Arif Rəhimoğlu
Ədəbi dildə işlədilməsini istədiyimiz türk kökənli milli sözlərimizi verəcək və aydınlıq üçün ayrac
Yüklə 1,37 Mb. Pdf görüntüsü
|
127 1 Ədəbi dildə işlədilməsini istədiyimiz türk kökənli milli sözlərimizi verəcək və aydınlıq üçün ayrac (mötərizə, parantez) içərisində alınma qarşılıqlarını da göstərəcəyik. GiriĢ Azərbaycan türkcəsini danaraq kor-koranə Türkiyə türkcəsini yamsılamaq davranışı ilə Azərbaycan türkcəsini gəlişdirmək üçün Türkiyə türkcəsindən də söz almaq hərəkəti ayrı-ayrı məsələlərdir və qarışdırılmamalıdır. Örnək üçün “baxaq” yerinə “bakalım” demənin heç bir olumlu yönü yoxdur, ancaq “təyyarə” əvəzinə “uçaq” işlətmə dilimizin milli sözlər hesabına gəlişməsi baxımından çox önəmlidir. Başqa sözlə, burada olumsuz yamsılama ilə olumlu etgilənmə anlayışları bir-birindən fərqləndirilməlidir. Qıpçınmaq “bir nəsnəni ələ keçirmək üçün ciddi cəhd göstərmək, canfəşanlıqla buna çalışmaq” anlamında Azərbaycanın güneyində (Sarab vb. bölgələrdə) işlədilən əski sözlərimizdən biridir. Bizcə, qıpçınmaq feli “nəsə qazanmaq üçün canfəşanlıq etmək” anlamında ədəbi dilimizə gətirilməlidir. Unutmayaq ki, XX yüzilin başlarında Azərbaycanın quzeyində də bu cür danışıqla eyniləşdirilmə xətti olmuş (”Molla Nəsrəddin” dərgisini xatırlayaq) və bu xətt ədəbi dilimizin xalq danışıq dilinə yaxınlaşdırılması yönündə çox önəmli rol oynamışdır. Görünür, standart ədəbi dil normalarının xalq danışıq dilinə yaxın bir özül üzrə biçimlənməsi üçün ilk addımlardan biri ədəbi dillə xalq danışıq dilinin eyniləşdirilməsidir. Ancaq bu eyniləşdirilmə uzun sürməməli və öz yerini standart normalara verməlidir. Birinci bölüm Azərbaycanın güneyindəki ləhcələrimizdən aldığımız coğa (dəstə) və yığva (qrup, dəstə, kruq) sözlərinin ədəbi dilimizdə də işlədilməsini gərəkli bilirik. Xatırladaq ki, arqo termini fransızca ”argot” sözündən alınmışdır. Fransızca argot sözü XVIII yüzildə öncə ”oğru coğası”, sonra isə ”oğru danışığı” anlamında işlənmişdir və indi arqo dedikdə təkcə oğru coğasının yox, hər cür özəl coğaların və qapalı yığvaların danışığı anlaşılır. Jarqon termini fransızcanın jargon ”ləhcə, jarqon” sözündən törəmişdir və araşdırıcılara görə, fransızlar da bu sözü əski qall - Roma tayfa dillərinin gargone ”cəfəngiyyat, boşboğazlıq” sözündən alaraq ona yeni anlam vermişlər. İngiliscənin slang ”slenq” sözü də anlayış kimi, əsasən, jarqonla eyni anlam daşıyır. Azərbaycanın güneyində işlənən adlım “məşhur” sözünün ədəbi dilimizə gətirilməsi çox yaxşı olar. Koyne termini yunancanın koinos “ümumi, gənəl” sözündən götürülmüşdür. Qaynaqlara görə, yunan ləhcələrindən biri olan Attika ləhcəsi İ.