Toziholmasael
Yüklə 4,66 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- HEYVANLARIN BAŞINI KƏSMƏYİN ... HEYVANLARIN BAŞINI KƏSMƏYİN VƏ OVLAMAĞIN HÖKMLƏRİ Məsələ 2592
- Məsələ 2595
- HEYVAN BAŞININ KƏSİLMƏSİ QAYDALARI Məsələ 2600
- HEYVANIN BAŞININ KƏSİLMƏSİ ŞƏRTLƏRİ Məsələ 2603
526 TAPILAN ŞEYİN HÖKMLƏRİ
olduğuna əmin olandan sonra, hansı tərzdə onun istifadəsinə razı olsa, o maldan o cür istifadə edə bilər. Əgər belə olmasa onun sahibini tapmağa ehtimal verdiyi vaxta qədər axtarmaq lazımdır, sahibinin tapılmasından məyus olduqdan sonra gərək o malı fəqirə sədəqə versin. Ehtiyat-vacibə əsasən, sədəqə şəriət hakiminin icazəsi ilə verilməlidir. Əgər sonra sahibi tapılsa, və sədəqə verildiyinə razı olmasa, zəmanət yoxdur.
İzahlı şəriət hökmləri 527
deyiləcək göstərişlərə əsasən kəssələr; istər vəhşi olsun istərsə də əhli, can verdikdən sonra əti halal, bədəni pak olur. İnsanın vəty (yaxınlıq) etdiyi heyvanın başını şəri göstərişlərə əsasən də kəssələr, əti haramdır. Amma nəcasət yeyən heyvanın başını, şəriətdə müəyyən olunan göstərişlərə əsasən istibra 1 etmədən kəssələr, əti halal deyil. Məsələ 2593: Əti halal olan vəhşi heyvanların, ahu, kəklik, dağ keçisi və s. kimi və əti halal olub sonradan vəhşiləşən əhli heyvanların, qaçıb vəhşi olan ev inəyi və dəvə kimi, sonradan deyiləcək göstərişlərə əsasən ovlasalar pak və halal olur. Amma qoyun, ev toyuğu və s. kimi əti halal əhli heyvanları həmçinin, təlim verilməklə əhilləşdirilən əti halal vəhşi heyvanları ovlasalar, pak və halal olmur.
bildiyi təqdirdə, ovlandıqda pak və halal olur. Deməli, ahunun qaça bilməyən, kəkliyin uça bilməyən balasını ovlamaqla pak və halal olmur. Əgər ahu və onun qaça bilməyən balası bir güllə ilə ovlansa, ahu halal, balası haram olur.
məsələn: balıq, öz-özünə ölsə, pakdır; lakin ətini yemək olmaz. Məsələ 2596: Atıcı qanı olmayan haram ətli heyvan, ilan kimi, başı kəsilməklə halal olmur. Amma onun ölüsü pakdır.
1 İstibra bölməsində hökmləri deyildiyi kimi, heyvanın pak yeməklə paklanması. 528 HEYVANLARIN BAŞINI KƏSMƏYİN ...
olmur. Onların ətini də yemək haramdır. Yırtıcı və ət yeyən haram ətli heyvanların canavar və pələng kimi başı, deyilən göstərişlərə əsasən kəsilsə, yaxud güllə və s. ilə ovlansa, pak olur; amma əti halal olmur; əgər ov iti ilə onu ovlasalar, bədəninin pak olması işkallıdır. Məsələ 2598: Fil, ayı və meymun, yırtıcı heyvan hökmündədirlər paklığı qəbul edirlər. Amma yerin daxilində yaşayan siçan və kərtənkələ kimi heyvanların atıcı qanı olduğu təqdirdə və öz-özünə ölsələr, nəcisdirlər; hətta, əgər başlarını kəssələr, yaxud ovlasalar belə, bədənlərinin pak olması işkallıdır.
doğulsa, yaxud onu ölü halda çölə çıxarsalar, ətini yemək haramdır.
boğazın altında olan çıxıntının alt tərəfindən kamil şəkildə kəsilməlidir. Əgər onları deşsələr, kifayət deyil.
heyvanın ölməsini gözləyib, sonra isə qalan damarlarını kəsmək kifayət deyil. Amma dörd damarı normal şəkildə bir-birinin ardınca kəsməsələr, hələ heyvan can vermədən, qalan damarlarını kəssələr, heyvan pak və halaldır. Amma ehtiyat budur ki, ardıcıl olsun. Məsələ 2602: Qurd, qoyunun boğazındakı dörd damarı bütöv parçalayarsa, o qoyunun əti haram olar. Amma boğazının bir miqdarını parçalayıb, dörd damarı sağlam qaldığı təqdidə başını kəssələr, halal və təmiz olar. Boğazındakı damarlardan bəzilərini qopardıb və digərləri sağlam qalıbsa, ehtiyata əsasən halal deyil. Əgər bədəninin başqa bir yerini yaralayarsa; qoyun diri olduğu təqdirdə, onu şəri göstərişə əsasən kəsərlərsə, halal və pakdır.
İzahlı şəriət hökmləri 529
1-Heyvanın başını kəsən şəxs; istər qadın olsun istrəsə də kişi, müsəlman olmalıdır və peyğəmbərin əhli-beytinə
düşmənliyi olmasın. Müməyyiz (yaxşını-pisi başa düşən) müsəlman uşağı, heyvanın başını kəsə bilər. 2-Heyvanın başı dəmir şeylərlə kəsilməlidir. Amma dəmir tapılmasa və heyvanın başını kəsməyəcəkləri halda murdar olacağı gözlənilərsə və ya onu kəsmək məcburiyyətində qaldıqları təqdirdə, onun dörd damarını ayıra bilən iti bir şey ilə (şüşə, daş parçası və s.) başını kəsmək olar. 3-Heyvanın başını kəsəndə üz, əl, ayaq və qarnı üzü qibləyə olmalıdır. Heyvanın başının üzü qibləyə kəsilməli olduğunu bilən bir şəxs, qəsdən üzünü qibləyə çevirməsə, heyvan haram olur. Amma unutsa, məsələni bilməsə, yaxud qibləni səhv salsa, yaxud qiblənin hansı tərəfdə olmasını bilməyib və ya heyvanı üzü qibləyə döndərə bilməsə, eybi yoxdur. 4-Heyvanın başını kəsmək istəyəndə, yəni bıçağı onun başına qoyanda, baş kəsmək niyyəti ilə Allahın adını zikr etməlidir. Bismillah demək kifayətdir. Amma baş kəsmək qəsdi olmadan Allahın adını desə, o heyvan pak olmur, əti də haramdır. Unutqanlıq üzündən Allahın adını deməsə, eybi yoxdur. 5-Heyvan kəsildikdən sonra, gözünü çırpması, quyruğunu tərpətməsi və ya ayağını yerə vurması kimi canlı olduğunu bildirən bir hərəkət etməlidir. Ehtiyat-lazıma əsasən qan normal axmalıdır. Ehtiyat əsasən ruh bədənindən çıxmamış heyvanın başını bədənindən ayırmaq olmaz. Həmçinin heyvanın bədənini yarıb boynundan quyruğuna qədər uzanan və nuxa (onurğa beyini) adlanan ağ damarı, ruh bədənindən çıxmamış kəsmək, ətin haram olmamasına baxmayaraq, icazəli deyildir.
Yüklə 4,66 Mb. Dostları ilə paylaş:
|