Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi

222 

 

İncəsənət 

17 İyun - Xalq artisti, müğənni Fidan Qasımavanın anadan olmasının 70 illiyi, 

                

(

1947) 

Fidan    Əkrəm  qızı  Qasımova    Bakıda   dünyaya 

gəlmişdir. Bülbül  adına  Musiqi  Məktəbini  bitirdikdən 

sonra    1966-cı  ildə   Ü.Hacıbəyli    adına  Azərbaycan 

Dövlət  Konservatoriyasına   daxil    olmuş,    məhz    parlaq 

istedadı  və zəhməti  sayəsində  eyni  vaxtda  iki  ixtisas - 

skripka  və  vokal  üzrə  təhsil  almışdır.  1974-cü 

ildə 

 Moskva 

Konservatoriyasının 

aspiranturasını 

bitirdikdən 

sonra 

 Bakıya 

 qayıtmış, 

həmin 

vaxtdan   M.F.Axundov  adına  Azərbaycan  Dövlət 

Akademik  Opera  və  Balet  Teatrının solisti  olmuş, 

həmçinin Azərbaycan 

Dövlət 

Konservatoriyasında  

(indiki  Bakı  Musiqi  Akademiyası)  dərs  deməyə  başlamışdır.  1992-ci 

ildənTürkiyənin İstanbul 

Dövlət 

Konservatoriyasının 

professorudur. 

F.Qasımovanın 2008-ci  ildə  ―Besame  mucho‖  adlı  albomu  buraxılıb.  ―Eta 

Production‖  studiyasında  yazılmış  disk  ölkənin  birinci  xanımı Mehriban 

Əliyevaya həsr  olunub.  Sənətkarın  adı  ―Dünyanın  100  qadını‖  kitabına  salınıb. 

Fidan  Qasımovanın  yaratdığı  unudulmaz  obrazlar  qalereyası  -  Dezdemona,  Aida 

(―Otello‖, "Aida", Cüzeppe Verdi), Toska, Turandot, Mimi, Çio-Çio-san (―Toska‖, 

―Turandot‖, 

―Bohema‖, 

―Çio-Çio-san‖, Cakomo 

Puççini), 

Mikaela 

(―Karmen‖, Jorj  Bize),  Tatyana  (―Yevgeni  Onegin‖, Pyotr  Çaykovski),  Nigar 

(―Koroğlu‖, Üzeyir  Hacıbəyli),  Marqarita  (―Faust‖, Şarl  Fransua  Quno),  Sevil 

(―Sevil‖, Fikrət  Əmirov)  və  digərlərindən  ibarətdir.  Onun  zəngin  repertuarına 

Azərbaycan  bəstəkarlarından Üzeyir  Hacıbəyli, Asəf  Zeynallı, Qara  Qarayev,Arif 

Məlikov, Niyazi;  rus  bəstəkarlarından Mixail  Qlinka, Pyotr  Çaykovski, Sergey 

Raxmaninov;  Qərbi  Avropa  bəstəkarlarından  A.Stradella, İohan  Sebastyan 

Bax, Georq  Fridrix  Hendel və  başqalarının  kamera-vokal  əsərləri,  eləcə  də 

Azərbaycan  xalq  mahnıları  -―Laçın‖,  ―Qubanın  ağ  alması‖,  ―Girdim  yarın 

bağçasına‖ və s. daxildir.  

Azərbaycanın  opera  müğənnisi,  Azərbaycan  Respublikasının  Xalq  artisti 

(1982),  SSRİ  xalq  artisti  (1988),  Azərbaycan  Respublikasının  Dövlət  mükafatı 

laureatı  (1984)  Fidan  Qasımova  ―Şöhrət‖  (1997)  və  ―Şərəf‖  ordenlərinə  (2010) 

layiq görülüb. 