ö. IV yüzillikdə – Makedoniyalı İsgəndərin yürüşləri dönəmində bütün Yunanıstan üçün ümumi dilə (yunanca: koine diálektos) çevrilir. Çağdaş dilçiliyin koyne termini də buradan alınmışdır. 128 Kərkük mərkəzli Türkmaneli (İraq) bu türkman adımızı indiyədək yaşatmaqdadır. Eyni zamanda, çağdaş Azərbaycandakı tərəkəmə adı da türkman adının ərəbcə cəmlik variantı olan tərakimə sözü ilə bağlanılmaqdadır. Osmanlı imperiyasından sonra Türkiyə Cümhuriyyəti qurulduğu kimi, Qacar dövlətindən sonra da Azərbaycan Cümhuriyyəti qurulsa idi, quşqusuz, tarixə baxış ayrı cür olardı və heç kim Azərbaycan türk dövlətlərini fars İran (=Persiya) dövlətləri kimi qələmə verməyə yeltənməzdi. M. Kaşğarlı oğuzların “boy” sözündən danışarkən yazırdı: “Bir-birini tanımayan iki adam qarşılaşdıqları zaman öncə salamlaşar, sonra “boy kim?” deyə soruşarlar ki, “hansı boydansan?” deməkdir... Beləliklə, biri o birinin boyunu tanımış olur və bundan sonra danışmağa başlar, yaxud durmayıb ayrılarlar” (Divanü luğat-it türk. Çevirən: Besim Atalay. Ankara. 1941. lll cild, səh.141). Vurğulayaq ki, dilimizdə işlənən alınma sözlərə yönəlik araşdırmalar az deyil və bu araşdırmaların çoxunda dilimizdəki alınma sözlər, onların özəllikləri doğru-düzgün ortaya qoyulmaqdadır. Ancaq bir sıra durumlarda sözün alınma olub-olmamasını bəlirləyəcək özül qaydalara önəm verilmədiyi üçün yanlışlıqlar ortaya çıxır və türk kökənli sözlərin alınma olması irəli sürülür. Örnəyin, bəziləri kilit sözünü yunan dilinə, çadır, çəkic, umud... sözlərini fars dilinə bağlamağa yeltənirlər. Ancaq belə bir dəyişməz qayda unudulmamalıdır ki, türk dillərində alınma sadə fel yoxdur və kökü sadə felə bağlı olan adların heç biri türk dilləri üçün alınma ola bilməz. Örnək verdiyimiz kilit, ümid, çadır, çəkic ...sözlərinin də kökündə sadə fel durduğu üçün onların alınma ola bilməsi imkansızdır. Çox ilgincdir ki, gürcü və erməni dilləri başda olmaqla bütün Qafqaz xalqlarına türkcəmiz çox güclü etgi göstərmiş, ancaq özü bu dillərdən çox da təsirlənməmişdir (Azərbaycan türkcəsində gürcü, erməni və başqa Qafqaz xalqlarına məxsus sözlər barmaqla sayılar, ancaq bu dillərdən hər birində minlərlə türk sözləri işlənir). Bunun nədəni aydındır: son min ildən çox sürə boyu Qafqaz xalqları içərisində biz türklər daha aparıcı, daha güclü olduğumuzdan bölgənin əsas siyasi güc mərkəzi sayılmışıq və türkcəmiz də ümumünsiyyət dili olduğundan Qafqaz xalqlarının dillərini dərindən etgiləmişdir... Bəzən yalavac, yek vb. bu cür bir sıra sözlərin sanskrit, çin, fars vb.dillərdən alındığı iddia edilir. Mövzumuzdan çox qırağa çıxmamaq üçün bu sözlərə ayrıca toxunmur, ancaq onları türk sözləri sayırıq. “Dədə Qorqud Kitabı” nda Qalın Oğuz eli iki oymaq (İç Oğuz və Dış Oğuz) və 24 boydan oluşurdu ki, onlardan