Autor:
Petar Boshkovski
Recensentë:
1. Prof. dr. Stojçe Deskoski
2. Mr. Metodija Popovki
3. Elizabeta Trajkovska, inxh. e dipl. e mak.
Përkthyes:
Mr. Solidar Sulejmani
Redaktor profesional:
Prof. Dr. Abdyl Koleci
Lektore:
Arjeta Çajlani
Botues:
Ministria e Arsimit dhe Shkencë e Republikës së Maqedonisë
Shtypi: Grafi cki centar dooel, Shkup
Tirazhi: 34
Me aktvendim të Ministrit të Arsimit dhe Shkencës të Republikës së Maqedonisë numër
22-4332/1 të datës 29.07.2010, lejohet përdorimi i këtij libri.
CIP –
“
.
” ,
681.5(075.3)
,
:
IV
/
. -
:
,
2010. - 200
. :
. ; 30
:
. 200
ISBN 978-608-226-067-9
COBISS.MK-ID 84234762
PËRMBAJTJA
1. LLOJET E RREGULLIMIT AUTOMATIK
1.1 Udhëheqja automatike te makinat metalogdhendëse
……………
3
1.2 Makinat automatike me bartësit numerik të programit,
makinat e rregulluara numerike (MRRN)
……………
5
1.2.1 Struktura e makinave numerike MRRN
……………
7
1.2.2 Përdorimi i makinave numerike në industri
……………
10
1.2.3 Përparësitë dhe mangësitë e C-MAKINAT NUMERIKE
……………
12
1.3 Zdrukthat
rregullues industrial numerik
……………
13
2.
SISTEMI PËR PËRPUNIM INDUSTRIAL
2.1 Zdrukthi industrial CNC 16А20 / FANUC- SYSTEM 0TE
……………
19
2.2 Karakteristika e 16А20 / FANUC-0TE
……………
22
3.
NJËSIA UDHËHEQËSE
3.1 Llojet e njësive udhëheqëse
……………
27
3.1.1 Ndarja e УЕ në bazë të udhëheqjes
……………
28
3.1.2 Komponentët e njësive udhëheqëse
……………
31
3.1.3 Mënyra e punës së njësisë udhëheqëse
……………
31
3.2 Interpolacioni
……………
32
3.3 Lidhja në mes njësisë udhëheqëse dhe makinës
……………
34
4.
NJËSIA UDHËHEQËSE FANUC - SYSTEM OTE
4.1 CRT/MDI – paneli
……………
38
4.1.2 CRT/MDI – sustat
……………
38
4.1.3 Sustat funksionale
……………
40
4.1.4 Sustat për futjen e informatave
……………
41
4.2 Paneli udhëheqës makinerik
……………
45
4.2.1 Komandat e panelit udhëheqës makinerik
……………
45
4.3 Modet e punës me njësinë udhëheqëse
……………
48
4.3.1
HOME modi
……………
49
4.3.2 Modi JOG
……………
50
4.3.3 Modi MPG STEP
……………
50
4.3.4 Modi MDI
……………
51
4.3.5 Modi EDIT
……………
53
4.3.6 Modi AUTO
……………
55
4.4
Monitori (displeji) i njësisë rregullues
……………
57
4.4.1 Pamja e monitorit në
modin EDIT
……………
57
4.4.2 Paraqitja e gjendjes së memories
së njësisë rregulluese
……………
58
4.4.3 Paraqitja e gjendjes momentale e mbajtësit
të veglës (sistemit matës të makinës)
……………
59
4.4.4 Paraqitja e alarmeve
……………
60
4.5 Теstimi i
programit
……………
61
5. PROGRAMIMI NË FANUC SYSTEM - 0TE
5.1 Hyrje në programin FANUC SYSTEM – 0TE
……………
67
5.2 Orari i programimit
……………
67
5.3
Struktura e programit
……………
68
5.4 Sjellja në rreth e dhëmbëzorëve të kokës shtrënguese
……………
69
5.5 Аdresat dhe urdhëresat e për programim
……………
70
5.5.1 S-аdresa, dhënia e numrit të rrotullimeve
……………
71
5.5.2 Dhënia e shpejtësisë së gdhendjes me
kontrollimin e shpejtësisë konstante të gdhendjes - G96
……………
71
5.5.3 Dhënia e numrit të rrotullimeve - G97
……………
73
5.5.4 F – аdresa, dhënia e lëvizjes
……………
73
5.5.5 T – adresa, defi nimi i veglave
……………
74
5.5.6 G – adresa, funksioni përgatitor-kryesor
……………
78
5.5.7 M – adresa, funksionet ndihmëse
……………
80
5.5.8 X adresa – lëvizja e mbajtësit të veglës nëpër aksin X
……………
82
5.5.9 Z adresa – lëvizja e mbajtësit të veglës nëpër
aksin Z
……………
82
5.5.10 N adresa, numri i rendit programues, blloku
……………
83
5.6 Lista programore
……………
85
5.6.1 Futja e të dhënave në listën programuese
me pikë decimale
……………
87
5.7 Sistemi koordinativ te C-MAKINAT NUMERIKE
……………
88
5.7.1 Pikat nulti dhe bazike të makinës numerike
……………
90
1. Pika zero e makinës - M
……………
92
2. Pika zero e mjetit punues
……………
92
3. Pika zero e programit
……………
94
4. Pika fi llestare e veglës
……………
94
5. Pika referente e makinës
……………
94
6. Pika për pranim dhe rregullim i veglës
……………
95
7. Mesi i kokës revolvere
……………
95
6. URDHRA (FUNKSIONE) PËR PROGRAMIMIN E
FANUC SYSTEM - OTE
6.1 Funksionet kryesore (G) dhe ndihmëse (M)
……………
103
6.1.1 Pozicionimi, G00
……………
103
6.1.2 Interpolimi linear (lëvizja punuese), G01
……………
104
6.1.3 Funksionet për kyçje dhe shkyçje
të sistemit për ftohje - M08, M09
……………
107
6.1.4 Programimi relativ G91,
programimi absolut G90
……………
108
6.1.5 Interpolacioni rrethor – G02, G03
……………
110
6.1.6 Ndërprerja e përkohshme e mbajtësit të veglës - G04
……………
116
6.2 Cikli i përpunimit
……………
118
6.2.1 Ciklet e forta
……………
118
6.2.2 Cikli i gdhendjes për përpunim të zgjatur - G90
……………
118
6.2.3 Cikli i gdhendjes për përpunim të tërthortë - G94
……………
122
6.2.4 Cikli i gdhendjeve të vinteve – G92
……………
125
6.3 Kompensimi i rrezes së veglës - G40, G41, G42
……………
127
6.4
Ciklet paraprogramuese
……………
129