A n a r əsərlər I hekayələr, povestlər
Yüklə 2,48 Mb. Pdf görüntüsü
|
283 Əliyevi maşından atmaq təklifi – bir növ onun həyatını xilas eləyib, axı Mazanı Əhməd dediyi kimi, Şirvan kanalına tullasaydılar, o hökmən tələf olacaqlı.
Martın 28–də Mazan Əliyev özünə gəldi. Adını, ünvanını dedi, xahiş elədi ki, evlərinə zəng vursunlar, ailəsini sakitləşdirsinlər. Onu da dedi ki, müstəntiqlə söhbət eləmək iqtidarındadır. Müstəntiqin Mazanın dilindən yazdığı sözlər onun bu işdə ilk ifadəsidir. Bu ilk ifadə mahiyyəti etibarilə onun sonrakı ifadələrindən – sağalma və şüurun normal fəaliyyəti zamanı verdiyi ifadələrdən – fərqlənmir. Varsa yalnız kiçik fərqlər var, bunun da səbəbi aydındır: belə bir sarsıntıdan üç gün sonra verilən ifadədə qeyri–dəqiq detallar təbiidir. Ancaq detallar! Mazanın ifadəsində bizim yuxarıda nəql etdiyimiz hadisələr təsvir olunur. Univermağa gəldiyi dəqiqədən, Poluxin və Nizami küçələrinin tinində maşınına iki gənci mindirdiyi vaxtdan ta o saatacan ki, gicgahında bıçaq, Qazıməmmədli təcili yardım məntəqəsinə gətirilir. Oxucu artıq bu hadisələrin gedişinə bələddir. Yalnız bircə cəhəti qeyd etmək istəyirəm: bıçaqla yaralanmış və sürüşüb oturacağa yıxılmış Mazan – canilər onu ölü saysalar da hər şeyi eşidir və dərk edirdi, ölüb-ölmədiyi barədə şübhələri də, yeni zərbələr vurmaq təklifini də, "bıçağı çıxartmaq olmur" çavabını da (kiçiyin maraqlı replikası: "Dayıma nə cavab verəcəyəm?", böyüyün cavabı: "Pulunu verərik"), gözləri deşmək haqqında, Şirvan kanalı haqqında sözləri də, hamısını eşidirdi və cınqırını çıxartmırdı. Cınqırını çıxartmırdı, çunki bilirdi: hər bir həyat əlaməti onun üçün ölüm deməkdir. Bunu mən ona görə yazıram ki, bir daha Mazanın iradəsini, igidliyini, yalnız fiziki yox, həm də ruhi möhkəmliyini nəzərə çatdırım. –Caniləri sizə göstərsək tanıyarsınızmı? –Onları qaranlıqda görmüşəm, sifətlərinə də əməlli-başlı baxmamışam. Axı həmişə yola baxırdım. Amma, hər halda, 284 mənə elə gəlir ki, tanıyaram. Eyni boy-buxunlu altı oğlan gətirdilər. Mazan onları sanki duman içində, sanki tor dalından görürdü, amma dərhal oğlanların birinin alnındakı çapığa diqqət yetirdi və həmin andaca onu tanıdı. –Aydın budur – dedi. "Aydın" – yəni ki, Məmməd Əhmədov lal–dinməz dayanmışdı. Heç nəylə nəzərə çarpmaq istəmirdi. Hətta elə bil sakit idi, guya bütün bu işlərin ona nə dəxli var? Əhməd Əbdülrəhimov bilmirdi ki, onu kameradan çıxarıb hara aparırlar. Dünən də onunla Məmmədi hadisə yerinə aparmışdılar – onlar həmin yeri tanıdılar, qəza baş verən yeri də göstərdilər, dalında gecələdikləri təpəni də... Mazanın şilküt qoyduqları maşınını da tanıdılar. Məmmədi hətta sınaqdan keçirdilər: sükanın arxasında oturtdular (təbii ki, başqa maşının) və nə dərəcədə maşın sürə bildiyini yoxladılar. Ancaq indi nədənsə Əhmədi xəstəxanaya gətirmişdilər və o hələ heç nə anlamırdı. Hər şeyi və birdən-birə Əhməd o zaman başa düşdü ki, üz-gözü sarıqlı adamın gözlərini gördü və diksindi- öldürdükləri adam "xortlamışdı". Bu anda Əhməd hansı hissləri keçirirdi? Ağına-bozuna baxmadan irəli atılmaq, yataqdakı taqətsiz şəxsi boğub öldürmək, üç gün qabaq başa çatdıra bilmədikləri cinayəti tamamlamaq? Ya başqa bir hiss? Yalvarıb-yaxarmaq, üzr istəmək, əfv diləmək? Bəlkə də sevinc hissi. Bəlkə o sevindi ki, cinayətin bütün ağırlığına baxmayaraq tale onu daha ağır bir günahdan qurtardı – formal surətdə də olsa o, qatil deyil, müharibə əlilini öldürməyib, on bir uşağı yetim qoymayıb. Yox, yox, Əhməd nə duyur-duysun, bu sevinci duymurdu. İndi görəcəyik ki, duymurdu. Mazan gözlərini bayaqkı təki eyni boy-buxunla seçilmiş yeddi oğlanın üzünə zilləmişdi. Əhməd maşında arxa yerdə oturmuşdu və onun sifətini Mazan Məmmədinkindən də pis xatırlayırdı. Ancaq diqqətlə yeddi oğlanı süzüb Mazan beşini buraxdı.
285 –Bu ikisi qalsın – dedi. İkisindən biri Əhməd idi. Onların baxışları toqquşdu – caninin və cinayət qurbanının gözləri! Və Mazan tərəddüdsüz göstərdi: –Budur.
Bəlkə də o, sifət cizgilərini yadda saxlamamışdı, amma gözlərinin ifadəsindən hər şey oxundu – bu gözlərdə qorxu vardı, amma qorxunun da dibində amansızlıq, qansızlıq, insafsızlıq vardı. Gecə yarısı maşında o zərbələri vuran əllərin və o sözləri deyən dilin sahibi məhz bu cür gözlərə sahib olmalıydı. Cavab da yubanmadı: –Heyf səni bərk vurmamışam ki, canın çıxaydı bir dəfəlik, – bu sözləri Əhməd dedi. Onda müstəntiq Əhmədə bir şillə vurdu. Elə buradaca – Mazanın və tibb işçilərinin gözü qabağında. Şəxsən mən vəzifə başında olan şəxslərin öz hüquqlarının həddini keçmələrinin qəti əleyhinəyəm. Amma burada mən müstəntiqə rəğbət bəsləyirəm. O, şilləsinə bu sözləri də əlavə etdi: –Mən səni Mazanın yerinə vurdum, onun əlləri sarıqlıdır, səni vura bilməz.
Azərbaycan SSR Ali məhkəməsinin cinayət işləri üzrə məhkəmə kollegiyası Ali məhkəmə sədri Abdulla İbrahimovun sədrliyi ilə, xalq iclasçıları A.Qaradağlı və F.Aydazadənin, prokuror Y.Yusifovun, müdafiəçi S.Mədətova və S.Əfəndiyevin iştirakı, F.Daşdəmirovun katibliyi ilə 1974-cü il oktyabrın 12-18-ində bu işə baxmışdır. Məhkəmə prosesində ictimaiyyətin nümayəndələri – V.İ.Lenin adına APİ-nin psixologiya kafedrasının müdiri professor Ş.Ağayev və Azərbaycan Mərkəzi müəllimləri təkmilləşdirmə institutunun direktoru, pedaqoji elmlər namizədi B.Vəliyev iştirak edirdilər. Yüklə 2,48 Mb. Dostları ilə paylaş:
|