ən azı 20 – 21 boyun adı Azərbaycan coğrafiyasında indiyədək qorunmaqdadır. Artıraq ki, İ.s. II minilliyin ortalarına doğru Azərbaycanda qarluq kökənli cığatay boy və oymaqlarının etgisi gücləndi, özəlliklə Əlişir Nəvayi dühası nədənilə Azərbaycan türkcəsinə qarluq türkcəsinin (cığataycanın) təsiri artdı, ancaq bu etgi keçici oldu və ədəbi dilimizin özülünə yönəlik elə bir köklü, yayğın, qalıcı dəyişim yaratmadı. 129 Bəzən əski qaynaqlarda udilərin Araz vadisində göstərilməsini anaxronizm sayırlar. Ancaq Vedi adı tam ortaya qoyur ki, burada heç bir anaxronizm yoxdur, sadəcə, bu udilər “Azərbaycan tarixçiləri”nin dediyi Qafqazdilli udinlər deyil, türkdilli boylardan biridir (udulular da ola bilər). Türk boy və oymaq dillərinə aid sözlərin çoxunu Mahmud Kaşğarlının “Divanü luğat-it-türk” əsərindən aldıq və bir azını da çağdaş türkoloji araşdırmalardan seçdik. Ġkinci bölüm 20 Transkripsiya – latınca trans ”köçürmə” və criptio ”yazı” sözlərindən olub ”üzünü köçürmə” anlamı verir. Terminoloji baxımdan isə fonetik transkripsiya səsin doğru göstərilməsi üçün hərfin bəlirli fərqləndirici (diakritik) işarələrlə birgə işlənməsini bildirir. 21 Bir sıra qaynaqlarda qısa deyilən ünlülər fonem variantları sırasında göstərilmir. Ancaq biz prof. Ə.Dəmirçizadənin yanaşmasını daha doğru sayır və qısa ünlüləri fonem variantları sırasında veririk. Üçüncü bölüm Sözün yunanca əsli ορθος ”orthos// orfos” kimi yazılır və buradakı θ - teta (çağdaş yunancada: thita//fita) hərfi t, s və f səsləri arasında deyilir. θ - teta hərfinin ingiliscə qarşılığı th hərfi ilə, rusca qarşılığı isə həm т (=t), həm də ф (=f ) hərfi ilə verildiyi üçün söz hər iki biçimdə (orthos//orfos) yazıla bilir. Orfoqrafiya sözünün bəzi Avropa dillərində işlənən ortoqrafiya variantı da buradandır. Təbii ki, imla sözünün yoxlama yazı türü anlamı elə düzgün yazı qaydaları anlamından doğmuşdur və dilçilikdə sözün anlamca bu cür gəlişməsinə anlam geniĢlənməsi (semantik genişlənmə) deyilir. Dilimizin sisteminə görə, sözün hansı halda işlənəcəyini fel (bütövlükdə, xəbər) bəlirləyir və “təşəkkür edirik” xəbəri təşəkkür bildirmə işinin başlanğıc/çıxışlıq nöqtəsini (kimdən?) yox, yönünü (kimə?) ortaya qoyduğu üçün “siz” əvəzliyi Çıxışlıq halda yox, Yönlük halda işlədilməlidir. “Sizdən təşəkkür edirik” dedikdə isə, dilimizin qaydalarına görə, sizdən kiməsə (yəni sizə yox, sizin əvəzinizdən başqasına) təşəkkür etmiş oluruq. Bu düşüncəyə qarşı çıxıla və deyilə bilər ki, elə yazarıqsa, örnəyin, BoĢ (Bosch) şirkət adı ilə dilimizin boĢ sözü qarışıq salınar. Təbii ki, bu cür bir neçə örnək tapıla bilər, ancaq onlar ümumi qaydanı pozmamalı və məsələnin təməl qoyuluşunu dəyişdirməməlidir. Nə