
məktubun
kimin
tərəfindən
göndərildiyiylə bağlı ehtimallar irəli sürməyə baĢladılar.
Söhbətin ovqatı bir az dəyiĢmiĢdi. Özlərindən asılı
olmayaraq xanım Renalla Jülyen dostyana söhbətə
baĢlamıĢdılar. Qaranlıq olduğuna görə bir-birilərini görə
bilmirdilər, amma səslərinin ahəngi hər Ģeyi deyirdi.
Jülyen onun belini ehmallıca qucaqladı; əlbəttə bu,
təhlükəli hərəkət idi. Qadın onun əlini kənarlaĢdırmaq istədi,
amma həmin dəqiqə oğlan fəndgirlik iĢlədib onun diqqətini
www.vivo-book.com
477
söhbətə çəkdi. Jülyenin əli onun belini qucaqlamıĢ halda
qaldı.
Ġçində beĢ yüz frank olan məktubla bağlı çoxsaylı
ehtimallardan sonra Jülyen seminariyadan danıĢmağa
baĢladı. O yavaĢ-yavaĢ özünü ələ alırdı; indi hiss
elədikləriylə müqayisədə heç bir maraq kəsb eləməyən
seminariya həyatından danıĢdıqca özünə gəlirdi.
Ġndi onun bütün fikri-zikri bu görüĢün necə
qurtaracağının yanındaydı.
– Siz getməlisiniz – tez-tez qırılan səs durmadan bu
sözləri təkrarlayırdı.
“Məni burdan qovsalar, bu, biabırçılıq olar, – Jülyen
düĢünürdü. – Ömrüm vicdan əzabı çəkməklə keçəcək, bu
qadın bir daha mənə məktub yazmayacaq, özümün də, Allah
bilir, bir də buralara yolum düĢəcəkmi?”
Bu dəqiqədən etibarən yanındakı qadının belə yaxın
olmağından aldığı həzz yoxa çıxdı. Az qala pərəstiĢ elədiyi
qadının yanında oturduğu, onu qucaqladığı yerdə, bir vaxtlar
xoĢbəxt olduğu bu otaqda, bu qatı zülmətdə qucağındakı
qadının sinəsinin aramla qalxıb-enməyindən onun ağladığını
Dostları ilə paylaş: |