Ts en 13322-2 Nisan 2006 ics

6 Yapım ve işçilik

6.1 Genel

Tüp veya tüp parçaları aşağıdaki şekilde imal edilmelidir:

• 
  Çevresel olarak kaynatılacak, dövülmüş uçlu, dikişsiz veya uzunlamasına dikişli boru kullanılarak,
  
• 
  Büzülmüş uçlu, uzunlamasına dikişli boru kullanılarak,
  
• 
  İlâve kaynak metali ile doldurulan tabanlı ısıl işlemin takip ettiği dikişsiz boru kullanılarak,
  
• 
  Soğuk şekillendirilmiş boru veya plâka kullanılarak,
  
• 
  Kaynaklı, derin çekilmiş parçalar kullanılarak,
  
• 
  Kaynaklı ön şekillendirilmiş tüplerin kreyojenik veya soğuk şekillendirilmesiyle.
  

6.2 Kaynak işlemi

Verilen bir tasarımdaki tüpün imalâtına başlamadan önce her imalâtçı, bütün kaynak işlemlerini EN 288-1 ve EN 288-3’e göre ve kaynakçılarını EN 287-1’e göre sınıflandırmalıdır. Bu sınıflandırmanın kayıtları imalâtçı tarafından dosyalanarak muhafaza edilmelidir.

6.3 Kreyojenik işlem

6.3.1 Madde 3.1.3’de tarif edilen kreyojenik işlemi, kreyojenik sıcaklıklarda ön şekillendirilmiş gövdeye yüksek bir iç basınç uygulayarak yarı kararlı östenitik çeliklerin mekanik özelliklerini arttırma metodudur.
İlgili işlem parametreleri kreyojenik basınç (p_c) ve kreyojenik sıcaklıktır.
Bitmiş tüpün tasarımı Madde 5’e göre olmalıdır.
6.3.2 Kreyojenik işlem aşağıdaki eşitlikle hesaplanan kreyojenik basıncında yapılmalıdır.

“f_c”, kreyojenik sıcaklık, tüpün her partisinin döküm analizi ve ulaşılacak akma dayanımına bağlıdır ve Madde 5 ve Madde 7’de belirtilen özelliklere uygun olacak şekilde imalâtçı tarafından tespit edilmelidir. Bir tüp tasarımının partileri (Madde 7.3.1’de tarif edildiği gibi) arasında “f_c” değeri  % 10’dan fazla değişmemelidir.

6.3.3 Her kreyojenik şekillendirilmiş tüp için, imalâtçı, basınç artış oranı, ulaşılan kreyojenik basınç ve bu basınçta tutuma zamanının gösterildiği Kreyojenik şekillendirmenin bir basınç/zaman diyagramını kaydetmelidir. Basınç artış oranı, tüpün tasarım deneyi sırasında tesis edilenden fazla ve tutma zamanı ise az olmamalıdır.
6.3.4 Kreyojenik şekillendirmeye bağlı olarak gövde çevresinin en büyük kalıcı deformasyonu % 15’den fazla olmamalıdır.
6.3.5 Kreyojenik sıcaklık işlem sırasında sabit kalmalı (örneğin ön şekillendirilmiş tüpü kroyojenik bir sıvıya daldırma ile) ve tasarım deneyi sırasında tesis edilmelidir.

6.4 Basınç ihtiva eden parçaların kaynaklı ek yerleri

6.4.1 Birden fazla olmaması gereken uzunlamasına ek yerleri, alın kaynaklı olmalıdır.
6.4.2 Silindirik parçalarda ikiden fazla olmaması gereken çevresel ek yerleri, kreyojenik şekillendirilmiş ve korozif gaz uygulamaları için kullanılacak tüpler için alın kaynaklı olmalıdır.
6.4.3 Asetilen tüpü için ek yerleri, gözenekli kütleyi hasarlama riskini yok edecek şekilde tasarlanmalıdır.

