Qadin indd

İkinci kitab.  Müsəlman qadının sosial həyatda iştirakı

234

“Əbu  Əmr  ibn  Həfs  ibn  əl-Müğirə...  Yəmənə  yola  çıxmışdı...  

Zövcəsi  Fatimə  bint  Qeysə  onu  boşadığı  xəbərini  göndərir.  

Haris  ibn  Hişam  və  Əyyaş  ibn  əbu  Rəbiəyə  də  əmr  edir  ki,  

Fatimənin  dolanacaq  xərcini  (nəfəqə)  versinlər.  Onlar  Fatiməyə  

deyirlər:  “Allaha  and  olsun  ki,  hamilə  deyilsənsə,  sənə  dola-

nacaq  xərci  düşmür.”  Fatimə  Peyğəmbərin  

(Ona  Allahın  xeyir-duası  və  

salamı  olsun!)  

yanına  gəlib  deyilənləri  ona  danışır.  Peyğəmbər  

(Ona  

Allahın  xeyir-duası  və  salamı  olsun!)  

deyir:  “Sənə  dolanacaq  xərci  düşmür.”  

Bundan  sonra  Fatimə  Peyğəmbərdən  

(Ona  Allahın  xeyir-duası  və  salamı  

olsun!)  

başqa  yerə  köçmək  üçün  icazə  istəyir.  Peyğəmbər  icazə  

verdikdə  Fatimə  soruşur:  “Haraya  köçüm?”  Peyğəmbər  

(Ona  Al-

lahın  xeyir-duası  və  salamı  olsun!)  

buyurur:  “İbn  Ümmi-Məktumun  evinə  

get...”

1

Bəzən  elə  olurdu  ki,  kişilər  həyat  yoldaşlarına  suallarını  bir-

başa  Peyğəmbərə  vermələrini  məsləhət  görürdülər.  Bəzi  misal-

lar  gətirək:

Rəvayət  olunur  ki,  Abdullah  ibn  Məsudun  

(Allah  ondan  razı  qal-

sın!)

  zövcəsi  Zeynəb  demişdir:  

“(Bir  dəfə)  məsciddə  idim.  Gördüm  ki,  Peyğəmbər  

(Ona  Alla-

hın  xeyir-duası  və  salamı  olsun!)  

qadınlara  səsləndi:  “Ey  qadınlar,  bəzək  

əşyalarınızdan  da  sədəqə  verin!”  Mən  Abdullaha  və  hücrəmdəki  

yetimlərə  xərcləyirdim.  Abdullah  ibn  Məsudun  yanına  gedib  

dedim:  “Sən  kasıb  adamsan.  Peyğəmbər  bizə  sədəqə  verməyi  

əmr  edib.  Onun  yanına  gedib  soruş  ki,  sədəqəni  sənə  versəm  

savablıdır,  yoxsa  onu  başqalarına  verim?”  Abdullah  dedi:  

“Sənin  getməyin  məsləhətdir.”  (Zeynəb  sözünə  davam  edir:)  

“Evdən  çıxdım.  Yolda  mədinəli  bir  qadınla  rastlaşdım.  O  da  

1

 Hədisi  İmam  Müslim  rəvayət  etmişdir.  

---

Birinci fəsil. Peyğəmbərin zamanında müsəlman qadınların...

235

eyni  məsələ  üçün  yola  çıxmışdı.  (Peyğəmbərin  evinə  çatdıq).  

Qabağımıza  Bilal  çıxdı.  Ona  dedim:  “Peyğəmbərin  yanına  get  

və  de  ki,  qapının  ağzında  iki  qadın  soruşur:  “Ərlərimizə  və  

himayəmizdəki  yetimlərə  sədəqə  vermək  bizə  savab  gətirərmi?”  

Ancaq  kim  olduğumuzu  söyləmə.”

Bilal  Peyğəmbərin  yanına  girib  deyilənləri  ona  çatdırdı.  Pey-

ğəmbər  

(Ona  Allahın  xeyir-duası  və  salamı  olsun!)  

soruşdu:  “Onlar  kimdir?”  

Bilal  dedi:  “Mədinəli  bir  qadınla  Zeynəbdir.”  Peyğəmbər  

(Ona  

Allahın  xeyir-duası  və  salamı  olsun!)  

təkrar  sual  etdi:  “Hansı  Zeynəb?”  Bi-

lal  dedi:  “Abdullah  ibn  Məsudun  xanımı  Zeynəb.”  Peyğəmbər  

buyurdu:  “Onlara  həm  qohumluq  savabı,  həm  də  sədəqə  sava-

bı  vardır”

1

.

