A n a r əsərlər I hekayələr, povestlər

 225 

Xalidə. O da həmin sözləri deyir, mən də elə sən verən cavabı 

verirəm. 

–Əşi, ay Validə, işin də ayrı ləzzəti   var, axı... yoxsa ki, otur 

evdə, küçə-baca görmə, qaxıl qal bozbaş qazanının yanında. Nə 

bir adam   görəcəksən,   nə   bir səni görən olacaq. Harayçün 

geyinib-keçinəcəksən. Mətbəx üçün? Çaynik-piltə üçün? 

–Həm də ki, sözünə qüvvət, evdə oturdun, yapışıb 

qalacaqsan, nə  bərbərxanaya, nə univermağa... Daha evdə  də 

deməyəcəksən ki, kitabxanaya, arxivə gedirəm. 

–Hə də... 

–İş yerin necədir, ay qız, razısan? 

–Yerdən göyəcən... Bilirsən nə var, Validə, heç kəsnən işim 

yox, mənimlə  də heç kəsin işi yox. Başımı salmışam aşağı, 

ayda iki dəfə qol çəkib  maaşımı alıram, vəssalam. Bəs sən 

necə, razısan? 

–Razısan da sözdür. İş otağımızdan bir mənzərə açılır, gəl 

görəsən.  İki göz istəyir tamaşasına. Yayda səpsərin – kurort,   

külək gup, gup, guppuldayır. Qışda – isti, hamam. 

–Kollektiv, adamlar necədir? 

–Vallah nə deyim? Hələ təzəyəm orda, işlədiyim vur–tut bir 

il üç aydır, tanıdığım elə bir müdirdir, bir də kassir. Müdir bığlı 

bir kişidir, kassir də eynəkli bir qadın. Adları da yaxşıdır e... 

huş qalmayıb məndə, yadımdan çıxıb, amma bilirdim adların, 

famillərin... Nə isə, hər ikisi çox insan adamdırlar... 

–Bizim idarənin   kassirinə      də    söz  ola      bilməz. Çox 

mərifətli qadındır. Nəzakətli, qanacaqlı, görüb-götürmüş... Adı 

dilimin ucundadır   e... zəhrimar,   bu skleroz məni bir təhər 

eləyib, o biri işçilərə  bələd deyiləm. Bircə onu bilirəm ki, 

mənim stolumun arxasında oturan yoldaş çox, belə  həddən 

ziyadə səliqəli adamdır. 

–Cavandır? 

–Bilmirəm. Üzünü görməmişəm. Müdir ona icazə verib ki, 

günün ikinci yarısında gəlsin. Birinci yarısı kitabxanalarda 

işləyir. Mən də ki, olanda səhərlər oluram, günün ikinci yarısı 

---

 226 

gedirəm...  arxivə... Amma elə hey özümə deyirəm ki, bir gün 

yubanım, görüm kimdir axı  mənimlə bir şöbədə, bir otaqda 

işləyən adam... Görüm bu səliqəli adamın vidi-fasonu nə 

sayaqdır. 

–Eh, sənin bəxtin gətirib. Mənim  şöbəmdə pintinin biri 

işləyir, özü də  tərs kimi mənim stolumun arxasında oturur. 

Mən də  hələ onun sifətini görməmişəm. O günün birinci 

yarısında   olur,   mən   ikinci. İstəyirəm bir gün tez gəlim, bir 

baxım sir-sifətinə, deyim, ay insafsız, sən ki, bu qədər qoz-

fındıq yeyirsən, barı qabıqlarını yığışdır dana... Niyə mən gəlib 

sənin tör-töküntünü yığışdırmalıyam axı... 

Xalidə  qəfilcə ayaq saxladı, diksinən kimi oldu. Validənin 

qolunu buraxıb diqqətlə onun üzünə baxdı, təlaşla: 

–Necə? Qoz-fındıq? – deyə  xəbər aldı – hə  də – deyə bu 

təlaşın fərqinə varmayan Validə yastı-yastı söhbətinə davam 

edirdi, – gəlirəm görürəm otaq bom-boş, di gəl ki, stolun üstü 

dolu qoz-fındıq qabığı. Bilmirəm daha kişidir, ya arvad. Arvad 

olsa lap betər. Sən allah ay Validə, belə də pinti   arvad olar? 

Xalidənin sanki boğazı tutulmuşdu, lap sakit səslə: 

–Validə, sən hansı idarədə işləyirsən? – deyə soruşdu. 

