Azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ sumqayit döVLƏt universitetiNİn nəZDİNDƏ

---

AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI TƏHSİL NAZİRLİYİ 
SUMQAYIT DÖVLƏT UNİVERSİTETİNİN NƏZDİNDƏ 
SUMQAYIT DÖVLƏT TEXNİKİ KOLLECİ 
İxtisasa giriş
f
ənnindən mühazirələr 
Orta ixtisas t
əhsil müəssisələrində 
f
ənnin tədrisi üçün nəzərdə tutulub 
SUMQAYIT-2020 

---

Mövzu 1. Məktəbəqədər pedaqogikanın ümumi məsələləri.
 
Plan: 
 
1.
M
əktəbəqədər pedaqogikanin predmeti, funksiyaları, əsas pedaqoji anlayışlar,
2.
M
əktəbəqədər pedaqogikanın mənbələri, metodoloji əsasları. 
3.
M
əktəbəqədər pedaqogikanın
t
ədqiqat metodları. 
4.
M
əktəbəqədər pedaqogikanın başqa elmlərlə əlaqəsi.
Pedaqogika- 
yunan sözü olub, ( paydaqoqos) sözündən götürülmüşdür.Mənası uşaq ötürən 
dem
əkdir. Eramızdan 300 il əvvəl ilk tərbiyə müəssələri, məktəblər qədim Çində,Hindistanda, 
misird
ə,Yunanıstanda yaranmağa başlayır,sinifli cəmiyyətdə yalnız hakim sinfin uşaqları xüsusi 
t
ərbiyə ala bilirdi. 
Quldar
lıq cəmiyyətindən sonra meydana gələn feodalizm cəmiyyətində feodallar və təhkimli 
k
əndlılərdən ibarət yeni antoqonist siniflər yaranır.Feodalizm cəmiyyətdə tərbiyə əsasən dini 
ehkam v
ə zadəganlıq sinfi istiqamətində inkişaf edirdi.Təlim-tərbiyə müəssələrində yalnız 
zad
əgən uşaqları dini və cəngavərlik təhsili alırdılar. 
M
əktəbəqədər pedaqogika pedaqoyi elmlər sistemində xüsusi yeri olan elmdir. Məktəbəqədər 
pedaqogikanın özünün məqsədi,vəzifəsi,metodları,mənbələri,anlayışları,qanunauyğunluqları və 
funksiya
ları vardır. 
M
əktəbəqədər tərbiyənin tarixi antik dövrə təsadüf edir. İlk dəfə Platon uşaqların ictimai 
müəssələrdə tərbiyə olunmasını irəli sürmüşdür.Uşaqları meşəyə, məbədlərə gəzintiyə 
aparmağı zəruri saymış,uşaq oyunları ücün meydançaların olmasını lazım bilmişdir. Lakin 
m
əktəbəqədər yaşlı uşaqların ilk təlim-tərbiyə proqramı hazırlayan böyük çex pedaqoqu 
Y.A.Komenski olmuşdur. 
Y.A.Komenskinin “ Ana məktəbi” əsəri məktəbəqədər tərbiyənin ilk proqramıdır və o öz 
əhəmiyyətini indi də saxlanmaqdadır. 
M
əktəbəqədər pedaqogikanın məqsədi anadan olandan altı yaşa kimi uşaqların ayri-ayri yaş 
dövrlərindəki 
inkişaf 
xüsusiyyətlərini 
öyrənmək,onların 
təlim-tərbiyəsi 
prosesinin 
v
əzifələrini,məzmununu,texnalogiyasını müəyyən etməkdir.Məktəbəqədər pedaqogikanın 
pre
dmetini altı yaşa kimi olan uşaqların ümumi və fərdi psixoloji xüsusiyyətlərini öyrənmək təşkil 
edir. 

---

T
əlimin metod və texnalogiyalarindan istifadə edilməsində varislik və müasirlik prinsiplərinə 
əməl edilməsi,xarici təcrübənin milli bazada tətbiqi ən düzgün yanaşma hesab edilə bilər. 
M
əktəbəqədər pedaqogikanın vəzifələri aşağıdakılardır: 
-
Altı yaşadək uşaqların inkişafı və tərbiyəsinin xüsusiyyətlərini öyrənmək; 
-M
əktəbəqədər yaşlı uşaqların sosial-inkişaf və tərbiyəsinə müasir yanaşmaları tədqiq etmək; 
-
Uşaqların təlim-tərbiyəsinin cəmiyyətin müasir tələblərinə uyğunluğunu müəyyənləşdirmək; 
- M
əktəbəqədər yaşlı uşaqların milli adət və ənənələrə yiyələnməsi yollarını müəyyənləşdirmək; 
-
Uşaqların tərbiyəsi və təlimində fəal təlim metodlarından və yeni texnalogiyalardan istifadə 
edilm
əsinin forma və metodlarını işləyib hazırlamaq.