Sual 1 Insan resurslarının idarə edilməsi fənninin məzmunu, nəzəri və metodoloji əsasları

Sual 60 Heyətin əmək fəaliyyəti prosesində münaqişələr və onların idarə edilməsi
Münaqişələr mövqelərin, görüşlərin, mənafelərin bir-birinə uyğun gəlmədiyi şəraitdə, habelə problemlərin çətinliklə həll olunduğu şəraitdə baş verir. Bütün bunlar idarəetmə prosesini əhəmiyyətli dərəcədə çətinləşdirir. Kollektivlərdə 2 cür münaqişə vardır:

1. 
   Konstruktiv münaqişələr;
   
2. 
   Destruktiv münaqişələr;
   

Konstruktiv münaqişələr obyektiv münaqişələrlə, yəni istehsalın, əməyin təşkilindəki nöqsanlar, resursların, əmək haqqının çatışmaması və s. destruktiv münaqişələr, subyektiv münaqişələrlə, yəni rəhbər işçinin qanun pozması, işçilərə münasibətlə etik normaları pozması və sair isə münaqişələrlə oxşarlıq təşkil edir. Əgər konstruktiv, obyektiv münaqişələr vaxtında öz həllini tapmazsa, müəyyən vaxtdan sonra destruktiv münaqişələrəçevrilə bilər. Mövcud ədəbiyyatlarda münaqişələrin təsnifatı aşağıdakı kimidir: a) Meydanagəlmə xassəsi – 1) sosial;
2) milli;
3)etnik;
4) millətlərarası; 5) təşkilatdaxili; 6) emosional.
b) Həlletmə yolları –

1. 
   barışmaq;
   
2. 
   güzəşt etmə
   

. c) Təsir istiqamətləri –

1. 
   üfüqi;
   
2. 
   2) şaquli
   
3. 
   . d) İfadə dərəcəsi-
   
4. 
   1) açıq; 5) 2) qızıl ; 6) 3) potensial.
   

7) e) Iştirakçılara görə - 8) 1) şəxsiyyət daxili;

9. 
   2) şəxsiyyət arası;
   
10. 
    3) qruplar arası
    
11. 
    Lakin göstərilən təsnifatı heç də ideal hesab etmək olmaz. Həm də bu təsnifat münaqişələrin əlaqəsi, qarşılıqlı təsir dairəsi və nəticələri əks olunmamışdır.
    

Müxtəlif münaqişələrin qarşılıqlı əlaqəsi və təsiretmə diapazonunun müəyyən edilməsi onun həlli üçün əhəmiyyət kəsb edir. Çünki hər bir münaqişənin öz xassəsi olduğuna görə onların həlli də özünəməxsus üsullar tələb edir. Məsələn, əmək intizamı və maliyyə ilə əlaqədar olan münaqişə arasında prinsipial fərqlər olduğuna görə onların həlli yolları da prinsipcə fərqli olur. Çünki bu münaqişələrin məzmununda əsaslı fərqlər vardır. Münaqişələr öz təbiəti etibarı ilə həll oluna bilməyən, həlli qısa və uzun müddət tələb edən, böyük və nisbətən öz sosial iqtisadi itki verən münaqişələr xarakterinə malik olurlar. Çünki elə münaqişələr var ki, o, öz 165 vaxtında həll olunmadıqda gələcək həlli daha da çətinləşir və böyük itkilər verə bilər. Ona görə də belə ziddiyyətlərin qanunauyğunluqları elmi cəhətdən nəzərə alınmalıdır