əlifbamızda, nə də yazımızda heç bir hərf birləşməsi, o sıradan Ģ səsi bildirən sch hərf birləşməsi yoxdur və dilimizə hərf birləşməsi gətirmə də özünü doğrulda bilməz. Unutmayaq ki, təkcə böyük – kiçik yazılışına görə yox, mətndəki özəlliklərinə görə də BoĢ şirkət adı və boĢ sifəti asanlıqla fərqlənir (gərəkərsə, ayrac içərisində adın özgün biçimi də yazıla bilər). Eyni zamanda, yazılışdan asılı olmayaraq, deyilişdə şirkətin adı məhz BoĢ kimi deyilir və deyildiyi kimi də yazılması bizim dilimiz üçün tam normaldır. İstənilən durumda hansı sözün necə yazılacağını dəqiq bilmək üçün imla sözlüyünə baxılmalıdır. Artıraq ki, həm slavyan dillərinin ц (tse) səsi, həm də az sonra toxunacağımız almanca z (tset) səsi qovuşuq (affrikat) səslər olub t və s səslərinin birləşməsindən yaranmışdır. Azərbaycan türkcəsi ədəbi 130 dilində bu cür qovuşuq iki səs – ç (t və Ģ səslərinin qovuşması) və c (d və j səslərinin qovuşması) olsa da, ayrıca bir ç ı = ts (t və s səslərinin qovuşması) səsi yoxdur. Ləhcələrdə, özəlliklə Naxçıvan yörələrində isə bu qovuşuq səs var və ədəbi dildə iki ayrı-ayrı səs olub yanaşı işlənən ts səsləri Naxçıvan yörəsində ayrıca bir qovuşuq ç ı ( t və s səslərinin qovuşması) ünsüzü olaraq özünü göstərməkdədir. Əski bulqar türkcəsi ilə bağlı çağdaş türk dillərində bu qovuşuq ç ı (=ts) səsinin olması imkan verir ki, Naxçıvanda işlənən qovuşuq ç ı (=ts) ünsüzünü də əski bulqar türkcəsindən qalma bir iz kimi dəyərləndirək. Defis (latınca divisio “ayırma”) işarəsi yazıda işlədilən ən qısa bir üfiqi cızıqdır (-) və onu Azərbaycan türkcəsində cızqı adlandırmaq daha yerində olar. Azərbaycanın güney ləhcələrindən alıb “defis” anlamında işlətdiyimiz cızqı sözü əslində dilimizdəki cizgi sözünün bir variantıdır. Hesab edirik ki, eyni bir sözün çeşidli fonetik variantlarını fərqli anlamlarda işlətmək dilimizdə ümumişlək cizgi “xətt” sözü ilə terminoloji anlam yüklənən cızqı “defis” sözlərini bir-birlərindən ayırmağa imkan verir və bu üsul dilimizin söz yaradıcılığı üsullarından biri kimi maraq doğurmaqdadır. Tutuşduraq: dağ “yerin hündür hissəsi” və tağ “dağa oxşar yarımdairə formalı qapı, pəncərə vb. bildirən tikinti termini” (əslində dağ və tağ eyni bir sözün fərqli fonetik variantlarından başqa bir nəsnə deyil). Cızqıdan (-) bir az uzun olan tire (–) fransızca tirer “dartmaq, çəkmək” sözündəndir və onu dilimizdə ayırtı adlandıra bilərik. Öz görəvinə görə, cızqı (-) iki sözü bir-birinə yaxınlaşdırıb onların bir mürəkkəb söz kimi dərk olunmasını biçimləndirir və bu mürəkkəb sözün yarımbitişik-yarımayrı yazılış tərzini ortaya qoyur; ayırtı (–) isə tərəfləri bir-birindən ayırır və onların ayrı-ayrılıqda anlaşılmasını irəli sürür. Ayırma görəvi