mərhum ərinin, yəni atanızın qanun üzrə birinci növbədə
vərəsəsi kimi miras əmlakdan pay almaq hüququ vardır.
Sual 15. Bildiyimə görə, notariusun 2 şahidin yanında
mənim sözlərim əsasında vəsiyyətnamə tərtib etməsinə yol
verilir. Lakin mən həmin şahidlərin vəsiyyətnamənin
məzmunundan
xəbərlərinin
olmasını istəmirəm. Bu,
mümkündürmü?
Cavab:
Şahidlərin məzmunu ilə tanış olmadan
təsdiqlədikləri vəsiyyətnamə qapalı vəsiyyətnamə sayılır və
Azərbaycan Respublikası Mülki Məcəlləsinin 1189-cu maddəsi
ilə tənzimlənir.
Həmin maddənin tələbinə görə şahidlər Sizin istəyinizlə
vəsiyyətnaməni onun məzmunu ilə tanış olmadan təsdiqləməyə
borcludurlar. Bu halda şahidlər vəsiyyətnamənin tərtibi zamanı
Sizin yanınızda olmalıdırlar. Eyni zamanda, şahidlər
vəsiyyətnamənin Sizin tərəfinizdən onların yanında tərtib
edildiyini, lakin vəsiyyətnamənin məzmununu bilmədiklərini
göstərməlidirlər.
Sual 16. Atamızdan bizə miras qalmış bağ evi mənim və
qardaşımın bərabər paylı mülkiyyətindədir. Həmin evin
şəraiti yaxşı vəziyyətdə deyildi. Mən öz vəsaitim hesabına bağ
evini təmir etdirmiş, qaz və su çəkdirmiş, yeni eyvan inşa
etdirmişəm. Bununla bağlı öz payımın artırılmasını tələb edə
bilərəmmi?
Cavab: Azərbaycan Respublikası Mülki Məcəlləsinin
214.3-cü maddəsinə görə paylı mülkiyyətin mülkiyyətçisi
ümumi mülkiyyətdən istifadənin müəyyənləşdirilmiş qaydasına
əməl etməklə öz hesabına bu əmlakı yaxşılaşdıran əlavələr
etmişsə və həmin əlavələr əmlakdan ayrıla bilməzsə, ümumi
mülkiyyət hüququnda öz payının müvafiq surətdə artırılması
hüququna malikdir.
Göründüyü kimi, Sizin öz payınızın artırılmasını tələb
etmək hüququnuz vardır. Siz bu məsələni qarşılıqlı razılıq yolu
ilə qardaşınızla həll edə, əks halda, məhkəməyə müraciət edə
bilərsiniz.
Sonuncu halda, Siz fərdi yaşayış evinin mülkiyyətçilərinin
paylarının dəyişdirilməsi tələbinə dair iddia ərizəsi ilə
məhkəməyə müraciət etməli və evin təmirinə xərclədiyiniz
vəsaitləri sübuta (sənədlər, şahid ifadələri və s. ilə)
yetirməlisiniz.
Sual 17. Həyat yoldaşım vəfat edib. Yeganə vərəsəsi
mənəm və mərhum vəsiyyətnamə tərtib etməmişdi. Bilmək
istərdim, mirası qəbul etmək üçün notariusa hansı sənədləri
təqdim etmək lazımdır? Bu zaman hər hansı müddət varmı?
Bunun üçün rüsum ödənilməlidirmi?
Cavab: Azərbaycan Respublikası Mülki Məcəlləsinin
1246-cı maddəsinə görə vərəsə vərəsəliyə çağırıldığını bildiyi
və ya bilməli olduğu gündən üç ay ərzində mirasın açıldığı yer
üzrə notariat kontoruna mirası qəbul etdiyi barədə ərizə
verməklə mirası qəbul edə bilər.
