Azərbaycan Aİ-nin Şərq Tərəfdaşlığı ölkələrində Enerji subsidiyaları İnventarı Az
Yüklə 5,83 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Aralıq cəmibirbaşa büdcə transferləri
29
C ədvəl 12-nin nəticələri, Əlavələr isə hər sxem üzrə daha təfərrüatlı məlumat təqdim edir. Birbaşa transferl ər nöqteyi-nəzərindən, “Azərenerji” ASC, “Azəriqaz” İB və mərkəzi istilik sistemini təmin edən “Az
əristiliktəchizat” ASC milli büdcə resurslarının resipientləridirlər. Transferlərin məbləği mətbuat hesabatlarında göstərilən rəqəmlərdir. Texniki c əhətdən büdcədənkənar qurum olsa da, Azərbaycanın milli rifah fondu olan ARDNF həmçinin neft v ə qaz sektoruna birbaşa transferlər həyata keçirir. Əvvəldə müzakirə olunduğu kimi, 2016-cı il ARDNF-nun büdc əsində (Cədvəl 11-ə bax) Azərbaycanın Cənub Qaz Dəhlizinin tikintisindəki iştirak 1.8 milyard AZN (1.66 milyard ABŞ dolları) həcmində maliyyələşdirilmişdir (President of Azebaijan, 2015). Aşağıda təqdim olunmş Cədvəl 11-də 2013-2016-cı illər ərzində ARDNF tərəfindən dəstəklənmiş neftlə əlaqəli investisiyalar haqqında informasiyanı ehtiva edir. C ədvəl 11. ARDNF-nun neft-əlaqəli xərcləri (Milyon AZN) Layih ələr 2013 2014 2015 2016 “Star” neft email kompleksinin tikintisi 372.6
223.54
127 “C ənub Qaz Dəhlizi” layih ələrinə transferlər - 49.831
692.85 241.9
Neft-qaz v ə neft-kimya Kompleksinin tikintisi - 363.34 (0*) - - Dövl ətin neft və qaz layih
ələrindəki iştirakının maliyy
ələşməsi - 51 - -
əmi 372.6* 1 308.6 (548,7**) 997 (693*) 1 822.8 (2 355**) M ənbə: Azərbaycanın Dövlət Neft Fondu. Qeydl ər: *İcra olunmuş.
**Əlavə edilmiş. Bundan
əlavə, enerji istehlakçılarının xüsusi kateqoriyası üçün daha iki növ büdcə transferləri mövcuddur. Birincisi, Az ərbaycan elektrik enerjisi istehlakında məcburi köçkünlərə dəstək göstərir. Bu subsidiya aylıq bir n
əfər üçün 150 kilovat-saat olaraq müəyyən olunmuşdur və Barmek və Bayvanın qəsəbələri üçün Qaçqınlar və Məcburi Köçkünlərlə İş üzrə Dövlət Komitəsi tərəfindən maliyyələşdirilir (Dünya Bankı, 2013b). İkincisi, fermerlər neft məhsulları üzrə Kapital Bank tərəfindən təqdim edilən fərdi plastik kartlara köçürül ən subsidiyalar alırlar. 2015-ci ildə illik subsidiyanın məbləği bir hektar əkin üçün 40 AZN (39 ABŞ dolları) idi. Bu subsidiya 2007-ci ildə qüvvəyə minmişdir, bu zaman tənzimlənən dizel və digər neft m əhsullarının qiymətləri qaldırılmış və bu qiymət artımı üçün fermerləri kompensasiya etmək qərara alınmışdır (Kerimhanova, 2015). Vergi x
ərcləri kateqoriyası üçün aşağıdan-yuxarı inventarizasiyasına nələrin daxil edilməli olduğu aydın deyil, çünki, yuxarıda izah olunduğu kimi, Azərbaycanın upstream neft və qaz əməliyyatları üçün bir sıra vergi rejiml əri mövcuddur. Milli vergi rejimi və bununla yanaşı, HPBS və MDR əsasında xüsusi vergi qaydaları mövcuddur. Lakin HPBS və MDR çərçivəsində beynəlxalq konsorsiumlarla xüsusi razılaşmalar xaricind
ə, 17 Aprel 2009-cu ildə qüvvəyə minmiş “İxracyönümlü Neft və Qaz Əməliyyatları üçün Xüsusi İqtisadi Rejimin Tətbiqi haqqında” Qanunda göstərilən ən az üç vergi güzəştini sadalamaq düzgün olardı. Bu qanun altında subsidiyalaşdırılan əməliyyatların miqyası haqqında kifayət qədər məlumat yoxdur, bu da əməliyyatların kəmiyyət qiymətləndirməsini qeyri-mümkün edir və dövlət mənbələrindəki hesablamalar ictimai olaraq əlçatan deyil. T ənzimlənən qiymətlər vasitəsilə enerji istehlakçıları üçün təqdim olunan tənzimlənən transferlər yuxarıda qiym ət-fərq metodundan istifadə edərək müzakirə edilmişdir. Bu subsidiyalar üçün heç bir rəsmi aşağıdan- yuxarıya hesablamalar yoxdur.
