Azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ azərbaycan döVLƏt pedaqoji universiteti

TƏHSİLİN İNFORMATLAŞMASININ PEDAQOJİ VƏ PSİXOLOJİ ƏSASLARI 
 
23 
 
Məsələlərin  həllində 
1
1
1
   
,







m
n
m
n
m
n
m
n
n
m
n
C
C
C
C
С
,                 
n
n
n
n
n
С
С
С
2
...
1
0




 
düsturlarından istifadə edilir. 
3160
79
40
2
1
79
80
2
80
78
80







С
С
 alırıq. 
 
Təkrari  kombinezonlar.  Kombinezonlarda  elementlərin  təkrarına  yol  verilirsə  belə 
kombinezonlara  təkrari  kombinezonlar  deyilir.  Məsələn,  2  növ  alma  var;  ağ  və  qırmızı 
almaları bir boşqaba 3 almanı neçə üsulla qoymaq olar? 
 
AAA,    AGG,  GAA,  GGG  kimi  4  hal  ola  bilər.  Duzəldilən  birləşmə  təkrari 
kombinezonlardır.  Təkrari  kombinezonların  sayını 
m
n
С
~
  ilə  işarə  edək.  Isbat  olunur  ki, 
1
1
1
~







n
n
m
m
m
n
m
n
C
C
С
-qaydsası ilə hesablayırlar. 
 
Gül dükanında 10 növ gül var. Müştəri 20 güldən ibarət bukt düzəltməyi sifariş verir. 
Neçə üsulla buket düzəltmək olar? 
9
29
20
29
20
1
20
10
20
10
~
С
С
С
С





 
üsulla buket düzəltmək olar. 
 
Beləliklə, biz çox sadə üsullarla birləşmələri vurma prinsipindən alırıq. 
 
 
Ədəbiyyat 
1.  Ə.M.  Məmmədov,    O.Rzayev.  Kombinatorikanın,  ehtimal  nəzəriyyəsinin  və  riyazi  statistikanın 
əsasları (dərs vəsaiti) Bakı 2011 
2.  Ə.M.Məmmədov.  Kombinatorika,  ehtimal  nəzəriyyəsi  və  riyazi  statistikadan  məsələlərin  həlli 
(metodik vəsait) Bakı 2008 
3.  Ə.M.  Məmmədov.  Kombinatorika  və  ehtimala  aid  məsələlərin  həlli  (orta  məktəb  müəllimləri  və 
tələbələr üçün metodik vəsait) Bakı 2014 
 
 
 
 
 
                                                           
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

TƏHSİLİN İNFORMATLAŞMASININ PEDAQOJİ VƏ PSİXOLOJİ ƏSASLARI 
 
24 
 
İdrak fəallığinin yüksəldilməsində kompyuterdən istifadənin psixoloji-
pedaqoji əsasları 
Azərbaycan Dövlət Pedaqoji    Universiteti 
 
Q.İ.Bəşirova  
baş müəllim 
 
Р е з ю м е  
Возможности  ведение  современных  информационных  технологий  в  систему 
образования  сегодня  востребована  информационно  глаболизирющимся  мировым  обществом. 
Для  решения  проблем  в  этом  направлении  педагогическая  наука  должна  провести  большой 
объем  исследовательских  работав.  В  стати  перечисляется  ряд  проблем,  состояние  их 
исследованный  и  отмечаются  некоторые  важные  вопросы  требующие  своего  дальнейшего 
изучения. 
Сегодня  в  школах  информационные  технологии  используются  как  предмет  обучения, 
как  система  управления  образованные,  а  также  как  управление  средством  учебно-
воспитательной работы. 
Ключевые слова: информационные технологии, систему образования 
Abstract 
Today  the  application  of  information  communication  technologies  in the  education  system  is 
one  of  the important  requirements  and needs  of the  nformation  socıety  of  the  globalising  worid. To 
solve this problem, the 
Dedagogical  sciences  should  undertake  necessary  actions  and  conduct  ;erious  researches. 
The present article specifıes most of these probiems, the status of their investigation and underlines 
the necessary  works to implement. At present, the information technologies are used at schools, as a 
learning  object  and  a  means  of  education  administration  and  also  as  a  teaching  facility.  The 
computerisation of the schools creates serious changes inthe education systeın. The schools, teaching 
staff and pupils should have already been trained. The creation of Internet, its popularity among the 
young  people,  the  perspectives  of  its  application  on  various  levels  of  education  initiates  new 
opportunities.  Historically,  the  pedagogues  have  not  ıad  individual  computers  as  an  important 
teaching  facility.  There  is  no  technical  facility  to  be  compared  with  a  computer  for  its  didactic 
opportunities. 
Key words:  information communication technologies , education systeın 
Şagirdlərin  idrak  fəallığının  yüksəldilməsi  didaktların,  metodistlərin  və  psixoloqların 
daim  diqqət  mərkəzində  olmuş,  bu  yöndə  müxtəlif  dövrlərdə  xeyli  tədqiqatlar  aparılmışdır. 
Bu  istiqamətdə  tədqiqatlar  hələ  də  davam edir, problem  isə  real praktik  həllini tapmamışdır. 
Şagirdlərin idrak fəallığının (müəyyən zaman kəsiyi üçün) qənaətbəxş olması barədə qəti söz 
demək  asan  deyil.  Yalnız  bunu  söyləmək  olar  ki,  müəyyən  bir  dövr  ərzində  digər  dövrə 
nisbətən şagirdlərin idrak fəaliyyətinin səviyyəsi daha yüksək olmuşdur. Qeyd etmək lazımdır 
ki,  şagirdlərin  idrak  fəallığının  ən  yüksək  səviyyəsi  (yəni  hər  bir  şagirdin  fərdi  əqli 
imkanlarına  müvafiq  səviyyəsi)  asanlıqla  əldə  edilmir.  Bu  təbiidir.  Bir  tərəfdən  bəzi 
şagirdlərin  əqli  (intellektual)  inkişaf  səviyyəsi  qənaətbəxş  deyil.  Digər  tərəfdən  həyati 

---