Ulduz Dekabr 20151115 Layout 1
Yüklə 0,87 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- ULDUZ
- Aylıq ədəbiyyat dərgisi 72 ULDUZ
Vəfa Yazıçılar Birliyinin tədbirlərinə uzaqdan gəlir ‐ Әlətdən. Heç vaxt da gecikmir, Natəvən klubunda əyləşən kimi yanındakı boş stula da çantasını qoyur. Bu boş stula qoyulan çanta haqqında sonra. Vəfa şeirdə birdən‐birə dəyişdi. Elə bil qabaqkı şeirlərinin üstündən xətt çəkib ayrı bir səhifə başladı. Bu səhifənin başında ayın, ilin tarixi yoxdur. Çünki şeirlərinin yazılma tarixi olmur. Bəlkə də, günah məndə. Vəfanın qabakı şeirlərinin içində son şeirlərinin havası varmış, yüz faiz. Olmamış olmazdı. Olmasaydı, belə yazılmazdı. Bəzən biz eynəyimizin tozunu silmirik. Vəfa Mürsəlqızının son axtarışları onun şair həqiqətini təsdiqləyir. Başqalarının asan yolu ilə irəliləməkdənsə öz cığırını açmağa üstünlük verir. Təkrar fikir istehsalına arxalanmır. Daim yeniliyə can atır. Vəfanın şeirlərində Bakı‐Әlət yolu var. Bu yolların avtobusları yorğun olur, həm də “qoca” olur, bir az da səsi bərk çıxan xoruldayan, təpəl avtobuslar olur. Bakı ətrafı yaşayış massivlərinin avtobusları hamısı belədir, məncə. Vəfa əyləşir avtobusa, çantasını da qoyur yanındakı boş yerə. Avtobusun şüşələri tərlidir, Vəfa barmaqları ilə şüşəyə nəsə yazır; ya xətt çəkir, ya da şüşənin tərindən bir gözlük açır ki, çölə baxsın. Çöllər, yol kənarındakı dirəklər yuxuludur hələ. Başını pəncərə şüşəsinə də söykəmək olar. Uzun nəsə düşünmək olar. Başını avtobus şüşəsinə söykəyib düşünməyin dadını bilirsinizmi heç? Özü də bu, səhərlər gözəl olur. Buna bax‐Vəfa deyir‐ elə bil qara asfalt valdı, təkərlər valı oxudur. Burda üç element, əşya iştirak edir. Qara asfalt, təkər, əyləc, asfaltdakı azacıq nəmişlik, avtobusun harasındasa boşalmış bir hissənin cırıldayan yeri və başdakı fikir. Bu fikir dünəndən qalıb, həm şirindir, həm də kədərli. Avtobusun səsi ilə uzlaşır. Bir sözlə, Bethoven. Bu yollar adama şeir yazdırır. Amma metro zəif nəsrdir. Avtobusların səhər çağı sərbəst şeiridir. Günortası qoşmadır, axşamı nasirin şeir, ya da şairin nəsrə başlamasıdır. Bir sözlə, avtobusların axşamı biabırçılıqdır. Vəfa Mürsəlqızı haqqında mənə ilk dəfə gözəl şair, əziz dostum Eldar Səfa demişdi. 71
Dekabr 2015 HÜCRӘ Qəşəm NӘCӘFZADӘ AVTOBUSUN TƏRLİ ŞÜŞƏSİNDƏN HƏYATA BAXMAQ (Vəfa Mürsəlqızının şeirləri haqqında) Günlərin bir günü Vəfa gəldi Yazıçılar Birliyinə. Tanış olduq. Amma mənim Vəfa ilə əsl tanışlığım “Azadlıq” radiosundakı şeirləri, hekayələri ilə başladı. Sonra bu tanışlığı kimə dedimsə, inanan olmadı, heç inanmasınlar, özüm inansam, elə ədəbiyyat üçün bəs eləyir ‐ dedim ‐ və həmin şeirləri bir də oxudum. Bəlkə, bu şeiri Vəfa Bakı ‐ Әlət avtobusunun şüşəsinə yazmışdı və ya o şüşənin tərinin altında hazır halda tapmışdı. Çünki avtobus şüşələrinin təri altında əvvəldən yazı olmamış