Bu zaman notariat kontoruna müvafiq sənədlər (ölüm
haqqında şəhadətnamə, şəxsiyyəti təsdiq edən sənəd, nikah
haqqında şəhadətnamə, miras əmlaka dair hüquq müəyyənedici
sənədlər (mənzilə (evə) dair daşınmaz əmlakın dövlət
reyestrindən çıxarış, nəqliyyat vasitəsinə dair nəqliyyat
vasitəsinin qeydiyyat şəhadətnaməsi və s.), daşınmaz əmlakın
özgəninkiləşdirilməsinə qadağanın və ya bu əmlak üzərində
həbsin olub-olmadığı barədə arayış və s). təqdim olunmalıdır.
Əmlak üzərinə məhkəmə və ya istintaq orqanları
tərəfindən həbs qoyulmuşsa, vərəsəlik hüququ haqqında
şəhadətnamə verilməsi həbs götürülənədək dayandırılır
(Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2000-ci il 11
sentyabr tarixli 167 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmiş ―Notariat
hərəkətlərinin aparılması qaydaları haqqında Təlimat‖ın 107-ci
bəndi).
―Dövlət rüsumu haqqında‖ Qanunun 10.7.1-ci maddəsinə
görə qanun üzrə vərəsəlik hüququ haqqında şəhadətnamənin
verilməsi üçün 3 manat məbləğində dövlət rüsumu ödənilir.
Sual 18. Atamın vəfatı ilə əlaqədar vərəsəlik açılmışdır.
Mən ailədə tək uşaq olduğumdan və anam daha əvvəl rəhmətə
getdiyindən yeganə vərəsə mənəm. Lakin əmim də miras
əmlaka iddia edir və həmin əmlakın yarısının vərəsəliklə ona
keçməli olduğunu bildirir. Əmimin bu tələbi haqlıdırmı?
Cavab: Ölmüş şəxsin (miras qoyanın) əmlakı başqa
şəxslərə (vərəsələrə) qanun üzrə və ya vəsiyyət üzrə və ya hər
iki əsasla keçir (Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsi,
1133.1-ci maddə).
Atanızın vəsiyyətnamə qoymamasını nəzərə alsaq, bu
halda qanun üzrə vərəsəliyin qüvvədə olmasını deyə bilərik
(Mülki Məcəllə, 1133.2-ci maddə).
Siz atanızın birinci növbədə (Mülki Məcəllə, 1159.1-ci
maddə), əminiz isə ikinci növbədə (Mülki Məcəllə, 1159.2-ci
maddə) qanun üzrə vərəsəsi sayılırsınız.
Mülki Məcəllənin 1160-cı maddəsinə görə əvvəlki
növbənin vərəsələrindən, heç olmasa, birinin mövcudluğu
sonrakı növbənin vərəsəliyini istisna edir.
Beləliklə, Sizin atanızdan qalan miras əmlakı qəbul
etməyiniz əminizin vərəsəliyini istisna edir. Bu baxımdan
əminizin tələbi qanuni sayıla bilməz.
Sual 19. Mən və 2 bacım atamızın qanuni vərəsələriyik.
Atamızdan miras əmlak olaraq mənzil qalmışdır. Mirasın
qəbulu zamanı bacılarımdan biri dedi ki, mənzili onun adına
keçirək və o, mənzili satsın və aramızda bərabər bölünsün.
Buna görə də mən və digər bacım öz payımızdan onun xeyrinə
imtina etdik. Lakin indi bacım verdiyi sözü yerinə yetirmir.
Belə olan halda, mirasdan imtinanı geri götürə bilərəmmi?
Cavab: Azərbaycan Respublikası Mülki Məcəlləsinin
1268.1-ci maddəsinə görə Siz mirasdan imtina barədə ərizənizi
geri götürə bilməzsiniz. Çünki həmin maddəyə əsasən vərəsə
mirası qəbul etməkdən imtina etdiyi barədə ərizəni geri götürə
bilməz.
Sual 20. Mülkiyyətimdə olan mənzili qızıma vəsiyyət
etmişdim. Lakin sonradan ikinci vəsiyyətnamə tərtib edərək
onu nəvəmə vəsiyyət etdim. Lakin hazırda fikrimi dəyişmişəm,
notariusa ərizə verməklə ikinci vəsiyyətnaməni ləğv etmək və
Dostları ilə paylaş: |