6.5 Basınç ihtiva etmeyen ekler

6.5.1 Ayak halkaları, tutamaklar ve boyun halkaları gibi basınca maruz kalmayan parçalar tüpün malzemesi ile uyumlu çelikten yapılmalıdır.
6.5.2 Her ek, birleştirme kaynaklarının muayenesine imkan verecek şekilde tasarlanmalı, uzunlamasına ve çevresel ek yerlerinden uzakta ve su toplanmasından kaçınacak şekilde olmalıdır.
6.5.3 Ayak halkası veya diğer bir destek, sabitlik gerektiğinde birleştirilmeli ve alt çevresel kaynağın muayenesine müsaade edecek şekilde eklenmelidir. Kalıcı olarak bağlanan ayak halkalarından su tahliyesi yapılmalı ve halka ile kapatılan alan havalandırılmalıdır.
6.5.4 Tüplerin kreyojenik veya soğuk şekillendirme işlemine tâbi tutulması durumunda basınç altında kalmayan parçalar ön şekillendirilmiş tüpe kreyojenik veya soğuk şekillendirmeden önce kaynaklanmalıdır

6.6 Vana koruması

6.6.1 5 L su kapasitesinden büyük kapasiteli tüplerin vanaları, gaz boşalmasına yol açacak zararlardan tüpün tasarımı (örneğin, koruyucu bir örtü) veya bir vana koruma cihazı (EN 962’ye uygun) ile korunmalıdır.
6.6.2 Koruyucu bir örtü kullanıldığında, koruyucu örtü EN 962’de tarif edilen düşürme deneyi özelliklerini yerine getirmelidir.
6.6.3 Tüpler, kundaklar veya beşikler içinde nakledildiklerinde veya diğer etkili korumalar sağlandığında Madde 6.6.1 ve Madde 6.6.2’de verilen özellikler aranmaz.

6.7 Boyun vidaları

İç boyun vidaları, vana sıkma işlemini takiben boyun gerilmesini en aza indirecek şekilde, uygun vananın kullanılmasına müsaade etmek için kabul edilmiş bir standarda uygun olmalıdır. İç boyun vidaları, anlaşma sağlanan boyun vidasına uygun mastarlar veya alternatif bir metot kullanılarak kontrol edilmelidir. Boyun vidalarının uygun şekilde kesilmesinin, tam şekilli olmasının ve keskin şekillerin (örneğin, çapak) bulunmaması için özel itina gösterilmelidir.
Not- Örneğin, boyun vidasının EN 629-1’e göre sınıflandırıldığı yerlere denk gelen uygun mastarlar EN 629-2’de belirtilmiştir.

6.8 Gözle muayene

6.8.1 Kabul edilemez kusurlar

Tüplerin basınç altında kalan parçaları, montajdan önce, örnekleri Ek B’de verilen kabul edilemez kusurların olmaması ve homojen kalite bakımından muayene edilmelidir.

6.8.2 Kaynaklar
6.8.2.1 Tüpler kapatılmadan önce uzunlamasına kaynaklar her iki taraftan gözle muayene edilmelidir. Kalıcı destek şeritleri uzunlamasına kaynak ile kullanılmamalıdır.
6.8.2.2 Bütün kaynaklar, iç bükey olmaksızın düzgün yüzeye sahip olmalı ve yanma oyukları veya keskin düzensizlikler olmaksızın ana malzemeye birleşmiş olmalıdır.
6.8.2.3 Bütün kaynaklar tam nüfuziyete sahip olmalıdır.
6.8.2.4 Radyografik muayene, radyoskopik muayene veya diğer uygun bir metot kullanılarak tahribatsız muayene Ek A’da belirtildiği gibi olmalıdır.
6.8.3 Yuvarlaklıktan sapma

Tüpün yuvarlaklıktan sapması, aynı kesitteki en büyük ve en küçük çaplar arasındaki fark, bu çapların ortalamasının % 2’sinden fazla olmayacak şekilde sınırlandırılmalıdır.

6.8.4 Doğruluk

İmalâtçının resimlerinde aksi belirtilmedikçe tüpün silindirik kısmının doğruluktan en büyük sapması silindirik kısmın uzunluğunun % 0,3’ünü geçmemelidir.

6.8.5 Diklik

Tüp zemine dik olarak konduğunda, silindirik gövde ve eş eksenli üst kapak silindir uzunluğunun % 1’i içinde olacak şekilde dik olmalıdır.

6.9 Sızdırmazlık

Tüpte sızıntı olmadığının anlaşılması için imalât işlemlerine uygun deneyler yapılmalıdır.