Gürcüstanın-onun hər hansı bir regionunun yerüstü sularının rəngarəngliyi, onların
əhəmiyyəti barədə fikir yürüdə bilirsə. Mülahizənin nəticələrini özünün arzu etdiyi
formada təqdim edə bilirsə;
Su ehtiyatlarından səmərəli istifadə etmək və onun çirklənməsinin qarşısını almaq yolları
barədə fikir yürüdə bilirsə;
Meşədən istifadə etməyi əks etdirən növləri sadalaya bilirsə;
Meşədən istifadə etməyin ətraf mühit üçün təhlükəsiz formalarını ayıra bilirsə;
Təkrar emalın mümkün olduğu istehlak əşyalarını müəyyən edə bilirsə.
İc.təh.V-VI.14. Şagird qədim dövrlərdən bu günədək kommunikasiyanın
inkişafı barədə fikir yürüdə bilər.
Nəticə göz önündədir, əgər şagird:
Yazının yaradılmasının bəşəriyyət üçün hansı müsbət dəyişikliklər gətirdiyini anlaya
bilirsə;
Çap, kompüter və ya başqa müasir elektron kommunikasiya vasitələrindən istifadə etmək
nəticələrini qruplaşdırmağı bacarırsa;
Zaman şkalasında nəqliyyatın müxtəlif növlərinin ixtirası və onun inkişafını qeyd edə
bilirsə;
Nəqliyyat növlərini saya bilirsə. Onların müxtəlif mühitdə təyinatı barədə mülahizə
yürüdürsə, misallar gətirə bilirsə.
İstiqamət: insan və cəmiyyət
İc.təh.V-VI.15. Şagird insanların bu və ya digər cəmiyyətə mənsubiyyətinə
əsasən müxtəlif əlamət və şərtlərini tanıya bilər.
Nəticə göz önündədir, əgər şagird:
Özünün üzvü olduğunu hesab etdiyi cəmiyyətləri sadalaya bilirsə ( məs .:ailə, sinif,
soyadı, məktəb, dostlar qrupu, rəqqaslar ansamblı və s.);
Özünün müxtəlif cəmiyyətlərə mənsubiyyəti şərtlərini fərqləndirməyi bacarırsa ( məs. :
yaş həddi, qan qohumluğu, cins, nitq dili, yaşayış yeri və s.);
Hər hansı bir sosial qrupun və cəmiyyət üzvlərinin ümumi əlamət-xüsusiyyətlərini saya
bilirsə ( məs.: qohumluq, xarici görünüş, xarakter, maraq, qabiliyyət, şəriklik, yaş,
məhəbbət, doğma dil, dad-zövq və s.);
Bu cür əlamət-xüsusiyyətləri və şərtləri ayırmaqla özünü üzvü hesab etdiyi cəmiyyətlər
arasında əlaqə yaratmağı bacarırsa;
İnsanların müxtəlif, fərqli və ümumi əlamət-xüsusiyyətləri barədə mülahizə yürüdə
bilirsə;
Özünün mənsub olduğu cəmiyyətlərin üzvlərinə hansı səbəbə görə hörmət etdiyini deyə
bilir və təsvir edirsə;
İnsanın qurmaq və dağıtmaq imkanları barədə söhbət apara bilirsə. Birincinin
üstünlüyünü dərk edir və özünü qurucular birliyinə aid edirsə.
İc.təh.V-VI.16. Şagird müxtəlif cəmiyyətləri onlar üçün xarakterik olan
əlamət-xüsusiyyətləri və qaydalarına əsasən müqayisə edə bilər.
Nəticə göz önündədir, əgər şagird:
Əsas cəmiyyətlər üçün xarakterik olan xüsusiyyətləri və qaydaları təsvir edirsə ( məs.:
ailə, məktəb, doğma yaşayış yeri, doğma tarixi diyar);
Sinif yoldaşları üçün əhəmiyyətli olan cəmiyyətlərə oxşar özünəməxsusluqları təsvir edə
bilirsə;
Gürcüstanın müxtəlif diyarında eyni tip cəmiyyətlərin ( məs.: ailə, qonşuluq, məhəllə)
özünəməxsusluqlarını müqayisə edirsə;
Doğma diyarın və ya Gürcüstanın nümunəsində müxtəlif tip cəmiyyətlərin ( məs.: ailə,
qonşuluq, məhəllə) özünəməxsusluqlarını müqayisə edirsə.
İc.təh.V-VI.17. Şagird müxtəlif tarixi dövrdə insan ləyaqətinə, azadlığına və
bərabərliyinə əməl olunmasını təsvir edə bilər.
Nəticə göz önündədir, əgər şagird:
Ləyaqətin, azadlığın və bərabərliyin nə demək olduğunu öz sözləri ilə izah edə bilirsə;
İnsanların müxtəlifliyini onların hüquqları və bərabərliyi ilə əlaqələndirməyi bacarırsa;
Doğma diyarın və ümumiyyətlə, Gürcüstanın nümunəsində insanların ləyaqət, azadlıq və
bərabərliyinə əməl olunmasını müqayisə edirsə.