daşıması bizə imkan verir ki, tireni dilimizdə ayırtı adlandıraq. Dördüncü bölüm 30 Bildiyimiz qədəri ilə, cizgisəl iĢarələr yönündə ilk addımlardan biri 2006-cı ildə rus dilçiliyində atılmış və qeyri-hərfi imla iĢarələri (rusca: небуквенные орфографические знаки) adı altında defis, apostrof, vurğu və əyri cızıq (/) haqqında ayrıca danışılmışdır. Ancaq əyri cızıq alternativlik bildirən söz işarəsi olduğu üçün buradan çıxarılmalı və bütövlükdə, işarə qrupu daha dərindən araşdırılmalıdır. Hələlik bu məsələni ayrıca araşdırma amacımız olmadığı üçün cizgisəl işarələr üzərində çox dayanmır və buraya nələrin daxil olmasına geniş toxunmuruq. 31 Rusca: пробел; ingiliscə: Space; fransızca: approche; isveçcə: mellanslag vb. kimi verilən bu anlayışın Azərbaycan türkcəsində boĢluq adlanmasını qəbul edirik. 32 Ədəbi dilimizdə abzas, rusca: абзац < almanca: Absatz; isveçcə: indrag; ingiliscə: indentation vb. kimi verilən bu anlayışın Azərbaycan türkcəsində önara adlanmasını qəbul edirik. 33 Bəzən bu anlayış iki nöqtə termini ilə verilir. Ancaq üç nöqtə (...) işarəsinə uyğun olaraq, iki nöqtə də yan-yana işlənən (..) işarəsini çağrışdırır və nöqtələrin yan-yana yox, üst-üstə (:) verilməsini bəlirtmək üçün, bizcə, işarənin qoĢa nöqtə adlandırılması daha doğrudur. 131 34 Yan-yana qoyulan üç nöqtə bəzən çox nöqtə də adlanır, ancaq bu çoxluqda üç nöqtənin (...) göstərilməsi daha geniş yayıldığı üçün terminin üç nöqtə kimi verilməsi daha məntiqlidir. 35 Əski türkcədə tutruq “vəsiyyət”, oxsınmaq “peşman olmaq” deməkdir. 36 1144 – 1234-cü illərdə yaşamış adlım Azərbaycan filosofu Ömər Sührəverdi nəzərdə tutulur. 37 Fransızca tirer “dartmaq, çəkmək” sözündən alınmış tire termini Türkiyə türkcəsində ya olduğu kimi qorunur, ya da uzun çizgi adı ilə verilir. Biz bu terminin Azərbaycan türkcəsində ayırtı adlanmasını qəbul edirik. Ədəbiyyat 1. Ağasıoğlu Firudin. Azər xalqı(Seçmə yazlar).II nəşri. “Çıraq” nəşriyyatı, Bakı, 2005. 2. Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti (artırılmış və təkmilləşdirilmiş üçüncü nəşri). “Elm” nəşriyyatı, Bakı,1975. 3. Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti. “Lider” nəşriyyatı, Bakı, 2004. 4. Azərbaycan dilinin orfoqrafiya qaydaları. B, 1958 5. Azərbaycan ədəbi dili tarixi. “Elm” nəşriyyatı, Bakı,1991. 6. Azərbaycan ədəbi dili tarixi (sovet dövrü). “Elm” nəşriyyatı, Bakı,1982. 7. Budaqоva Z. Azərbaycan dilində durğu işarələri. “Еlm” nəşriyyatı, Baкı,1977. 8. Cahangirov M.Azərbaycan milli ədəbi dilinin təşəkkülü. “Elm” nəşriyyatı, Bakı,1978 9. Cərullaqızı Nigar. Fəlsəfi-bədii fikir tarixində şəxsiyyət konsepsiyası. .”Günəş” nəşriyyatı, Bakı, 2000. 10. Dəmirçizadə Ə.M. «Kitabi-Dədə Qorqud» dastanlarının dili. APİ nəşri, Bakı, 1959. 