Universiteti I tiranës fakulteti I drejtësisë departamenti I së drejtës civile

231 
 
një vepre rrit interesin e përdoruesit për ta blerë atë. Në fakt, konteksti jashtëgjyqësor i çështje 
mund të ketë shtyrë gjykatën që të marrë këtë vendim, i cili duket më shumë i nxitur në këtë 
drejtim nga arsye praktike sesa arsye të mriëfillta juridike. Google kishte hyrë në marrëveshje 
me  disa  shtëpi  botuese  me  qëllim  pagesën  si  pasojë  e  përdorimit  të  veprave  si  dhe  kishte 
marrë  përsipër  detyrimin  që  të  shpërblente  titullarët  për  çdo  vepër  të  konsultuar,  nëpërmjet 
mekanizmit  të  Google ads.  Ky vendim ka kundërshtarë  të fortë në  ShBA, por mbi të  gjitha, 
bie ndesh me qendrimin që mbajnë gjykatat në Evropë. 
Në vendimin e gjykatës së shkallës së parë, Paris, të vitit 2009
737
, del në pah mjaft qartë 
ndryshimi i interpretimit të përjashtimeve nga detyrimi për të marrë autorizimin e titullarëve 
të të drejtave, njëkohësisht dhe dallimi mes konceptit të fair use dhe teorisë së përjashtimeve 
në  Evropë.  Në  thelb,  misioni  i  tyre  është  i  njëjtë,  por  zbatimi  ndryshon.  Së  pari,  Gjykata  e 
Parisit vëren se kemi të bëjmë me një akt riprodhimi të veprës, gjë që është e pamohueshme, 
pasi digjitalizimi përbën një formë shumëfishimi të veprës në një format virtual. Në thelb, kjo 
analizë na çon te pyetja thelbësore: a duhet Google të marrë autorizimin e titullarëve për këtë 
veprim riprodhimi? Gjykata e Parisit arrin në përfundimin se veprimi i riprodhimit, siç e bën 
Google,  nuk  mund  të  jetë  i  ligjshëm,  nëse  nuk  merr  autorizimin  e  titullarëve.  Për  më  tepër, 
Gjykata  e  Parisi  konstatoi  gjithashtu  se  Google  kryen  një  veprim  komunikimi  të  veprës  në 
publik,  pasi  pjesët  e  veprave  të  digjitalizuara  shërbejnë  që  përdoruesit  t’i  konsultojnë  ato 
nëpërmjet  internetit.  A  mundet  që  Google  të  përfitojë  nga  përjashtimi  nga  detyrimi  për  të 
marrë  autorizim? Google kishte ngritur si pretendim të drejtën e citimit të veprës, pasi sipas 
ligjit francez (por edhe atij shqiptar), citimi i një vepre pa autorizimin e titullarit të të drejtave 
mund  të  lejohet,  me  kusht  që  të  jetë  i  shkurtër  dhe  të  citohet  autori
738
.  Gjykata  e  Parisit  u 
shpreh se së pari, kopertinat e librave janë të digjitalizuara tërësisht, rrjedhimisht nuk kemi të 
bëjmë me citim, por me shfaqje të një vepre të plotë (pasi edhe kopertina mund të përbëjë një 
vepër në vetvete) dhe së dyti, përzgjedhja rastësore e faqeve të skanuara dhe digjitalizuara si 
dhe sasia e tyre e nxjerr tërësisht këtë veprimtari nga kufijtë e citimit. 
Siç  kuptohet,  dallimi  mes  dy  të  drejtave  është  mjaft  i  madh.  Ndoshta  fshihet  dhe  arsye 
politike  dhe  një  lloj  dyshimi  i  shteteve  evropiane  për  një  lloj  përvetësimi  të  padrejtë  të 
pasurisë kulturore evropiane nga ana e Google. Juridikisht, debati është ende i hapur.  
2.2.2 Kontrata e komunikimit dhe riprodhimit të veprave në publik 
Komunikimi  i  veprave  mund  të  kryhet  në  formë  të  drejtëpërdrejtë  ose  indirekte.  Ky 
kategorizim  rezulton  nga  përmbajtja  e  nenit  29  të  Ligjit  për  të  drejtat  e  autorit  në  lidhje  me 
komunikimin publik të veprës së mbrojtur nga e drejta e autorit. Kategorizimi nuk përmendet 
shprehimisht,  por  në  kontekstin  e  komunikimit  publik,  ai  mbështetet  mbi  një  logjikë. 
                                                           
737 TGI Paris, 18.12.2009, Sté Editions Du Seuil SAS v. Google Inc., Google France, 
http://juriscom.net/wp-
content/documents/tgiparis20091218.pdf
. 
  
738 Këtu vërehet një ndryshim mes fair use amerikan dhe sistemit të përjashtimeve në Evropë: i pari funksionon 
si një koncept i përgjithshëm, i dyti si një system i përbërë me disa kategori të përcaktuara në ligj.  

