Akademikin Son eseri
Yüklə 0,89 Mb. Pdf görüntüsü
|
Təbrizin Gəncədən, Şəkidən, Ordubaddan seçilməyən bir tərzdə öz kökü üstündə dimdik dayanaraq elə onların şirin ləhcəsi ilə danışması və küçələrində başqa bir dilin eşidilməməsi idi. Təbrizdən yeni çıxmışdılar ki bir məqam maşını avtobusu saxlatdırdı. Salona qalxan birisi ilk sırada oturmuş Ziyad bəyi görən kimi “məni sizin ardınızca göndəriblər, sizə ayrıca maşın ayırıblar, bir yerdə gedəcəyik” – dedi. Akademik “Avtobus çox rahatdır” – deyə düşmək istəməsə də maşının sürücüsü təkid elədi, “məni işdən qovarlar...” Uzaqdan Savalanın qarlı zirvələrinin göründüyü bir yerdə yenə yadına Rüstəmin Meşkində eşitdiyi əhvalat, Amerikalıların ilk insan beşiyini axtara-axtara gəlib buralara çıxması düşdü. Vaxt olsa maşını o yolla sürdürərdi. Ancaq indi konfransa yetişməlidir. Elə bu yolun keçdiyi vadilərdə də insanı sehrləyən bir qədimlik havası var... Düşüncələr onu yenidən bu yerlərin uzaq keçmişinə aparmışdı. Ancaq qəfildən maşının yoldan çıxdığını hiss etdi. Gözü dağlarda olsa da, tez sürücüyə doğru çevrildi. Onun yuxulaya biləcəyi ağlına gəlməmişdi. Əlini sükana uzatdı. Lakin sürücü yatmamışdı və cidd-cəhdlə sükanı sağa-sola döndərirdi, anlamaq olmurdu, yenidən yola çıxmaq istəyir, yoxsa, maşının üzünü yamacın ətəyindən axan çaya doğru çevirmək istəyir. Artıq istiqaməti dəyişib maşını geri döndərmək gec idi və uçurumun başında sürücü öz qapısını açıb maşından yerə aşırıldı, maşınsa uçurumun başındakı bir ağacla yandakı iri daşın arasına soxulub durdu. Həmin anlarda akademik bədəninin xıncımlanacağını, iri sümüklərinin quru çubuqlar kimi şaqqa-şaqla sınacağını gözləyirdi. Kim bilir, ölüm bu əzilmənin hansı anında gələcəkdi. Bir neçə anda beynindən buna bənzər çox şeylər keçdi. Ölüm qorxulu görünmürdü, təkcə şikəst olmasın... Sonra nə baş verdiyini duymadı. Başının üstündən topa-topa ağ buludlar keçirdi. Sanki Savalanın zirvələri parça-parça uçub gedirdi. Kimsə onu silkələyir, yavaşca üzünə toxunur: “Bəradər, ayıl-ayıl, Allaha şükür elə ki, salamatsan”. Yanındakının sözlərini də anlamağa çalışırdı: – Allahın möcüzəsidir. Bu maşından salamat çıxmaq olar? Nə baş verib görəsən, bəlkə artıq o dünyadadır. O zırpı alman onu boğa bilməmişdi. Barmağı çəkməsinə keçirdiyi iri bıçağa toxunanda birdən bütün gücü bir qoluna yığılmışdı. Axı onu öldürmüşdü, bəs üstündəki bu ağırlıq nədir? Əli ayağına tərəf uzandı, əlli ildən sonra yenidən çəkməsindəki bıçağını çıxarmaq istəyirdi. Qolunun ağrısız hərəkətinə sevindi və dağdan əsən sərinlik köksünü doldurdu. Yerindən dikəlməyə çalışdı. – Tələsmə qardaş, qoy həkim gəlsin, sonra qalxarsan. – Həkim? Nə həkim? “...Cəbhədə doktor var, tibb bacıları var, başlarına bomba yağsa da, özlərini yetirirlər.” Ancaq bomba səsi eşidilmirdi. Başını pəncərəyə doğru çevirəndə gözü yenə dağların qarlı zirvəsinə sataşdı və hər şeyi anladı. O, bu yolla Tehrana getməli idi. – Mənə nə olub? – Heç nə olmayıb, qardaş. Köməkləşib ambulansa qoydular. Ağır adamdır, köməyə gələnlərin gücü çatmırdı. Gözü ətrafdakı yerli adamlara sataşdı və anladı ki, onu xilas edib bu maşını çağıranlar, gündən qaralmış bu gözəl sifətlər yaddaşına əbədilik həkk olundu, eynilə cəbhə dostlarının siması kimi... Fikri yavaş-yavaş aydınlaşanda: – Sürücü hanı? – deyə soruşdu. Onun gəzmək həvəsinə bir insanın qurban getməsini istəməzdi, ancaq