11. Dəmirçizadə Ə.M. Azərbaycan ədəbi dilinin tarixi. I hissə. “Maarif” nəşriyyatı, Bakı, 1979. 132 12. Dəmirçizadə Ə.M. Müasir Azərbaycan dili. I hissə (Fonetika, orfoepiya, orfoqrafiya). ”Maarif” nəşriyyatı, Bakı, 1984. 13. Ergin Muharrem. Türkçenin Tarihi Gelişimi. Bax: http://www.bilgicenneti.com/d-8643- Turkcenin+Tarihi+Gelisimi.html 14. Əfzələddin Əsgər, Məmmədəli Qıpçaq.Türk savaş sənəti. ”Yazıçı” Ədəbi Nəşrlər Evi, Bakı,1996. 15. Əfsələddin Əsgər. Türkmanlar (Tarixi-etnoqrafik oçerk). http://kitab.az/cgi- bin/catlib/item.cgi?lang=az&item=20031203075903759 16. Əzizоv Е. Azərbaycan dilinin tarixi dialекtоlоgiyası. Baкı, BDU nəşri, 1999, 17. Gabain Annemarie von. Eski Türk Yazı Kültürü ve Matbaası. Çeviren: Arzu Ekinci. Bax: http://turkoloji.cu.edu.tr/ESKI%20TURK%20DILI/gabain_01.pdf 18. Gabain Annemarie von. Eski Türkcenin Yazı Dili. Çeviren: Sabit S.Paylı. Bax: http://turkoloji.cu.edu.tr/ESKI%20TURK%20DILI/gabain_02.pdf 19. Hacıyеv M.Ə. Durğu işarələri. AПI, Baкı, 1961. 20. Hacıyev T.İ. Azərbaycan ədəbi dili tarixi. I hissə. Bakı, 1976. 21. Hacıyev T.İ. Azərbaycan ədəbi dili tarixi. II hissə. “Maarif” nəşriyyatı, Bakı, 1987. 22. Hacıyev T.İ., Vəliyev K.N. Azərbaycan dili tarixi. Oçerklər və materiallar. “Maarif” nəşriyyatı, Bakı, 1983. 23. Hüseynzadə M. Müasir Azərbaycan dili. Morfologiya. III hissə. ”Maarif” nəşriyyatı, Bakı, 1983. 24. Xudiyev Nizami. Azərbaycan ədəbi dili tarixi. Ankara, 1997. 25. Kafesoğlu İbrahim. Türk Milli Kültürü. 7 Baskı. Boğaziçi Yayınları, İstanbul, 1991. 26. Kalankatuklu Moisey. Albaniya tarixi. (Müqəddimə, qeyd, tərcümə və şərhlər akad. Z.Bünyadovundur) «Elm» nəşriyyatı, Bakı, 1993. 27. Kazımov Q.S. Azərbaycan dilinin tarixi.Ən qədim dövrlərdən XIII əsrə qədər. Bax: http://www.uludil.gen.az/mundericat.html 28. Kazımov Q. “Orfoqrafiya qaydaları”nın yeni layihəsi haqqında. Bax: http://dil-tarix- poeziya.iatp.az/2_014.php 29. Kaşğari Mahmud. “Divanü Luğat-it-Türk” Tercümesi. Çevirən: Besim Atalay. I – III c. Ankara. 1939 – 1941. 30. Qeybullayev Qiyasəddin. Azərbaycan türklərinin təşəkkülü tarixindən.Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatı, Bakı, 1994. 31. Qoñurat Kemal. Qırımtatar Edebiy Tiliniñ İmlâ Qaideleri Toplamı. Bax: http://www.vatankirim.net/default.asp 133 32. Qurbanоv A. Dil və nоrma. AПU, Baкı, 1992. 33. Məmmədova F. Azərbaycanın (Albaniyanın) siyasi tarixi və tarixi coğrafiyası. - Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatı, Bakı, 1993. 34. Mirzəzadə H.İ.. Azərbaycan dilinin tarixi morfologiyası. Maarif, Bakı, 1962 35. Rəhimoğlu Arif. Elçibəyçi düşüncə sistemi və onun ”Bütövləşmə, Millətləşmə, Dövlətləşmə!” devizi (Yenidən işlənmiş və genişləndirilmiş variant). Bakı, 2007. 