İc.təh.V-VI.4. Şagird xronoloji vahidləri (il, əsr, minillik) və illərin qeydiyyatı
sistemini (qədim və yeni era) izah edə və onlardan istifadə edə bilər.
Nəticə göz önündədir, əgər şagird:
Zaman vahidlərini bir-biri ilə bərabərləşdirə bilirsə (məs.minillik – 10 əsr; əsr – 100 il və
s.);
Terminlərdən – qədim era-yeni era, bizim il qeydiyyatına qədər/bizim il qeydiyyatı ilə,
qədim il hesabı/yeni il hesabı, İsa Məsih doğulanadək/İsa Məsih doğulandan sonra –
istifadə edə bilirsə;
Zaman xəttində (şkalasında) konkret tarixi tarixləri və ya tarixi mərhələləri qeyd etməyi
bacarırsa.
İc.təh.V-VI.5. Şagird tarixi faktları müvafiq dövrlərlə əlaqələndirə bilər.
Nəticə göz önündədir, əgər şagird:
Əhəmiyyətli tarixi faktları sadalaya bilirsə;
Konkret tarixin mənsub olduğu əsri və ya minilliyi sadalaya bilirsə;
Konkret tarixi hadisəni – ilkin və gec prinsipi ilə fərqləndirməyi bacarırsa; məs.:
Tbilisinin
Kartlinin İlk gürcü kitabının çapı
paytaxt elan olunması
Qurucu Davidin çarlığı
İstiqamət
:
dövlət idarəçiliyi və siyasət
İc.təh.V-VI.6. Şagird müxtəlif tarixi dövrdə Gürcüstanda mövcud olmuş
idarəçilik formalarını səciyyələndirə bilər.
Nəticə göz önündədir, əgər şagird:
Müxtəlif tip idarəçilik sisteminin əsas xüsusiyyətlərini, onları qeyd edən terminləri saya
bilirsə və onlardan düzgün istifadə etməyi bacarırsa;
Hakimiyyətin müxtəlif formalarını bir-biri ilə müqayisə edə bilirsə.
İc.təh.V-VI.7. Şagird ölkənin idarəolunmasında iştirak edən Gürcüstan
tarixinin tanınmış şəxsiyyətlərini xarakterizə edə bilər.
Nəticə göz önündədir, əgər şagird:
Müxtəlif zamanlarda fəaliyyət göstərmiş şəxsləri sadalaya, onların idarəçilik
strukturlarında rolunu müəyyənləşdirə bilirsə;
Hakimləri dövrlərə əsasən bir-birindən fərqləndirə bilirsə;
Hakimiyyətdə iştirak edən tarixi şəxslər tərəfindən keçirilmiş dövlət tədbirlərini sadalaya
və xarakterizə edə bilirsə. Onların nəticələri barədə öz mülahizələrini deməyi bacarırsa;
Zaman şkalasında, onun fikrincə, ən əhəmiyyətli 4 (yaxud 5) gürcü siyasi xadiminin
qədim dövrdən bu günədək qeyd edə və onları xarakterizə edə bilirsə.
İc.təh.V-VI.8. Şagird şəxsiyyətlərin və müxtəlif sosial təbəqənin Gürcüstan
tarixində rolu barədə mülahizə yürüdə bilər.
Nəticə göz önündədir, əgər şagird:
Keçmiş cəmiyyətin hər hansı bir sosial təbəqəsini seçir və bu təbəqənin nümayəndəsinin
gündəlik həyatını təsvir edə bilirsə ( məs.: kəndli, aznaur, tacir, sənətkar, alim və s.);
Dövrə müvafiq olaraq tanınmış şəxsiyyətləri sadalaya bilirsə, onun sosial statusunu
müəyyənləşdirməyi bacarırsa ( məs.: çar, tacir, sənətkar, bankir, torpaq sahibkarı,
prezident, alim və s.).
İc.təh.V-VI.9. Şagird Gürcüstan tarixinin müxtəlif mərhələlərində əhali üçün
müharibə və sülh nəticələrini müqayisə edə bilər.
Nəticə göz önündədir, əgər şagird:
Müharibənin növlərini sadalaya bilirsə ( özünümüdafiə, istilaçılıq), onların nəticələrini
xarakterizə edə bilirsə;
Gürcüstan tarixində sülh yolu ilə qəbul olunmuş qərarları sadalaya, onların müsbət və
mənfi nəticələrini qeyd edə bilirsə;
Gürcüstan tarixinin müxtəlif dövrünün döyüş yerlərini konkret xəritəyə köçürməyi
bacarırsa ( məs. Didqori, Basiani, Qarnisi, Krtsanisi və s.);
Müxtəlif tarixi dövrdə Gürcüstanda müharibə aparmaq qaydalarını müqayisə etməyi
bacarırsa ( əsrlərə, yaralılara və həlak olanlara münasibətdə tutduğu mövqe . Müharibə
zamanı qaydalara və qanunlara əməl etmək zərurəti barədə mülahizə yürüdə bilirsə);
Təbiətdə müharibənin səbəb olduğu ekoloji dəyişikliklər barədə informasiya toplaya
bilirsə ( su, hava, torpaq, meşə); dəyişikliklərin nəticələrini cədvəl və ya şəkil (plakat)
qismində təqdim etməyi bacarırsa.