İc.təh.V-VI.18. Şagird müxtəlif cəmiyyətlərdə uşağın hüquq-vəzifələrini
fərqləndirə bilər.
Nəticə göz önündədir, əgər şagird:
Gündəlik həyatda özünütəşkilin əhəmiyyətini xarakterizə edirsə;
Qrup/komanda işi zamanı sinif yoldaşlarına münasibətdə öz məsuliyyətini
müəyyənləşdirirsə;
Müxtəlif cəmiyyətlərdə özünün hüquq-vəzifələrini izah edə bilirsə ( məs.: ailədə,
məktəbdə, qohumlar arasında, qonşuluqda və s.);
Uşaq və yeniyetmənin hüquq-vəzifələri arasında mövcud olan oxşarlıq-fərqlər barədə
mülahizə yürüdə bilirsə.
İc.təh.V-VI.19. Şagird qanunilik ilə dinc yanaşı yaşamağı əlaqələndirə bilər.
Nəticə göz önündədir, əgər şagird:
Nəzakətli və təhlükəsiz davranış qaydaları biliyi əks etdirirsə;
Fövqəladə vəziyyətdə özünün davranış qaydalarını təsvir edirsə;
Qanunu pozmağa görə cəzalandırılmamağın cəmiyyətə və şəxsiyyətə necə təhlükə
yaratdığını təsvir edə bilirsə;
Cəmiyyətdə qəbul olunmuş qaydaları dövlət üçün xarakterik olan qanunlardan
fərqləndirməyi bacarırsa;
Əxlaq və hüquqi qiymətləri bir-birinə uyğun gəlməyən insanların davranışını
fərqləndirməyi bacarırsa;
İnsanlar arasında münaqişələrin əsas səbəblərini tanıya bilirsə;
Müxtəlif millətlər və dinlərə mənsub olan insanlar arasında dinc yanaşı yaşamaq
nümunələri gətirməyi bacarırsa;
Müxtəlif millətlərdən və dinlərdən olan insanların nəyə görə dinc və ləyaqətlə yaşamağını
əsaslandıra bilirsə.
İstiqamət: mədəniyyət və din
İc.təh.V-VI.20. Şagird Gürcüstanda mövcud olan dinləri təsvir edə bilər.
Nəticə göz önündədir, əgər şagird:
Yaşına uyğun olaraq dinin təyinatı və insan həyatında yerini dərk edir və bu barədə
mülahizə yürüdə bilirsə;
Müasir Gürcüstanda xristianlığın və ona tanış olan başqa dinlərin yayılması areallarını
xəritədə göstərə bilirsə;
Gürcüstanın müxtəlif guşələrində mövcud olan dinləri və onlarla əlaqədar
mərasim/mədəni ənənələri müqayisə edə bilirsə ( məs.: toy, dəfn mərasimi, yeni il);
Hər bir dinin humanitar dəyərlərin daşıyıcısı olduğunu başa düşürsə.
İc.təh.V-VI.21. Şagird mədəniyyətin müxtəlif komponentlərini fərqləndirə və
onların qarşılıqlı əlaqəsini müzakirə edə bilər.
Nəticə göz önündədir, əgər şagird:
Mədəniyyət sahələrini və ya komponentlərini saya və onların aşkarlıqlarını təsvir edə
bilirsə;
Mədəni insanın nə demək olduğunu öz sözləri ilə izah edirsə;
Gürcü mədəniyyətinin hər hansı bir sahəsini xarakterizə edirsə;
Xalq mədəniyyətinin ona tanış olan nümunələrini saya bilirsə, onlarda mədəniyyət
ənənələri elementlərini mümkün qədər ayırmağı bacarırsa;
Gürcü mədəniyyətinə Qərb və ya Şərq mədəniyyətinin təsirini fərqləndirə bilirsə ( məs.:
geyim, memarlıq).
İc.təh.V-VI.22. Şagird Gürcüstan əhalisinin mədəni oxşar-fərqli cəhətlərini
təsvir edə və müvafiq səbəbləri müzakirə edə bilər.
Nəticə göz önündədir, əgər şagird:
Gürcüstanın müxtəlif ərazisində (guşəsində) xalq deyimlərini, şeirləri və mahnılarını
qruplaşdıra bilirsə;
Özünün doğma guşəsində yerləşən memarlıq abidəsini (abidələrini) təsvir edirsə;
Gürcüstanda yaşayan millətlərin ailə və ya dini bayramlarını təsvir edə və onlar arasında
paralellər apara bilirsə;
Gürcüstanın tarixi diyarları üçün xarakterik olan adət-ənənələri (mədəni rəngarəngliyi)
müqayisə edə bilirsə.
Dostları ilə paylaş: | 