---

232 
 
Komunikimi  publik  mund  të  bëhet  në  formën  e  shfaqjeve  skenike  (teatër,  koncerte)  dhe 
rrjedhimisht  komunikimi  konsiderohet  i  drejtpërdrejtë  me  publikun.  Ndërkohë,  nëse  midis 
publikut  dhe  ekzektuesve  të  veprës  ka  një  ndërmjetësim  teknik  (transmetime  satelitore, 
digjitale,  kabllore,  radiofonike),  do  të  kuptojmë  se  jemi  përpara  një  komunikimi  indirekt, 
pavarësisht  se  shfaqja  mund  të  jetë  e  njëkohshme  me  receptimin  e  saj  nga  publiku.  në 
mjedisin digjital, komunikimi publik i veprës do të jetë në formën indirekte. 
Kontratat e përcjelljes indirekte të veprës ndryshojnë nga kontratat e veçanta që kemi parë 
deri më tani. Këto lloj kontratash nuk nënkuptojnë asnjë lloj transferimi të të drejtës së autorit. 
Autori ose titullari i të drejtës autorizon palën tjetër që të përcjellë veprën në publik. Në këtë 
rast,  nuk  do  të  analizojmë  tërësinë  e  zinxhirit  kontraktual,  por  vetëm  kontratën  që  lejon  një 
subjekt, kryesisht që vepron në fushën e transmetimeve të veprave filmike apo muzikore, që 
të  transmetojë  veprën.  Subjekti  në  fjalë  nuk  ka  asnjë  prerogativë,  por  vetëm  lejen  për  të 
transmetuar  veprën.  Autori  ose  titullari  autorizon  vetëm  përdorimin  e  sendit
739
:  një  film  të 
transmetuar në televizion ose në internet, një muzikë në internet apo në një stacion televiziv të 
specializuar  në  fushën  e  muzikës.  Kjo  lloj  kontrate  do  të  mbulojë  si  autorizimin  për 
shkarkimin e veprave na internet në kompjuterin  e përdoruesve, ashtu si dhe transmetimin e 
tyre në formën streaming, pra pa patur një shkarkim të veprës në kompjuterin e përdoruesit. 
Komunikimi  i  veprës  në  publikun  e  internetit  duhet  të  jetë  e  parashikuar  në  kontratë.  Duke 
patur  parasysh  komunikimin  publik  të  veprës  nëpërmjet  internetit,  producenti  duhet  të 
sigurohet se ka marrë pëlqimin e plotë dhe pa ekuivok të autorit
740
. 
Siç  mund  të  kuptohet  mjaft  lehtë,  krijimi  i  një  vepre  kinematografike,  audiovizive  apo 
muzikore  kërkon  një  lidhjen  e  shumë  kontratave  të  cilat  ndihmojnë  në  finalizimin  e  veprës. 
Siç  do  e  shikojmë  në  pikën  më  poshtë,  në  saj  të  këtyre  kontratave,  kryesisht  të  drejtat  u 
kalojnë  në  mënyrë  automatike  subjekteve  që  investojnë  në  krijimin  e  veprës.  Autori  është  i 
detyruar t’i cedojë. Ja pra përse jemi të detyruar të përmendim, përveç autorit, edhe titullarin e 
të  drejtës  së  autorit  kur  kemi  të  bëjmë  me  kontratat  e  shfaqjes  indirekt  të  veprës  në  publik. 
Titullarët e të drejtave, nëpërmjet kontratës së shfaqjes indirekte të veprës do të mundësojnë 
përhapjen e veprës në salla kinemaje, në televizione, apo në mjedise të ndryshme, përfshi dhe 
ato digjital. E njëjta gjë do të vlejë dhe për veprat muzikore. Për shkak të natyrës së ndryshme 
të subjekteve që autorizohen nëpërmjet këtyre kontratave, nevojitet që paraprakisht autorët t’i 
kenë ceduar të drejtat e tyre personave që kanë investuar për krijimin e veprës. Këta të fundit 
do e kenë më të lehtë të hyjnë në marrëdhënie kontraktuale me shumë subjekte dhe kësisoj të 
bëjnë të mundur përhapjen e veprës në mënyrë sa më të gjerë.  
Kontratat e shfaqjes indirekte të veprës do i binden parimeve të përgjithshme të lidhjes së 
kontratave  por  edhe  parimeve  specifike  të  cilat  i  kemi  përmendur  dhe  më  sipër:  kontrata  e 
                                                           
739 Michel Vivant, Jean-Michel Bruguière, « Droit d’auteur », Dalloz 2009, f. 527. 
740 J-M. Vernier, Numérique et droit d’auteur, Studim i Sciences Po Paris, 2003, f. 22. 

---