214
Yubilyar yazıçı və şairlər
3 İyun - Yazıçı Afaq Məsudun anadan olmasının 60 illiyi, (1957)
Afaq Məsud (Afaq Məsud qızı Vəliyeva) Bakıda anadan olub. 1979-cu
ildə BDU-nun jurnalistika fakültəsini bitirib.
1979-1986-cı illərdə "Azərbaycanfilm" kinostudiyasında redaktor,
redkollegiyanın üzvü, 1986-1988-cu illərdə "Azərbaycantelefilm"də direktor
vəzifələrində çalışıb. Əsasən romanlar və hekayələr müəllifi kimi tanınır.
Əsərləri rus, ingilis, fransız, alman, özbək dillərinə tərcümə və nəşr edilib.
Q.Q.Markesin "Patriarxın payızı", T.Vulfun "Dünyanın hörümçək toru"
romanlarını, qədim sufi əlyazmalarını – M.Nəsifinin "Mövcudluq haqqında
həqiqət", Ə.Qəzalinin "Səadət iksiri", "Oğluma məktub", "İlahi bilik", İbn
Ərəbinin "Məkkə açıqlamaları" və sair əsərləri Azərbaycan dilinə tərcümə
edib. "Can üstə", "O məni sevir", "Yol üstə" pyeslərinin müəllifidir. Əsərləri
əsasında "Sərçələr", "Qonaqlıq", "Gecə", "Cəza" televiziya filmləri çəkilib.
2000-ci ildə Vyana Universitetində A.Məsud yaradıcılığını tədqiq edən
doktorluq işi müdafiə edilib (S.Dohan "Avropa şərqşünaslığında qadın
yazarlar").
"Humay" Milli Akademiyası Mükafatı laureatıdır. Yazıçı, dramaturq,
Əməkdar incəsənət xadimi, "Xəzər" dünya ədəbiyyatı jurnalının baş redaktoru
Afaq Məsud 16 may 2014-cü ildə Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti
yanında Tərcümə və Ədəbi Əlaqələr Mərkəzinin direktoru təyin edilmişdir. 23
dekabr 2015-ci ildə TÜRKSOY-un "Haldun Taner" mükafatına layiq görülmüşdür.
Kitabları: ―Üçüncü mərtəbədə‖ (1971), ―Şənbə gecəsi‖ (1984), ―Keçid‖ (1988),
―Tək‖ (1992), ―İzdiham‖, ―Azadlıq‖ (1997) və s.
Ədəbiyyat: Əhmədov Teymur - “Azərbaycan yazıçıları (XX-XXI yüzillikdə)”
Ensiklopedik məlumat kitabı, Bakı, 2011.
İnternetdə:
www.az.wikipedia.orq
215
5 İyun - Dramaturq, ədəbiyyatşünas Həsən Qasımovun anadan olmasının
105 illiyi, (1912-1977)
Qasımov Həsən Məmməd oğlu Bakı qəzasının
Maştağa kəndində ailəsində doğulmuşdur. İlk təhsilini
kənddə almış, sonra Bakı Pedoqoji Texnikumunu
bitirmişdir (1928-1929). Nuxa (indiki Şəki) rayonunun Kiş
kənd ibtidai məktəbində, Bakının Mərdəkan yeddiillik
məktəbində müəllim, İsmayıllı və Astaraxanbazar (indiki
Cəlilabad) rayonlarında məktəb direktoru, inspektor
vəzifələrində işləmişdir (1929-1937).
Ədəbi fəaliyyətə 1937-ci ildə oçerk, hekayə və
pyeslərlə başlamışdır. Əsərləri respublikanın dram
teatrlarında, klub və mədəniyyət saraylarında müvəffəqiyyətlə tamaşaya
qoyulmuşdur. Pyesləri iki dəfə müsabiqədə mükafat almışdır. O, 1956-cı ildə
Andre Stilin ―Birinci zərbə‖ əsərini tərcümə etmiş, ―Azərnəşr‖də ayrıca kitab
halında çap etdirmişdir. Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunda (APİ) təhsilini
davam etdirməklə yanaşı, Azərbaycan radiosunda ədəbi-dram verilişi
redaksiyaında redaktor, baş redaktor olmuşdur. İkinci Dünya müharibəsinin ilk
günlərində Sovet Ordusuna səfərbərliyə alınmış, ―Qızıl əsgər‖ diviziya qəzeti
redaksiyasında redaktor müavini olmuşdur. O, Şimali Qafqaz və Ukrayna
cəbhələrində hərbi jurnalist kimi ―Qızıl əsgər‖,‖Hücumda‖ qəzetləri ilə sıx
əməkdaşlıq etmiş, şeir, oçerk və hekayələrində qəhrəmanların döyüş hünərini
işıqlandırmış, hamını faşist işğalçılarıına qarşı mübarizəyə ruhlandırmışdır.