deyil. Mən də şeirlərimi bəzən hazır halda tapıram. Elə bilirəm, bu şeirləri nə vaxtsa itirmişəm, indi qarşıma çıxır. Vəfa da belədir, yəqin. “Yazıq Gülnar” şeirindən bir sətrə, yarım saatlıq “Әlət‐Bakı yolu”na baxın: Gəlin oldu, ərinin yumruqlarını daşıdı üzündə, gözünün altında Elə bil bu misra bir dram əsəridir. Səhnələşdirmək olar. Tamaşa hazırlamaq olar bu misradan. “Daşımaq” burda ömür sürmək deməkdir. Әdəbiyyat həm də sinekdoxadır, ad qoymaqdır. Şair şeirdə yaşamağın adını daşımaq qoyub. Mən 10‐cu sinifdə oxuyanda, 1978‐ci ildə bir şeir yazmışdım, Vəfanın “yazıq Gülnar” şeirinin əvvəli kimi. Ay kişi, döymə arvadını, Ay əllərin qurusun, Heç bilirdin onu kim sevirdi? Vəfa da “Yazıq Gülnar” şeirini bu il yazıb, 2015‐ci ildə. Gör neçə ildi Azərbaycan qadını döyülür, üzündə təbəssüm gəzdirməliykən, qara qançırlar gəzdirir. Bir gün də Gülnarın cansız, balaca vücudunu daşıdı çiynində səkkiz kişi, Onların içində əri də vardı, oğlanları da, qardaşı da. Heç kim anlamadı ki , tabut niyə belə ağırdır axı? Gülnar yox idi tabutda, ömrü boyu daşıdıqları vardı çünki. Yenə deyirəm, bu şeir deyil, dramdı, tamaşadı, səhnədi və olduqca gözəldi. Açığı, bir az da əsəbiləşirəm. Gülnarı bu günə qoyan cəmiyyətə və Vəfanın istedadının qəd ‐ darlığına. Vəfanın “Yazıq Gülnar” şeiri Cəfər Cabbarlı dramaturgiyasının davamıdır. Onun obrazlar səltənətinin yenidən doğuşudur. Gültəkindir, Firəngizdir, Dilarədir, Füruzədir, amma Almaz deyil. Yaxşı ki, Almaz deyil. Avam getdi dünyadan Gülnar! Amma bircə şeyi daşıya bilmədi! Әrinin ürəyində ömrü boyu başqa qadını daşıdığını. Yazıq Gülnar!.. Amma günah həm də Gülnarındır, Vəfa, bunu bilirsənmi? Gülnar onu sevəni yox, yumruqlarla gözünə sürmə çəkən kişini seçdi. Ramiz Rövşənin “Qara paltarlı qadın”ının taleyi var bu şeirdə. Bəli, sonra kişilər peşman olacaq, öldürdükləri qadınlar üçün. Nüsrət Kəsəmənli “Etiraf”da, Ramiz Rövşən “Qara paltarlı qadın” da. Bakı ‐ Әlət avtobusunun təkərlərinin oxutduğu qara val ‐ asfalt. Әtrafa yayılan səs ‐ vals. Tərli pəncərə şüşəsində çölə baxmaq sevgi kimidir və tərli pəncərə şüşəsinə yazılan şeirlər heç vaxt silinmir.Vəfa, düz demirəmmi? Bilmirəm, Әlət ‐ Bakı avtobusu səhər Bakıya saat neçədə çıxır, bax, o saatlarda onun tərli şüşələrinə söykənən üz, müxtəlif xətlər çəkən barmaqlar yenə var. O, yenə dünən baş verən kədərli və ya sevincli hadisəni tərli pəncərə şüşəsinə pıçıldayır. Şüşə yenidən tərləyir. Kimsə o tərin altında o yazını nə vaxtsa tapacaq. Vəfa Yazıçılar Birliyinə çatır, tədbir hələ başlamayıb, çantasını yanındakı boş stula qoyur. Bir az keçir, oturmağa yer tapılmır, ayaq üstə qalanlar Vəfadan çanta qoyulmuş boş stulda əyləşməyə icazə istəyirlər. Vəfanın səsini eşidirəm: “Zanitdi”. O boş yerin sahibi haqda növbəti yazımda. Aylıq ədəbiyyat dərgisi 72
Dekabr 2015
Yüklə 0,87 Mb. Dostları ilə paylaş:
|