Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi folklor institutu



Yüklə 2,8 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə69/94
tarix25.06.2018
ölçüsü2,8 Kb.
#51034
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   ...   94

 
 
253
Nə  qədər  pul  yığılıf,  hamısını  Ələsgərin  torvasına  dol-
durollar. O tarixdən, deey, deyişmə bağlandı. Heç harda aşıx-
lar  bir-birinnən  deyişmədi  ki,  Ələsgər  böyrümüzdən  çıxar, 
anamızı ağlar qoyar. 
 
4-5. AŞIQ ƏLƏSGƏRİN XINNA
178
 SƏFƏRİ 
 
4. 
Payız  vaxdeymış.  Ələsgərin  balamançısı  bir  az  ütük
179
 
adamıymış.  Baxey  öydə  gəliş-gediş,  yiməh-işməh  bir  az  azalıf. 
Baş yoldaşına deey: 
–  Gedem  Ələsgər  bavama  deyim,  gedəh  görəh  harda 
toy-şan var, bir az xarşdıx gətirəh. İndijə də bərk çoyğun ola-
jax, heş eşiyə çıxmağ olmuyjax. Gedem göröm gedərmi? 
Deey: 
– Get, yalvar apar. 
Arvatdara nə var, arvatdara  yiməh lazımdı. Gəley Ələs-
gərin yanına, deey: 
– Ələsgər bava, yiməh yoxdu daa. 
Deey: 
– Mən nağayrem, a bala? 
Deey: 
–  Həncəri  nağayrasan
ı
,  gə  gedəh  görəh  harda  toy-şan 
var, özümüzə bir az dərəmət
180
 eləəh, gələh. 
Deey: 
− Əə, hareynan gedəh? Qazax yoluna gedif çıxammarıx. 
Oralar qar-çoyğundu, əəğın üsdə çıxey qar. 
Deey: 
                                                             
178
 Xınna dərəsi –Tovuz rayonunda bir neçə kəndi özündə birləşdirən ərazidir. 
179
 Ütük – cəld, zirək 
180
 Dərəmət – qazanc 


 
 
254
− Gedəh burdan Alöyllərdən
181
 an
ı
rı aşax. Ordan başşağı 
enəjeyih Əyrəvəngə
182
. Əyrəvəngdə qalax, ordan da Aran eli-
nə getməh hasatdı. 
Deey: 
–  Əə,  gedərih,  Alöyllər  də  yalın  başıdı,  birdən  çoyğun 
tutar, qar bizi qırar. 
Deey: 
– Yox, qorxma, hardan olsa səni aparajam. 
Deey: 
–  Ayə,  sən  mənim  qılçamın  biri  boydasan
ı
,  sən  məni 
hardan aparajaxsan
ı
. Səni mən aparam gərəh. 
Deey: 
– Zərəl yoxdu, indi noolajax, Allah eləər, çıxar gedərih. 
Savax  gejdən
183
  qalxellar,  savaxlar  hamınızın  üzünüzə 
xeyirrihnən açılsın. Durar, ikisi də  yola çüşər, gələllər. Arda-
nışdan
184
 dik oxarı qalxallar Alöyllərə. Yala birtəər təngnəfəs 
çıxellar.  Qar  bir  az  var  də,  onda  əkqavı-filan  yoxuymuş,  ha-
mısında çarığıymış. Çarıx da bir az don
ı
uf.  Alöyllər Göyçöy-
nən  bizim  qrənisdi
185
.  Ordan  başşağı  yavaş-yavaş  enəllər, 
əəxdakı  Daşqoyuşannan
186
  addıyallar.  Çayaşağı  yaxşı  cığır 
varıymış, gəlellər Əyrəvəngə. Axşam da Əyrəvəngdə qalellar, 
çaley-oxuyoy, yiif-içellər. 
Savax gejdən qalxar, burdan yola çüşəllər. Gethaget, Al-
laha  şükür,  Ələsgərə  nə  varıydı,  Ələsgər  uzun  boylu  bir  ada-
mıymış. Addımleey gedey. Bu da elə tənginəfəs bunun dalın-
                                                             
181
 Alöyllər – Alagöllər, Gədəbəydə yaylaq adı 
182
 Əyrəvəng – Gədəbəy rayonunda kənd 
183
 Savax gejdən – səhər tezdən 
184
 Ardanış – Göyçə mahalında kənd 
185
 Qrənis – sərhəd 
186
 Daşqoyuşan – Daşqovuşan, Gədəbəy dağlarında yer adı 


 
 
