Ü M U M İ D İ L Ç İ L İ K – I I C İ L D
240
əlifbasındakı hərflərin eynidir. Lakin ingilis əlifbası ərəb
əlifbası ilə tutuşdurulduqda
orada heç bir oxşar işarəyə
rast gəlmək olmur. Deməli, bunlar ayrı-ayrı əlifba sistem-
ləri nəticəsində formalaşmış və yaxın qohum olmayan
əlifbalardır.
Müasir əlifba tələbləri. Klassik
əlifbalardan fərqli ola-
raq, müasir əlifba bir neçə vacib tələbə cavab verməlidir.
Həmin tələblər aşağıdakılardır:
1. Fonetik tələb. Əlifba dilin fonetik quruluşunu, fo-
nemlərini yazıda əks etdirməlidir.
Bu o demək de-
yildir ki, dildə nə qədər səs varsa, əlifbada da bir o
qədər hərf olmalıdır. Məlum olduğu üzrə,
hər bir
dildə çoxlu fonem-səs və fonem-səs variantları möv-
cuddur. Əlifba dilin bütün bu fonem-səslərini və
bunların çalarlarını tam əks etdirərsə, yazı mürəkkəb
xarakter alıb olduqca ağırlaşar
və bunun nəticəsində
onun istifadəsi çətinləşər. Elə buna görədir ki, müa-
sir rus ədəbi dilində 40-dan artıq fonem-səs olduğu
halda, rus əlifbasında 33 hərf vardır. Ümumiyyətlə,
dildə olan fonem-səslərin miqdarı qədər hərfi olan
əlifba ideal fonoqrafik əlifba hesab edilir. Lakin belə
əlifba yoxdur
1
. Hərflərin miqdarının az olması müa-
sir əlifbalar üçün xarakterik cəhətdir. Ancaq deməli-
yik ki, hərflərin sayını
mexaniki formada azaltmaq
olmaz, çünki bu, yazıda təhrifə aparıb çıxara bilər.
Dostları ilə paylaş: 
