Y anında Gənclər Fondu tərəfindən qismən maliyyələşdirilən
Yüklə 2,89 Kb. Pdf görüntüsü
|
www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi ġəhla Nağıyeva. Bədii tərcümə: nəzəriyyə və praktika 229 (70, 282). Sətri tərcüməsi: QarĢıda çox Ģey var Mənim ürək döyüntülərim deyir ―Gözəl iĢ əsəbiləĢməmək, Ağır əməyin incə təri‖ – Hələ qarĢımızdadır. Göründüyü kimi, ―həyat ondan küsənləri incidir‖, - poetik misrası tərcüməçinin diqqətindən yayınmıĢdır. Nəticədə bu misra əsəbiləĢməmək kimi verilmiĢdir. Halbuki bu misranı ―Life blames the touch-me-nots‖ kimi tərcümə etmək olardı. S.Vurğunun ―Azərbaycan‖ Ģeirinin aĢağıdakı bəndinin iki tərcümə variantını müqayisə edək: Lənkəranın gülü rəng-rəng, Yurdumuzun qızları tək. Dəmlə çayı, tök ver görək, Anamın dilbər gəlini Yadlara açma əlini. Qladus Evansın tərcüməsi: Lenkoran is a dazzle of flowers, Refreshed by the springtime showers, Clustering on beds and bowers, My Motherland’s delightful daugther, Bordered on by Khazar’s water www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi ġəhla Nağıyeva. Bədii tərcümə: nəzəriyyə və praktika 230 230 Sətri tərcüməsi: Lənkəran gülləri göz qamaĢdırır Yaz leysanları ilə təzələnir Ləklərdə, yaĢayıĢ yerlərində qönçələr açır Mənim ana vətənimin gözəl qızı Xəzərin suları ilə əhatə olunmuĢdur. Volter Meyin tərcüməsi: And Lenkoran’s gay-coloured flowers, Like maidens; grace this land` of ours Brew tea for us; with freshening powers On bride of love, with native charms, And to no stranger stretch your arms (86, 5). Sətri tərcüməsi: Lənkəranın al-əlvan gülləri Bizim yerlərin qızları kimi incə Bizə çay süz təzə qüvvə ilə Ah məhəbbət gəlini, valehedildiklə Və heç bir yada əlini uzatma. Bu müqayisə göstərir ki, V. Meyin tərcüməsi orijinala daha yaxındır. Anamın dilbər gəlini, Yadlara açma əlini, - www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi ġəhla Nağıyeva. Bədii tərcümə: nəzəriyyə və praktika 231 misralarındakı konkretliyi Q.Evans ümumiləĢdirmiĢdir. ―Yadlara açma əlini‖, - fikri isə tamam atılmıĢdır. V.Mey isə həmin parçanı orijinalın ruhuna uyğun tərcümə edib S.Vurğunun fikrini daha dolğun çatdıra bilmiĢdir. Ġbrahim Kəbirlinin ―Çil qız‖ Ģeirini çevirən Tom Bottinq də məna təhrifindən qaça bilməmiĢdir: Burada hər addımda görə bilərsən YeriĢi, baxıĢı qəĢəng qızları Bununsa sübh çağı elə biləsən Tökülüb üzünə bir ovuc darı. Ġngiliscəsi: A dozen pretty girl’s will meet the eye In busy streets on passing near that place, But this one’s eyes were bluer than the sky, With scattered golden grains upon her face. (70, 400). Sətri tərcüməsi: Çoxlu gözəl qızlarla göz qarĢılanır, Ġzdihamlı küçələrdə o yerin yaxınlığından keçərkən Ancaq onun gözləri səmadan mavi idi Üzünə isə qızıl dənlər səpilmiĢdir. ġair çirkin adamı xarakterizə etmək üçün Azərbaycan dilində geniĢ yayılmıĢ ifadəni – ―üzünə bir ovuc darı tökülüb‖ ifadəsini iĢlətmiĢdir. Yəni həmin qız çox eybəcərdir. www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi ġəhla Nağıyeva. Bədii tərcümə: nəzəriyyə və praktika 232 232 Mütərcim bir ovuc darı ifadəsini ―qızıl dən‖ kimi çevirməklə mənanı təhrif etmiĢdir. Nəticədə orijinalın əksinə tərcümədə həmin qız çirkin yox, gözəl kimi təqdim olunmuĢdur. Halbuki tərcüməçi Ģeirin mənasnı diqqətlə öyrənsəydi, Ģairin demək istədiyini baĢa düĢər və mənanı təhrif etməzdi. Təbiidir ki, belə ifadələri çevirərkən tərcüməçinin xalq dilini bilməsi tələb olunur. Cabir Novruzun ―Gözüm görə-görə qocalır anam‖ Ģeirini tərcümə edən Tom Bottinq də məna təhrifindən yaxa qurtara bilməmiĢdir: Baxıb sonbeĢiyə, doymayıb ilkdən, Mən eĢqə düĢəndə o bəndə düĢdü. Deyirəm bəlkə də baĢına ilk dən BaĢıma ilk sevda düĢəndə düĢdü. Tom Bottinqin tərcüməsi: She gazed with joy upon her son and heir Yet she began to age when I found love. Perhaps the silver first showed in her hair When she herself discovered her first love. (70, 513). Sətri tərcüməsi: Oğluna, nəvəsinə sevinclə baxdı Mən eĢqə düĢəndə o qocalmağa baĢladı Yəqin ki, saçında ilk görünən gümüĢ saçlar O da ilk sevdaya düĢəndə düĢüb. www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi ġəhla Nağıyeva. Bədii tərcümə: nəzəriyyə və praktika 233 ġair ―bəlkə də baĢına ilk dən, baĢıma ilk sevda düĢəndə düĢdü‖, - misraları ilə demək istəyir ki, anamı mən qocaltdım, mən eĢqə düĢəndə onun da saçlarına ilk dən düĢdü. Tərcümədən isə belə çıxır ki, onun saçına dən ―o da ilk sevdaya düĢəndə düĢüb‖. Halbuki anası ilk sevdaya düĢəndə onun saçına dən düĢə bilməzdi. Orijinalda söhbət oğulun sevdaya düĢməsindən sonra ananın qocalmasından gedir. Q.Qasımzadənin ―Telefonda söhbət‖ Ģeirində lirik qəhrəmanın sevdiyi qızgilə qorxa-qorxa zəng çalması Azərbaycan ailələrinin belə məsələdə özünəməxsusluğunu əks etdirir. Belə ki, rus, yaxud ingilis ailəsi üçün belə zəng çalma zamanı qorxu üçün əsas yoxdur. Yəni bu mənzərə Azərbaycan üçün olduqca xarakterikdir. Oğlanla qızın anası arasında belə bir dialoq yaranır: - Sən kimsən, nəçisən, axı, ay bala? - Bir Allah bəndəsi, tanımazsınız... T. Bottinq bu mükaliməni belə tərcümə etmiĢdir: ―And who are you to call her up young man!‖ ― I am someone whom I fear you never knew‖. (70, 423). Sətri tərcüməsi: - Cavan oğlan, siz kimsiniz, onu çağırırsınız - Məni tanımağınızdan qorxan bir kəsəm. Yüklə 2,89 Kb. Dostları ilə paylaş:
|