Validə sola çevrilib 16 mərtəbəli binanı göstərdi: 

–Bax odey, o binada. 

Xalidə daha da astadan: 

–Neçənci mərtəbədə? – deyə xəbər aldı.  

–On ikinci mərtəbədə. 

Xalidə demədi, pıçıldamadı, yalnız dodaqları tərpəndi: 

–Doqquzuncu otaqda? 

Validə təəccüblə: 

–Bıy, sən hardan bilirsən? – dedi, sonra diqqətlə Xalidənin 

sifətinə baxdı – Ay qız, sənə nə oldu, niyə müc olub qalmısan? 

Xalidə yavaş-yavaş özünə gələrək titrək səslə: 

–Sən allah bağışla, Validə – dedi. – Vallah bilsəydim ki, 

sənsən, qabıqları yığışdırıb atardım. 

Sonra o əlini cibinə atdı, bir ovuc qoz–fındıq çıxarıb 

---

 227 

Validəyə uzatdı  və bu an Validə  də  məsələni başa düşdü. Bir 

müddət ikisi də  şaqqanaq çəkib güldülər, güldükcə güldülər. 

Ara bir "işə bax e"... "Gör e"... deyə ayrı-ayrı sədalar çıxarır və 

yenidən uğunub   gedirdilər. Nəhayət Validə bir az   toxtadı   

və saatına baxdı: 

–Yaxşı – dedi – işin axırına bir saat qaldı, gedim bir idarəyə 

baş çəkim. Sən getmirsən? 

Xalidə: 

–Yox, – dedi – mən səhər gedib tabelə qol  çəkmişəm. Sən 

get. Bu günün də  zəhmətini çək, sabahdan stolun üstündə bir 

dənə qabıq filan görməzsən... 

Rəfiqələr    mehribanlıqla      öpüşüb    ayrıldılar. Validə 

Xalidəyə: 

–Salamat qal, – dedi. – İnşallah, bəlkə yenə görüşdük. 

Babalar yaxşı deyib, dağ      dağa      rast      gəlməz, adam adama 

rast gələr. 

---

 228 

 

 

YAĞIŞ KƏSDİ 

 

Buzovnadan Bakıya qayıdırdım. 

Qəmərgil avtobus dayanacağına qədər mənimlə  gəldilər, 

Qəmər, əri Sultan, Fuad, bir də balaca Tərlan. 

Tərlan Qəmərlə Sultanın qızı idi. Qəmər, Fuad bacı–

qardaşdılar. Fuad mənim  ən yaxın dostum idi. Mən bir həftə 

burda onların bağında qonaq qalmışdım və indi ev yiyələri 

məni şəhərə ötürürdülər. 

Həzin bir axşam idi. Dənizin qurtarmaz alqış  səslərini 

andıran xışıltısı, soyumuş qumların hamar sığalı, Pirşağı tərəfə 

çəkilən günəşin qürub qızartıları – Abşeron axşamlarının 

şairanə, məhzun və bir qədər kədərli gözəlliyi...  

–Avtobus dayanıb. Min, Bəxtiyar... 

Sultan üzüm–əncirlə dolu səbəti mənə uzatdı. Fuad çantamı 

verdi. Qəmər gülümsündü. 

Bir həftədə bir–birimizə elə alışıb isnişmişdik ki, heç 

ayrılmağımız gəlmirdi. Hətta bir qədər kövrəlmişdik. Elə bil 

mən uzaq bir yerə gedirdim. Elə bil bir həftədən sonra yenə 

görüşməyəcəkdik. 

–Uşaqlar, salamat qalın. 

–Sağ ol, yaxşı yol. 

Avtobus tərpəndi. 

Mən arxa şüşədən baxırdım. Göy dəniz, qızılı günəş, sarı 

qum, boz qayalar, öndə Fuad, bir də onun çiynində özünə rahat 

yer eləmiş balaca Tərlanın çəhrayı bantı. Yellənən  əllər, 

tərpənən dodaqlar – bütün bunlar yəqin ki, əbədilik xəyalımda 

həkk olunacaq. 

Avtobus uzaqlaşır, onlar kiçilirdi. Maşınımız döngəni 

buruldu. Avtobusun dal şüşəsinin  şəffaf ekranında bir kadr 

başqası ilə əvəz olundu; indi kadrda evlər, hasarlar görünürdü. 

Çayxana qarşısında səkidə oturmuş kişilər, küçədəki su 

---