36. Şirəliyev M. Azərbaycan dialektologiyasının əsasları. “Maarif” nəşriyyatı, Bakı, 1967 37. Thomsen Vilh. Orhon ve Yenisey Yazıtlarının Çözümü. İlk Bildiri. Çözülmüş Orhon Yazıtları. Çeviren: Vedat Köken. Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1993. 38. Türk Dil Kurumu. Yazım Kılavuzu. Yazım Kuralları. Bax: http://tdk.org.tr 39. Türk Dili Yazı Quralları Birinci və İkinci Türk Dili Ortoqrafi Seminarının Aldığı Qərarları Son İncələmə: 5 Oktyabr, 2001. Bax:www.ocaq.net/meqale/mql0052. 40. Бондалетов В.Д. Социальная лингвистика. Москва, 1987. 41. Боровков А.К. Лексика среднеазиатского тефсира XII-XIII вв. Москва, 1963. 42. Виноградов В.В. Литературный язык. Bax: http://www.philology.ru/linguistics1/ vinogradov-78.htm 43. «Вопросы развития литературных языков народов СССР». Алма-Ата, 1964. 44. Гарипов Т. М. Кыпчакские языки Урало-Поволжья. Москва, 1979. 45. Горбацевич К.С. Изменение норм литературного языка . Л енинград, 1971. 46. Грачев М.А. Русское арго. Монография. Н. Новгород, 1997 47. Грунин Т.И. Документы на половецком языке ХVI в. Москва, 1967. 48. Древнетюркский словарь. Л енинград, 1969. 49. Жирмунский В.М. Национальные языки и социальные диалекты. Л енинград, 1936. 50. Мечковская Н.Б. Социальная лингвистика. Москва, 1994. 51. Мильчин А. Э. , Чельцова Л. К. Справочник издателя и автора. Редакционно- издательское оформление издания. ОЛМА-Пресс, Мoskva, 2003. 52. Наджип Э.Н. Исследования по истории тюркских языков XI-XIV веков. Наука. Мoskva. 1989 г. 53. Наджип Э.Н. Кыпчакско-огузский литературный язык мамлюкского Египта ХIV в. Москва, 1965. 54. Пириев А. Словарь жаргона преступников. Баку, 1987 55. Розенталь Д.Э., Теленкова М.А. Словарь-справочник лингвистических терминов. Москва, 1985. 134 56. Розенталь Д.Э., Джанджакова Е.В., Кабанова Н.П. Справочник по правописанию, произношению, литературному редактированию. ЧеРо, Москва, 1999. Bax: http://evartist.narod.ru/text1/20.htm 57. Щерба Л. В. Основные принципы орфографии и их социальное значение. Bax: http://www.philology.ru/linguistics2/shcherba-57a.htm 58. Skrivregler för svenska och engelska från TNC (TNC 100). Terminologicentrum TNC, Solna, 2001. 59. Svenska skrivregler. Utgivna av Svenska språknämnden. Redaktör: Eva Raam-Inghult. Svenska språknämnden och Almqvist & Wiksell Förlag AB. Uppsala, 1992. 60. Svenska skrivregler. Utgivna av Svenska språknämnden. Redaktion: Sara Santesson. Liber AB. Falköping, 2000. 61. Myndigheternas skrivregler. Regeringskansliet. Statsrådsberedningen. Ds 2001:32. Stockholm, 2001. 62. TNCs Skrivregler (TNC 83). Tekniska nomenklaturcentralen, Stockholm,1986. Yüklə 1,37 Mb. Dostları ilə paylaş:
|