nigarançılığına son qoydular: – Salamatdır. – Bəs mənə nə olub? – Əziklərin var, xəstəxanada yoxlayacaqlar. – Təbrizə qaytarın məni. – Qorxulu bir şey yoxdur. Bizə Tehrana getmək tapşırılıb. Ombasının və başının ağrısı bədəninə yayılır və nitqini itirirdi. Tehran həkimləri onu diqqətlə yoxladılar. Çaşqınlıq içində nə qərara gələcəklərini bilmirdilər. Çünki maşının yoldan çıxdığı yerin və əzilən maşının şəkilləri əllərində idi. O yamacda yoldan çıxan maşını uçuruma yuvarlanmaqdan heç nə saxlaya bilməzdi. Necə olmuşdu ki, maşın o tək ağacın üstünə düşmüşdü. Ağacın yanından keçsə və əslində keçməli idi də, qarşısında başqa maneə qalmayacaq və düz uçurumun dibinə yuvarlanacaqdı. Ancaq hansı möcüzəyləsə maşın istiqamətini sağa dəyişərək ağacla qayanın arasına pərçimlənmişdi. Bəlkə də otların arasında gözə dəyməyən yarmaçalardan, daşlardan biri maşının yönünü dəyişib. Bir də ki, bu iri bədənli adamın heç bir ciddi zədə almaması əsl möcüzə idi. Başında silkələnmə vardı və müharibədən başında qalan qəlpəni tərpətmişdi. Bir də ombasında qorxulu olmayan əzintilər vardı. Bir neçə günə yaxşılaşardı. Xəbər tez yayıldı. Konfrans təşkilatçılarının, Tehranda yaşayan türk-azəri ziyalılarının biri gəldi, biri getdi. Azərbaycan səfiri hər gün baş çəkirdi ona. Səfirin ilk gəlişində aralarında maraqlı bir söhbət də olmuşdu. Səfir: – Ustad, axı mən sizi xəbərdar eləmişdim. Bizim Akademiyanın Rəyasət Heyətinə zəng vurub bildirmişdim ki, konfransa gəlməyiniz məsləhət deyil. Burda sizə qarşı ciddi bir kampaniya gedir və hətta sui-qəsd söz-söhbəti də var. Akademik təəccüblə: – Sənin adından mənə bir söz deyilməyib. Zəng vurduğundan da xəbərim olmayıb. Səfir: – Naxçıvandan gəldiyini də bilməmişəm. Bilsəydim, özüm qarşılayardım səni. Kim qarşılayıb, sürücü kim olub, bilmirik. Köhnə dostu Doktor Cavad Heyyət də hər gün baş çəkir, həkimlərlə söhbət edir, müalicənin gedişini izləyirdi. İkinci dəfə gələndə soruşdu: – Həkimlə nə qovğan olub arada? Ziyad bəy gülümsədi: – Xırda şeydi... – Yenə də olsun. Ziyad bəy gizlətmədi: – Gecədən xeyli keçmiş əlində iynə bir həkim girdi otağa ki, “iynənin vaxtıdır, qolunu çirmə!” Baxdım, üzü xoşuma gəlmədi. “Hayes?” – deyə soruşdum. Başı ilə təsdiq etdi. “İynə vurdurmaq istəmirəm” – dedim. Yox e, cumur irəli, qoluma əl uzadır. Tutub qolunu burdum, iynə əlindən düşdü. “Durub öldürərəm səni, rədd ol!” – dedim. İynəni də götürüb tez çıxdı. Cavad Heyyət güldü: – Düz tapmısan, dünən növbətçi həkim erməni olub. – dedi. – Ancaq necə həkim olması və gecənin o vaxtı vuracağı iynənin tərkibi barədə bir şey deyə bilmərəm. Hər halda düz eləmisən. Bakıdan tanıdığı İran Azərbaycanı tarixçisi Rəsul da yastığının başındaydı: – Həkimlərlə danışmışıq, elə bir ciddi zədə yoxdur. Xırda beyin silkələnməsi olub, o da keçib gedəcək. Ziyad bəy böyük bir bəladan qurtardığına sevinirdi və həkimlərin dediklərini zarafata saldı: – Başım onsuz da xarab idi. – Əstəğfürullah! –Rəsul ona etiraz etdi. – Nə qədər qalsan, gözümüz üstündə yerin var. Ancaq inciməsən, bir söz deyərəm. – De görüm! Nə incimək, canım. – Maşına və ya təyyarəyə minə bilərsənsə, qalma burda! Onsuz da konfransa qatıla bilmədin. Müalicəni Bakıda davam etdirərsən. Ziyad bəy fikrə getdi: – Nədən narahatsan? – Sürücünün izi tapılmadı. Kimdir, nəçidir, məlumat verən yoxdur. Ürəyimə min Yüklə 0,89 Mb. Dostları ilə paylaş:
|