İstiqamət: ətraf mühit və iqtisadiyyat
İc.təh.V-VI.10. Şagird Gürcüstan əhalisinin xüsusiyyətlərini saya bilər.
Nəticə göz önündədir, əgər şagird:
Təbii artım, doğum və ölüm arasında əlaqə yarada bilirsə;
Sinfin və ya lokal ətraf mühitin göstəricilərinə əsasən Gürcüstan əhalisinin cins və yaş
strukturunu xarakterizə edirsə;
Gürcüstanda yaşayan etnik və dini azlıqları sadalaya bilirsə;
Xəritədən istifadə etməklə Gürcüstan əhalisinin etnik və dini rəngarəngliyini təsvir edə
bilirsə;
Miqrasiyanın mümkün səbəbləri barədə öz mülahizəsini deyə və müvafiq misallar gətirə
bilirsə ( məs., təbii şəraitlər, ekologiya, müharibələr);
Gürcüstanın müxtəlif regionlarında inkişaf etmiş təsərrüfat tiplərini sadalaya bilirsə.
İc.təh.V-VI.11. Şagird Gürcüstanın coğrafi obyektlərini məskunlaşma tipləri
ilə əlaqələndirə bilər.
Nəticə göz önündədir, əgər şagird:
Fotoşəkildən və ya xəritədən istifadə etməklə müxtəlif ərazilər üçün xarakterik olan
peyzajları təsvir edə bilirsə ( məs. dağlar, meşələr və s.);
Gürcüstanda yayılmış yaşayış evlərinin tiplərini fərqləndirməyi bacarırsa;
Evlərin memarlığını coğrafi mühitlə əlaqələndirə bilirsə;
Müxtəlif tip məskənləri fərqləndirə və konkret coğrafi mühitdə onların meydana gəlməsi
səbəbləri barədə mülahizə yürüdə bilirsə ( məs.nə üçün şəhərləri çay sahillərində salırlar,
çətin gedilən yerlərdə nə üçün xarabalıqlara rast gəlirik);
Gürcüstanın konturlu xəritəsinə müxtəlif tip yaşayış məskənləri daxil edə bilirsə ( şəhər,
qəsəbə, kənd);
Müxtəlif məskənlərin fəaliyyəti üçün zəruri olan şərtləri göstərə bilirsə, onların
əhəmiyyəti barədə fikir yürüdə bilirsə;
Özünün və başqa yaşayış məskəninin təbii şəraitlərini bir-biri ilə müqayisə etməyi
bacarırsa.
İc.təh.V-VI.12. Şagird diyarı təbii resurslarına əsasən xarakterizə edə və
onların əhəmiyyəti barədə mülahizə yürüdə bilər.
Nəticə göz önündədir, əgər şagird:
Müxtəlif coğrafi mühitdə mövcud olan iki yaşayış məskənini müqayisə edə və onlar
arasında fərqləri müəyyən edə bilirsə ( material, memarlıq);
Gürcüstanın müxtəlif regionunda tapılmış təbii resurslar nüsxəsini müqayisə edə bilirsə;
Onun şəhərində və ya kəndində istifadə olunan təbii ehtiyatlar nüsxəsini müəyyən edirsə
və konturlu xəritəyə köçürə bilirsə;
Hər hansı bir təbii resursu seçir və onun regionun inkişafı üçün əhəmiyyəti barədə fikir
yürüdə bilirsə;
Təbii ehtiyatları ölkənin (regionun) təsərrüfat işləri ilə əlaqələndirə bilirsə.
İc.təh.V-VI.13. Şagird təbii resurslardan səmərəli və hərtərəfli istifadə etmək
barədə mülahizə yürüdə bilər.
Nəticə göz önündədir, əgər şagird:
Bir materialdan hazırlanmış əşyaları qruplaşdıra bilirsə ( məs., gildən bərni də və kərpic
də hazırlanır);
Resursların tapıldığı andan istehlakınadək adlarının dəyişməsini əks etdirə bilirsə ( məs.,
buğda-un-çörək-bulka);
Dostları ilə paylaş: | 
