Azərbaycan Dövlət qtisad Universiteti

 
56
Muzdla işləyənlərin orta aylıq nominal əmək haqqı (
manat) 
 
Cədvəl 4.1 
 
 
2004 
2005 
2006 
2007 
2008 
Cəmi  Dövlət  Qeyri-
dövlət 
Cəmi 
Dövlət  Qeyri-
dövlət 
Cəmi 
Dövlət  Qeyri-
dövlət 
Cəmi 
Dövlət  Qeyri-
dövlət 
Cəmi 
Dövlət  Qeyri-
dövlət 
qtisadiyyat üzrə  99,4 
64,4 
175,3 
123,6 
89,1 
191,9 
149,0 
111,4 
221,0 
215,8 
171,9 
296,5 
274,4 
235,8 
341,3 
O cümlədən: 
Kənd  təsərrüfatı, 
ovçuluq və meşə 
təsərrüfatı 
 
29,8 
 
28,7 
 
32,1 
 
41,5 
 
41,7 
 
41,2 
 
52,5 
 
52,5 
 
52,4 
 
86,8 
 
85,7 
 
89,2 
 
114,7 
 
117,3 
 
108,9 
Mədənçıxrma 
sənayesi 
451,3  169,5 
1554,2  505,2 
233,6 
1336,1  633,7 
349,4 
1183,2  845,5 
515,5  1414,8  1011,4  623,8  1668,9 
Emal sənayesi 
98,3 
90,1 
110,4 
115,3 
117,1 
113,5 
140,5 
163,5 
122,4 
190,5 
221,1 
167,5 
251,6 
295,6 
222,7 
Tikinti 
218,2  101,8 
345,7 
237,6 
134,7 
331,6 
298,7 
198,1 
403,8 
381,4 
298,7 
454,2 
406,1 
377,7 
426,7 
Topdan və 
pərakəndə ticarət 
117,8  61,5 
119,7 
119,5 
81,9 
120,6 
128,7 
118,0 
129,0 
173,7 
193,3 
173,3 
211,3 
253,5 
210,4 
Mehmanxana  və 
restoranlarda 
xidmətin 
ğ
östərilməsi 
112,6  38,4 
127,0 
157,9 
58,7 
166,6 
164,6 
99,7 
170,4 
212,3 
163,3 
215,8 
265,4 
210,6 
268,5 
Nəqliyyat  və 
rabitə 
113,2  107,6 
154,6 
137,7 
126,8 
211,8 
175,4 
161,8 
255,5 
250,4 
217,6 
428,2 
329,4 
264,9 
551,7 
Maliyyə 
fəaliyyəti 
217,3  117,9 
284,2 
314,1 
186,5 
386,8 
418,0 
229,4 
516,1 
709,1 
351,7 
857,9 
812,6 
595,8 
836,5 
Dövlət 
idarəetməsi 
86,8 
109,6 
30,8 
134,5 
219,9 
43,0 
158,4 
191,2 
56,0 
210,8 
250,0 
87,4 
288,0 
338,9 
11,8 
Təhsil 
51,3 
50,9 
8,4 
66,0 
65,0 
102,0 
80,1 
79,5 
127,8 
145,4 
144,9 
186,0 
214,4 
214,3 
220,2 
Səhiyyə  
29,6 
27,3 
135,7 
45,3 
42,9 
146,8 
69,9 
67,7 
150,3 
94,7 
92,0 
160,7 
130,9 
128,4 
199,0 