255
ca gedey, həmən Yanıxlıya
187
 çatellar. Baxey ki, söyux buları 
təntidif, gün də qısalıf. 
Deey: 
– Ə, görəh belə vaxda bizi kim qonax eləər. 
– A zalım oğlu, qoymadın
ı
 öyümdə otduğum  yerdə otu-
ram, söyux nəfəsimi kəsey. 
Deey: 
– Zərəl yoxdu, görəh... 
Bir-iki qapıyı döyöllər, buları qonağ eləən olmooy. Qo-
nağ  eləən  olmaannan  son
ı
ra  bular  birəz  gəlellər.  Gələndə  gö-
röllər bir yeni üzünü bozartmış cavan oğlan beş-on dana-duna 
tököy çaya. Fikirrəşey, əə, cavanın yanında bizə heş-zat lazım 
döy,  nətəəri  olsa,  isdi  yeri  olajax.  Yorğan-morğan  man
ı
a  la-
zım döy, ordasa da o  isdi  yerdə oturam, savax  da görəh özü-
müzü dəmiryoluna çatdırrıx, ordan oanda − Qazaxda sözümü 
tutan bəylər, xannar var, hamısı mənnən ötəri özünü öldüröy. 
Gəley bu uşağa yaxınnaşey, deey: 
–  A  bala,  belə-belə,  olarmı  bu  axşamlığına  bizi  qonağ 
eləəsən
ı

Deey: 
– Vallah, mənim xəzeynim elə bir bədxəsiyətdi ki, olaca-
ğım da bəyinkinnən  yan-yanadı. Bəy həmeşə bizə tamaşa eleey 
ki,  göröm  bular  nə  iş  göröy.  Aralıxda  bir  yaxşı  bajası  var.  Ay-
nası  yoxdu,  eləjə  bajadı.  Sizi  yanımda  aparem,  əmə  Allah  gör-
kəzməsin, döyəndə gərəh yarım ay göydənin
188
 göyü getməsin. 
Bu dana otaran oğlan da Göyçə qaşqınıdı. Bunun da ya-
nında bir qız xaylağı var, bunnan qaçey gəlellər. Ata-anaların-
nan ayrı çüşən nağayrajax? Allah görkəzməsin, boğazının gü-
nünü
189
 ağleey. İndiki kimi ha döylü, hardan olsa, kimin qapı-
                                                             
187
 Yanıxlı – Tovuz rayonunda kənd  
188
 Göydə – gövdə, bədən 
189
 Boğazının günü – çörək tapmaq dərdi 


 
 
256
sına  getsən
ı
,  bir  qarına  çörəh  yiyəsən
ı
.  O  vaxdı  yoxuydu  axı. 
Köhnə vaxdı əlinin altda nökər saxleyıllarmış. 
İndi  bular  da  gəlif  bu  Allahyar  bəyə  pənahlanellar  ki, 
burda görəh bizi saxləərmı. Uşaxdan xavar aley, deey: 
– A bala, nə iş görə bilərsin
ı

Deey: 
− Vallah, nə desən
ı
, görərim. 
Deey: 
– Əə, mənim beş-on danam var, ona baxarsın
ı
mı? 
Deey: 
– Niyə baxmerım? 
Qızdan soruşoy ki, a bala, sən mənim qapı-bajamı süpü-
rüf,  həyat  yoldaşıma  köməh  eleyif,  qavını-qaşığını  yığışdıra 
bilərsin
ı
mi? Ələci nədi, deey: 
–  Nə  var  ki,  noolojax,  yığışdırrım,  tutarım.  Nə  desən
ı

əlimnən gəley. 
Deey: 
–  Onda  gəlin
ı
,  əmbə  boğazın
ı
ızı  verəjəm,  mənnən  hax 
gözdəmən
ı

Gör nə qədər naxışdı adamdı
190
. Bəyin hamısı eləlihnən 
pulunu  yığıf,  yoxsa  hardan  alıf,  hamısı  fəhlənin  əl  əməyidi. 
Təzdən  noolojax,  bular  burda  qalellar  bir  qərnə
191
.  Bunnan 
son
ı
ra gədə də böyüyöy. 
Aşıx  Ələsgərə  bu  deey  ki,  indi  mən  sizi  aparammarım. 
Siz bu malın çəhliminnən
192
 xəlvəçcə mənnən aralaşın
ı
 da, ge-
din
ı
.  Dal  tərəfdən  qapı  açıxdı,  ayrı  çovannar  da  var.  Hamısı 
çörəyə  oturollar  indi.  Çovannar  qalxıf  malı  alaflıyajax.  Ya-
vaşcalıxnan qapıyı itələər də, içəri girərsin
ı
iz. Sizi heş kəs çı-
xartmıyjax. Daa orda qalın
ı
 yanımızda, nağayrax. Bular gəlel-
                                                             
190
 Naxışdı adamdı – bəxti gətirən adamdır 
191
 Bir qərnə – bir müddət 
192
 Çəhliminnən – izi ilə 


Yüklə 2,8 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   ...   94




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə