Zeynalov Sübhan Nemət oğlu Müəssisənin mənfəəti, onun bölgüsü və
Yüklə 0,65 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Tədqiqatın məqsədi və vəzifəsi.
- Tədqiqatın predmeti və obyekti.
- Tədqiqatın elmi yeniliyi.
- Dissertasiya işinin təcrübi əhəmiyyəti.
- Dissertasiya işinin strukturu.
- FƏSİL 1. MÜƏSSİSƏLƏRİN MALİYYƏSİNİN TƏŞKİLİ ƏSASLARI, MALİYYƏ SİSTEMİNDƏ ONUN YERİ VƏ ROLU
4 maliyyə təminatı mənbəi olmaqla, digər tərəfdən dövlət büdcəsinin gəlirlərinin təş- kilində böyük rol oynayır. Ona görə də müasir dövrdə digər iqtisadi kateqoriyalar sistemində mənfəətin zəruriliyini, onun mahiyyətini, geniş təkrar istehsalda və büdcə gəlirlərinin təşkilində rolunu elmi cəhətdən araşdırmaqla, mənfəətin artmasına təsir edən amillərin tədqiq olunmasına böyük ehtiyac vardır. Bu baxımdan magistr dissertasiyası kimi seçdiyim mövzu aktual məsələlərdən birinə həsr olunmuşdur.
səviyyəsinə uyğun olaraq müəssisələrin və təsərrüfat təşkilatlarının sahibkarlıq fəaliyyətinin xüsusiyyətlərinin tədqiqi, müəssisələrin pul vəsaiti fondlarının yaranma- sı və səmərəli istifadə edilməsi istiqamətlərinin müəyyən edilməsi, təsərrüfat sub- yektlərinin təsərrüfat-maliyyə fəaliyyətinin nəticəsi kimi mənfəətin iqtisadi mahiyyə- tinin və rolunun elmi araşdırılması tədqiqatın əsas məqsədidir. Tədqiqatın vəzifəsi kommersiya müəssisələrinin təsərrüfat-maliyyə fəaliyyətini öyrənmək, onların məqsədli pul vəsaiti fondlarının yaradılması və istifadəsi nəti- cəsində əldə etdiyi mənfəətin formalaşması, bölüşdürülməsi və istifadə edilməsi istiqamətlərini tədqiq etməkdən ibarətdir. Tədqiqatın predmeti və obyekti. Müəssisələrin pul vəsaiti fondlarının, o cüm- lədən təsərrüfat subyektlərinin təsərrüfat fəaliyyəti nəticəsində əldə olunan mən- fəətin bölüşdürülməsi və istifadəsi prosesində maliyyə münasibətləri sistemi tədqi- qatın predmetini təşkil edir. Dövlətin maliyyə sisteminin mühüm tərkib hissəsi və başlıca həlqəsi kimi kommersiya müəssisələrinin maliyyəsi tədqiqatın obyektidir.
liyyətinin əsas istiqamətlərini və xüsusiyyətlərini araşdırmaqla mənfəətin forma- laşması, onun planlaşdırılması. Bölüşdürülməsi və istifadə edilməsi istiqamətlərinin müəyyən edilməsi və bu sahədə müvafiq tövsiyyə və təkliflərin verilməsi elmi yenilik kimi qiymətləndirilə bilər.