Filmoqrafiya:  “Kədərimiz...  Vüqarımız...‖  (film,  1998),  ―Maestro  Niyazi‖  (film, 

2007),  ―Rəşid  Behbudov  20  il  əvvəl‖  (film,  1996),  ―Torpaq.  Dəniz.  Od.  Səma‖ 

(film,  1967),  ―Üç  eskiz‖  (film,  1978),  ―Ürəkdən  ürəyə‖  (film,  2007),  ―Üzeyir 

ömrü‖ (film, 1981) və s.                                        

İnternetdə: 

www.az.wikipedia.orq 

 

 

---

223 

 

22 İyun -  Xalq artisti, müğənni Bülbülün anadan olmasının 120 illiyi,  

                (1897-1961) 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bülbül    (Məmmədov    Murtuza    Məşədi    Rza    oğlu,    Bülbül    adı    ona  xalq 

tərəfindən  qeyri-adi dərəcədə məlahətli səsinə görə verilmişdir) Şuşa yaxınlığında, 

hazırda Xankəndinin cənub  ərazisi  olan Xanbağı adlanan  yerdə  anadan  olmuşdur. 

Səhnə  fəaliyyətinə 1916-cı  ildən  başlamışdır. 1920-ci  ildən Azərbaycan  Dövlət 

Akademik  Opera  və  Balet  Teatrının  solisti  olmuşdur.  Fəaliyyətinin  ilk 

illərində Üzeyir  Hacıbəyovun "Leyli  və  Məcnun"  (İbn  Salam),  "Əsli  və  Kərəm" 

(Kərəm),  Z.Hacıbəyovun  "Aşıq  Qərib"  (Qərib)  operasında  oynamışdır. 1927-ci 

ildə Bakı  Konservatoriyasını  bitirmişdir.  Təhsilini  davam  etdirmək  üçün  dövlət 

xətti ilə İtaliyanın Milan şəhərinə getmişdir. 1931-ci ildə Milan Konservatoriyasını 

bitirib Azərbaycana geri dönmüş və Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında dərs 

deməyə  başlamışdır. 1932-ci  ildə  onun  təşəbbüsü  ilə Azərbaycan  Dövlət 

Konservatoriyası  nəzdində  xalq  musiqisini  öyrənən  elmi-tədqiqat  kabineti 

yaradılmışdır. 1945-ci  ildən  etibarən  Azərbaycan  xalq  musiqisinin  tədqiqi 

ilə Azərbaycan  Elmlər  Akademiyasının  İncəsənət  İnstitutu məşğul  olmağa 

başlamışdır. 1938-ci  ildə  SSRİ  Xalq  artisti  adına  layiq  görülmüşdür. 1940-cı 

ildə professor seçilmişdir. 1950-ci  ildə  SSRİ  Dövlət  Mükafatı  laureatı 

olmuşdur. Azərbaycan  SSRİ  Ali  Sovetinin deputatı  seçilmişdir.  SSRİ-nin  2 

dəfə Lenin Ordeninə, 2 Qırmızı Əmək Bayrağı Ordeninə, "Şərəf nişanı" ordeninə, 

İtaliyanın Qaribaldi ordeninə və medallara layiq görülmüşdür.  

   Bülbül  26 sentyabr 1961-ci ildə Bakı şəhərində vəfat etmişdir. Məzarı Fəxri 

Xiyabandadır. Hazırda Bakı şəhərində mərkəzi küçələrdən biri Bülbülün adını 

daşıyır, onun adına Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasının nəzdində musiqi 

məktəbi fəaliyyət göstərir. 

Oynadığı əsas partiyalar: Ü.Hacıbəyov: Koroğlu- "Koroğlu", Əsgər – "Arşın mal 

alan",  Qərib  –  R.M.  Qlier,  "Şahsənəm",  Əlyar  – Müslüm  Maqomayev,  "Nərgiz", 

Nizami  – Əfrasiyab  Bədəlbəyli,  "Nizami",  Fərhad  – Niyazi,  "Xosrov  və  Şirin", 

Aslan  – Qara  Qarayev və Cövdət  Hacıyev,  "Vətən",  Mario  – Cakomo  Puççini, 

"Toska" və s. 

İnternetdə: 

www.az.wikipedia.orq 

 

 

---