30
ədvəl 12. Az ərbaycanda yanacaq subsidiyalarının aşağıdan-yuxarıya inventarizasiyası Subsidiya Subsidiya mexanizmi (m əs. vergid ən azadolma v ə ya qiym ət dəstəyi) F əaliyyət Hesablanmış illik məbləğ, AZN mlyn M ənbə /Hesablama üsulu 2012 2013 2014 2015 plan (Aprel ayı üçün) Birbaşa büdcə transferləri (yanacaq-əlaqəli infrastruktur xərcləri daxil olmaqla) Az ərEnerjiyə büdcə dəstəyi İtkilərin kompensasiya edilm əsi
Elektrik enerjisi generasiyası 141.7 72
37.7 n.a.
Qafqazinfo.az (2013). Corruption Facts at AzerEnerji Revealed by Hackers. Retrieved 18 January 2016, from Qafqazinfo.az: http://www.qafqazinfo.az/iqtisadiyyat-4/hakerlerin-azerenerji- de-uze-cixardigi-korrupsiya-49750 ABC.az (n.d.). Fitch: AzerEnerji Expects Power Rates to Stay Unchanged in 2014-17. Retrieved 18 January 2016, from ABC.az: http://abc.az/eng/interview/200.html Az əriQaza büdcə dəstəyi X ərclərin kompensasiyası T əbii qaz təchizatı n.a. n.a.
n.a. n.a.
Azertag (29December, 2005). AzeriGas did not Receive Subsidies. Retrieved 18 January 2016, from Azertag: http://azertag.az/xeber/AZARIQAZA_SUBSIDIYA_AYRILMIR- 332895 Az ərİstilikTəchizata büdcə dəstəyi X ərclərin kompensasiyası M ərkəzləşdirilmiş isitm ə n.a. n.a. n.a.
43 APA.az (27November, 2015). AzeriGas: “AzerIstilikTechizat Owns us 43 million manats Debt”. Retrieved 18 January 2016, from APA.az: http://m.apa.az/az/news/406296 Enerji layih ələrinin ARDNF tərəfindən birbaşa maliyy
ələşməsi
İnvestisiyaların maliyy ələşdirilməs i Müxt
əlif, neft ixracı infrastrukturun tikintisi daxil olmaqla
ARDNF-nun 2016- cı il büdcəsində Azərbaycanın Cənub Qaz D əhlizinin tikintisindəki İştirakı birbaşa ARDNF tərəfindən 1.8 milyard AZN (660 milyon ABŞ dolları) həcmində maliyy ələşdirilmişdirAzəerbaycan Respublikasının Prezidenti , 2015) M əcburi köçkünlərə dəstək Dövl ət Qaçqınlar Komit əsindən
birbaşa transfer H əssas qrup t ərəginfən elektrik enerjisi istehlakı n.a.
n.a. n.a.
n.a. Qaçqınlar və Məcburi Köçkünlərlə İş üzrə Dövlət Komitəsi Barmek v ə Bayva İcmalarında Məcburi Köçkünlərin Elektrik İstehlakı ilə bağl güzəştlər təqdim edir(Dünya Bankı, 2013b) Fermerl
ərə dəstək Plastik kartlar vasit əsilə birbaşa transfer Fermerl
ər tərəfindən dizel v
ə digər neft m əhsullarının istehlakı n.a.
n.a. n.a.
n.a. İldə becərilmiş torpağın hər hektarına görə 40 AZN (Kerimhanova, 2015)
141.7
72 37.7
43 Vergi x ərcləri İxracyönümlü Neft və Qaz Əməliyyatları üçün Xüsusi İqtisadi Rejimin Tətbiqi haqqında” Qanunu əsasında vergi güzəştləri •
Yerli şirkətlər (i) 20%-lik mənfəət vergisi v ə (ii) ümumi gəlirlərə tətbiq olunan 5%-lik g əlir vergisi arasında seçim ed ə bilərlər Ötürülmüş dövlət g əlirləri Nef v
ə qaz İxracı əməliyyatları n.a. n.a.
n.a. n.a.
17 Aprel 2009-cu ild ə qüvvəyə minmiş “İxracyönümlü Neft və Qaz Əməliyyatları üçün Xüsusi İqtisadi Rejimin Tətbiqi haqqında” Qanun (PWC, 2016). Bu qanuna əsasən subsidiyalaşdırılan əməliyyatların miqyasına dair kifayət qədər m əlumat yoxdur, bu da əməliyyatların kəmiyyət qiym ətləndirməsini qeyri-mümkün edir. Yüklə 5,83 Mb. Dostları ilə paylaş:
|