Əta  rəvayət  edir  ki,  ənsardan  bir  şəxs  oruc  tutduğu  halda  

zövcəsini  öpmüşdü.  Zövcəsinə  əmr  etdi  ki,  (gedib  Peyğəmbər-

dən  

(Ona  Allahın  xeyir-duası  və  salamı  olsun!)  

bu  haqda  soruşsun).  Qadın  

Peyğəmbərdən  bu  haqda  soruşduqda  Peyğəmbər  

(Ona  Allahın  xeyir-

duası  və  salamı  olsun!)  

dedi:  “(Ona  de  ki,)  Peyğəmbər  də  bu  hərəkəti  

edir.”  Arvadı  ərinə  bunu  bildirdikdə  əri  dedi:  “Peyğəmbərə  bəzi  

şeylərdə  icazə  vardır.  Onun  yanına  get,  dediklərimi  ona  çatdır.”  

Qadın  Peyğəmbərin  

(Ona  Allahın  xeyir-duası  və  salamı  olsun!)  

yanına  qa-

yıdıb  dedi:  “(Ərim)  deyir  ki,  Peyğəmbərə  bəzi  şeylərdə  icazə  

vardır...”  Peyğəmbər  

(Ona  Allahın  xeyir-duası  və  salamı  olsun!)  

buyurdu:  

“Mən  Allahdan  ən  çox  qorxanınızam  və  Allahın  qaydalarını  ən  

yaxşı  biləninizəm...”

2

.  

1

 Hədisi  İmam  Buxari  və  İmam  Müslim  rəvayət  etmişlər.  

2

 Hədisi  İmam  Əhməd  rəvayət  etmişdir.  Bax:  Silsilə  əl-əhadis  əs-səhihə,  

hədis  №  329.

---

İkinci kitab.  Müsəlman qadının sosial həyatda iştirakı

236

Həzrəti  Aişənin  dediyi  kimi,  Peyğəmbər  

(Ona  Allahın  xeyir-duası  

və  salamı  olsun!)  

hər  bir  məsələdə  asanlaşdırma  yolunu  tutmuşdur.  

Əgər  qadın-kişi  qaynayıb-qarışması  (birgə  fəaliyyət)  həyat  

tərzinin  asanlaşdırılmasına  xidmət  etsəydi  və  buna  nə  isə  əngəl  

törətsəydi,  Peyğəmbər  

(Ona  Allahın  xeyir-duası  və  salamı  olsun!)  

şəriətə  

müvafiq  çıxış  yolu  göstərərdi.  Bunu  aşağıdakı  iki  misal  da  

təsdiqləyir:

a)  Həzrəti  Aişə  rəvayət  edir  ki,  qulamı  Salim  Əbu  Hüzeyfə-

nin  ailəsi  ilə  yaşayırdı.  Səhlə  bint  Süheyl  Peyğəmbərin  

(Ona  Alla-

hın  xeyir-duası  və  salamı  olsun!)  

yanına  gəlib  dedi:  “Salim  artıq  böyüyüb  

və  ağlı  bir  çox  şeyi  kəsir.  Yanımıza  girib  çıxır.  Elə  bilirəm  ki,  

Əbu  Hüzeyfə  bundan  narahatdır  (ürəyində  nə  isə  saxlayır).”  

Peyğəmbər  

(Ona  Allahın  xeyir-duası  və  salamı  olsun!)  

dedi:  “Onu  (Salimi)  

əmizdir,  ona  məhrəm  ol!  Bundan  sonra  Əbu  Hüzeyfənin  na-

rahatlığı  gedər.”  

Hədisin  başqa  versiyasında  deyilir:

“(Bunu  eşidən  Səhlə  dedi:)  “O  ki  yekə  kişidir,  onu  necə  

əmizdirim?”  Peyğəmbər  

(Ona  Allahın  xeyir-duası  və  salamı  olsun!)  

gülüm-

sədi:  “Mən  də  bilirəm  ki,  o  yekə  kişidir.”

Səhlə  evinə  qayıtdı.  Sonralar  demişdi:  “Mən  onu  əmizdirdim  

və  Əbu  Hüzeyfənin  narahatlığı  getdi”

1

.  

Rəvayət  olunur  ki,  Zeynəb  bint  Ümmi-Sələmə  demişdir:

“(Bir  dəfə)  Ümmi-Sələmə  Aişəyə  dedi:  “Sənin  yanına  ya-

nıma  girməsini  xoşlamadığım  bu  uşaq  gəlib  gedir.”  Aişə  dedi:  

“Peyğəmbər  

(Ona  Allahın  xeyir-duası  və  salamı  olsun!)  

sənin  üçün  nümunə  

deyilmi?  (Yadıma  gəlir,  bir  dəfə)  Əbu  Hüzeyfənin  zövcəsi  Pey-

ğəmbərə  demişdi:  “Ey  Allahın  rəsulu,  Salim  həddi-buluğa  çatıb.  

1

 Hədisi  İmam  Müslim  rəvayət  etmişdir.  

---