Ordudan tərxis edildikdən sonra (1945) Azərbaycan Dövlət Universitetinin
III kursuna daxil olmuş, universiteti 1946-cı ildə ekstern üsulla bitirmiş,
aspiranturada təhsilini davam etdirmişdir. APİ-də baş müəllim (1950), Azərbaycan
Dövlət Nəşriyyatında redaktor (1951) və Azərbaycan EA Nizami adına Ədəbiyyat
İnstitutunun folklor şöbəsində baş elmi işçi vəzifələrində çalışmışdır. ―II dərəcəli
Vətən müharibəsi‖ ordeni və medallarla təltif edilmişdir.
Həsən Qasımov1977-ci il mayın 8-də vəfat etmişdir.
Kitabları: ―Dağların səsi‖ (1969) və s.
Ədəbiyyat:Əhmədov Teymur - “Azərbaycan yazıçıları (XX-XXI yüzillikdə)” Ensiklopedik
məlumat kitabı, Bakı, 2011.
216
19 İyun - Şair Taleh Həmidin anadan olmasının 65 illiyi, (1952-2016)
Babayev
Taleh
Həmid
oğlu
(Taleh
Həmid) Şəmkirin Dəllər-Cəyir kəndində anadan
olmuşdur. Orta məktəbi bitirdikdən sonra, (1970-1972-
ci illərdə) sovxozda əmək fəaliyyətinə başlamışdır.
1972-ci ildə ordu sıralarında xidmət etmiş, 1974-1979-
cu illərdə Kənd Təsərrüfatı Nazirliyində işə
başlamışdır. Nazirliyin kadrlar şöbəsində xüsusi işlər
üzrə müfəttiş, daha sonra isə (təhsildən ayrılmadan)
təsərrüfat müdiri vəzifəsində çalışmışdır. 1975-1980-ci
illərdə Bakı Dövlət Universitetinin jurnalistika
fakültəsində təhsil alımışdır. Yaradıcılığının ilk
illərində Respublika Komsomolu Mükafatına layiq görülmüşdür. 1980-ci ildə Gənc
Jurnalistlərin II Ümumittifaq, 1984-cü ildə Gənc yazıçıların VIII Ümumittifaq
Müşavirələrində iştirak etmişdir. Şeirləri və publisistik yazıları təkcə ölkəmizdə
deyil, onun kənarlarında da işıq üzü görmüşdür. Bir sıra mətbu orqanlarında -
―Ulduz‖ jurnalında şöbə müdiri (1979-1989), ―Yeni fikir‖ qəzetində baş redaktor
(1989-1992), ―Müstəqil qəzet‖in təsisçisi və baş redaktoru (1992-2005)
vəzifələrində işləmişdir. 2005-2015-ci illərdə Regionların İnkişafının İctimai
Birliyində sədr müavini olmuşdur. 2010-cu ildə şeir və poemalarından ibarət iki
cildliyi Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin ―Qızıl
kəlmə‖ ədəbi mükafatına layiq görülmüşdür. 2012-ci ilin noyabrında VI
Uluslararası Canakkala Seir axşamları Festivalında Azərbaycan poeziyasını təmsil
etmişdir. 2015-ci ildə şair-publisist Taleh Həmidin ―Yəhya bəy Dilqəm‖ adlı
ikihissəli lirik psixoloji dramı Naxçıvan Dövlət Musiqili Dram Teatrında
tamaşaya qoyulmuşdur.
Şair Taleh Həmid 1 noyabr 2016-cı ildə Bakıda vəfat etmişdir.
Kitabları: ―Qapımı bahar döyür‖ (1985), ―Təltifsiz bulud‖ (1990), ―Məni
gözləyən olsa‖ (1991), ―Dünya yaxşıdır hələ‖ (1992), ―Bu gündən sabaha‖ (2004),
―Mənə ürəyində yaz yeri saxla‖ (2007), ―Günəşdən gizlənir yay çiçəkləri‖ (2007),
―Ömrün pay sovqatı‖ (2007), ―Qarlı axşamların işığı‖ (2007) və s.
Ədəbiyyat: Əhmədov Teymur - “Azərbaycan yazıçıları (XX-XXI yüzillikdə)”
Ensiklopedik məlumat kitabı, Bakı, 2011.
Dostları ilə paylaş: |