ibarətdir ki, kommersiya müəssisələrinin təsərrüfat-maliyyə fəaliyyətinin tədqiqi əsa- sında onların maliyyə resurslarının və onun tərkib hissəsi kimi mənfəətin düzgün bö- lüşdürülməsi, məqsədəuyğun və səmərəli istifadə edilməsi istiqamətində irəli sürülən 5 təklif və tövsiyyələr kommersiya müəssisələrinin əməli fəaliyyətində nəzərə alına bilər. Dissertasiya işinin strukturu. Dissertasiya işi üç fəsil, 9 paraqraf, nəticə və ədəbiyyat hissəsindən ibarətdir. Fəsil 1-də müəssisələrin maliyyəsinin təşkili əsasları, maliyyə sistemində onun yeri və rolu tədqiq olunmuşdur. Burada müəssisələrin maliyyəsinin mahiyyəti və əsas xüsusiyyətləri şərh olunmuş, müəssisənin maliyyə resurslarının mənbələri göstəril- miş, mənfəət əldə olunması ilə əlaqədar məsrəflər izah olunmuşdur. İkinci fəsildə müəssisənin təsərrüfat-maliyyə fəaliyyətinin təşkili istiqamətləri tədqiq olunmuş, müəssisənin təsərrüfat-maliyyə fəaliyyətinin təşkili xüsusiyyətləri açıqlanmış. Mənfəət əldə edilməsi məqsədilə müəssisənin investisiya fəaliyyətinin əsas istiqamətləri araşdırılmışdır. Üçüncü fəsil mənfəətin iqtisadi məzmunu, funksiyaları və istifadə istiqamətləri tədqiq edilmiş, mənfəətin planlaşdırılması üsulları xarakterizə olunmuş, mənfəətin bölüşdürülməsi və istifadəsi xüsusiyyətləri göstərilmişdir.
6
MALİYYƏ SİSTEMİNDƏ ONUN YERİ VƏ ROLU 1.1. Müəssisələrin maliyyəsinin mahiyyəti və əsas xüsusiyyətləri
Kommersiya müəsisələrinin və təşkilatlarının maliyyəsi ölkənin maliyyə sis- teminin əsas həlqəsi olmaqla ÜDM-in yaradılması, bölüşdürülməsi və istifadəsini dəyər formasında ifadə edir. Kommersiya müəssisələrinin maliyyəsi maddi istehsal sferasında fəaliyyət gös- tərir ki, burada ümumi daxili məhsulun yaranması baş verir. Müəssisələrin maliyyəsi təsərrüfat subyektlərinin sahibkarlıq fəaliyyəti zamanı xüsusi kapitalın, məqsədli pul vəsaiti fondlarının yaradılması, bölüşdürülməsi və istifadəsi prosesində əmələ gələn pul münasibətlərini ifadə edir. Müəssisələrdə sahikbarlıq fəaliyyətinin məqsədi xüsusi kapitalı qoruyub saxlamaq, ictimai tələbatı ödəmək və mənfəət əldə etməkdir. Müəssisələrin sahibkarlıq fəaliyyəti zamanı onların əsas və dövriyyə kapitalının dövranı baş verir, məhsul istehsal edilib satılmaqla onların pul vəsaiti fondları yaradılır və istifadə edilir. Bu proses özlüyündə ümumi daxili məhsulun yaradılması, bölüşdürülməsi və istifadəsi ilə əlaqədar olan pul münasibətləri sistemi olmaqla müəssisələrin maliyyəsinin məzmununu, iqtisadi mahiyyətini təşkil edir. Kommersiya müəssisələri və təşkilatlarının sahibkarlıq fəaliyyəti nəticəsində məhsul istehsalı və satışının baş verməsi, xidmətlərin göstərilməsi və işlərin görülməsi, onların pul vəsaiti fondlarının yaradılması və istifadəsi ilə əlaqədar olaraq müəyyən maliyyə münasibətləri yaranır. Müəssisələrin maliyyə münasibətlərinin maddi məzmunu pul vəsaiti fondlarının yaradılması və istifadəsində ifadə olunur. Çünki, müəssisələrin bir-biri arasında, müəsisələrin bölmələri (sexləri) arasındakı iqtisadi münasibətlər pul formasında baş verir. Həmin maliyyə münasibətləri aşağıdakı istiqamətlərdə yaranır: müəssisə təsis edilərkən (yaradılarkən) onun xüsusi kapitalı və nizamnamə kapitalının formalaşması zamanı həmin təsislər arasındakı pul münasibətləri Yüklə 0,65 Mb. Dostları ilə paylaş:
|