---

 
189
Cədvəl  4.1-dən  göründüyü  kimi,  orta  aylıq  nominal  əmək  haqqı 
iqtisadiyyatda  məşğul  olanlar  üzrə  2004-2008-ci  illər  ərzində  2,8  dəfə 
artmışdır. Onu da qeyd etmək lazımdır ki, bu artım birinci növbədə ardıcıl 
olaraq dövlət sektorunda işləyənlərin əmək haqqının artması hesabına əldə 
olunmuşdur. Təhlil göstərir ki, əmək haqqının əsaslı artımı xüsusən dövlət 
sektorunda  müşahidə  olunur.  Burada  orta  aylıq  nominal  əmək  haqqı  3,7 
dəfə, ancaq qeyri-dövlət sektorunda isə cəmi 1,9 dəfə artmışdır. Bu artımla 
əlaqədar  olaraq  dövlət  və  qeyri-dövlət  sektorları  əmək  gəlirlərindəki 
əhəmiyyətli fərqlər azalmışdır. 2004-cü ildə bu fərq 2,7 dəfə təşkil edirdisə, 
2008-ci  ildə  o  1,5  dəfəyə  qədər  azalmışdır.  Sahələr  üzrə  əmək  haqqı 
dinamikasının  təhlili  göstərir  ki,  son  illərdə  əhəmiyyətli  dəyişikliklər  baş 
vermişdir.  Bu  orta  aylıq  nominal  əmək  haqqının  bütün  sahələr  üzrə  hiss 
olunacaq  dərəcədə  artımında  görünür.  Bununla  bağlı  xüsusilə  orta  aylıq 
nominal əmək haqqının artımını sahələr üzrə məsələn, səhiyyədə (2 dəfə), 
nəqliyyatda və rabitədə (1,8 dəfə), maliyyə fəaliyyətində (2,2 dəfə), dövlət 
idarəetməsi  sahəsində  (1,5  dəfə),  kənd  təsərrüfatında,  ovçuluq  və  meşə 
təsərrüfatında  (2  dəfə),  emal  sənayesində  (1,6  dəfə),  təhsil  sistemində  (2,2 
dəfə), mehmanxanalarda və restoranlarda (1,3 dəfə) qeyd etmək lazımdır. 
  Iqtisadiyyatın sektorları üzrə orta nominal əmək haqqının dinamikası 
ayrı-ayrı  sahələrdə  baş  verən  əhəmiyyətli  dəyişikliklər  ilə  xarakterizə 
olunur. Belə ki, 2004-2008-ci illər ərzində dövlət idarəedilməsində və emal 
sənayesində  orta  aylıq  nominal  əmək  haqqının  dövlət  sektorunda  daha 
yüksək  olması  tendensiyası  saxlanılır.  Lakin,  bu  fərq  ilbəil  azalır.  2005-ci 
ildə  dövlət  idarəetməsində  orta  aylıq  nominal  əmək  haqqı  dövlət 
sektorunda 5,1 dəfə qeyri-dövlət setoruna nisbətən çox olduğu halda, 2007-
ci  ildə  bu  fərq  azalaraq  2,8  dəfə  təşkil  etmişdir.  Əgər  2005-ci  ildə  emal 

---

 
190
sənayesində orta aylıq nominal əmək haqqının məbləği 1 dəfə qeyri-dövlət 
sektorunda  analoji  göstəricini  üstələyirdisə,  2007-ci  ildə  bu  fərq  1,3  dəfə 
artmışdır. Qalan sahələrdə orta aylıq nominal əmək haqqının qeyri-dövlət 
sektorunda dövlət sektoruna nisbətən yüksək olması müşahidə olunur. 
  Tikintidə, nəqliyyatda və rabitədə, maliyyə fəaliyyətində, təhsildə bu 
üstünlük cari dəyişikliklərlə saxlanılır. Səhiyyədə bu fərq 2005-2007-ci illər 
ərzində 3,4 dəfədən 1,7 dəfəyə qədər azalmışdır. 
  Topdan  və  pərakəndə  ticarət  sahəsində  bu  illər  ərzində  orta  aylıq 
nominal  əmək  haqqının  səviyyəsi  dövlət  və  qeyri-dövlət  sektorlarında 
dəyişkən  olaraq,  ayrı-ayrı  istiqamətlər  üzrə  üstünlük  təşkil  etmişdir.  Belə 
ki,  əgər  2005-ci  ildə  topdan  və  pərakəndə  ticarət  sahəsində  orta  aylıq 
nominal  əmək  haqqının  səviyyəsi  qeyri-dövlət  sektorunda  dövlət 
sektoruna  nisbətən  1,5  dəfə  çox  olduğu  halda,  2007-ci  ildə  əks  hal 
müşahidə  olunmuşdur.  Yəni  dövlət  sektorunda  əmək  haqqı  qeyri-dövlət 
sektoruna nisbətən 1,1 dəfə yüksəkdir.  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---