112
ədəbiyyat,
teatr və musiqi profilli, memorial, xatirə muzeyləri;
muzey qoruqlar;
4. Rəsm qalereyaları və sərgi salonları;
5. Zooparklar, akvariumlar, planetarilər, nəbatat bağları;
6. Mədəniyyət və tarix profilli arxivlər;
7. Klub
və asudə vaxtın təşkili müəssisələri:
şəhər, rayon, qəsəbə, kənd mədəniyyət sarayları və evləri, klublar, klub tipli müəssisələr;
mədəniyyət və istirahət parkları, asudə vaxt mərkəzləri;
8. Təhsil və tədris müəssisələri:
mədəniyyət profilli ali və orta ixtisas təhsil müəssisələri, ixtisasartırma kursları, uşaq musiqi, incəsənət,
rəssamlıq, muğam və xoreoqrafiya məktəbləri;
9. Elmi,
metodiki
mərkəzlər və kabinetlər:
mədəniyyət üzrə elmi-tədqiqat institutları və mərkəzləri;
mədəniyyət, muzey işi üzrə elmi-metodik mərkəzlər, musiqi təhsili üzrə metodiki kabinet, muzey sərvətlərinin
və xatirə əşyalarının elmi bərpa mərkəzi;
10. Mədəniyyət və incəsənətin təbliği və yayımı müəssisələri:
mədəniyyət və incəsənət profilli nəşriyyatlar, qəzet, jurnal və bülleten redaksiyaları, informasiya mərkəzləri,
informasiya-reklam müəssisəsi, bədii-istehsalat müəssisələri, kinoteatrlar, kinostudiyalar, televiziya, radio və sairə.
Dövlət mədəniyyət sisteminin başlıca vəzifəsi milli mədəniyyət sərvətlərinin, dünya mədəniyyəti nümunələ-
rinin etibarlı şəkildə toplanıb qorunaraq gələcək nəsillərə çatdırılmasından, onların əhali arasında geniş təbliğindən,
Azərbaycan xalqının adət və ənənələrinə bağlı, milli, mənəvi və mədəni, bəşəri dəyərlərə yiyələnən, müstəqil və
yaradıcı düşünən vətəndaşlar yetişdirilməsinə fəal yardım etməkdən ibarətdir.
M a d d ə 2 1 . Mədəniyyət fəaliyyəti və onun növləri
Mədəniyyət sərvətlərinin yaradılması, toplanması, tədqiqi, təbliği, yayılması, nümayişi və qorunması mədəniy-
yət fəaliyyəti hesab olunur.
Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə müəyyən edilmiş qaydada bütün hüquqi və fiziki şəxslər mədə-
niyyət fəaliyyəti ilə məşğul olmaq hüququna malikdirlər.
Mədəniyyət fəaliyyəti muzey, ədəbiyyat, təsviri və tətbiqi sənət, kinematoqrafiya, teatr, musiqi, kitabxana,
mədəni-maarif, kitab nəşri, arxiv, memarlıq, dizayn, televiziya, radio və sair fəaliyyət növlərindən ibarətdir.
Mədəniyyət fəaliyyətinin ayrı-ayrı növləri sahəsində münasibətlər müvafiq qanunvericilik aktları ilə tənzimlənir.
M a d d ə 2 2 . Muzey fəaliyyəti
Elmi, mədəni, mənəvi və estetik tələbatın ödənilməsi məqsədilə insan, onun fəaliyyəti və yaşayış mühiti
haqqında mədəniyyət sərvətlərinin və maddi nümunələrin əldə edilməsi, qorunması, uçotu, tədqiqi, təbliği və
nümayişi muzey fəaliyyəti hesab olunur.
Muzeylərin, yaradılma məqsədlərinə və muzeylərdəki mədəniyyət sərvətlərinin nüfuzuna xələl gətirən kom-
mersiya fəaliyyəti ilə məşğul olmaları, digər muzeylərin kolleksiya toplamaq hüquqlarını pozmaları qadağandır.
M a d d ə 2 3 . Ədəbi, təsviri və tətbiqi sənət, teatr, musiqi və konsert fəaliyyəti
Ədəbi, təsviri və tətbiqi sənət, teatr, musiqi və konsert fəaliyyəti vətəndaşların mədəniyyət sərvətlərindən
istifadə hüququnu təmin etmək, onların bədii-estetik tələbatını ödəmək, səhnə, musiqi və ifaçılıq sənəti sahəsində
yaradılan bədii əsərlərdən tam və sərbəst surətdə faydalanmaq məqsədilə həyata keçirilir.
Ədəbi, teatr, təsviri və tətbiqi sənət, musiqi və konsert fəaliyyəti sahəsində yeni bədii dəyərli əsərlərin
yaradılması və meydana çıxmasını təmin etmək məqsədilə dövlət yaradıcılıq sifarişləri tətbiq olunur.
M a d d ə 2 4 . Kitabxana fəaliyyəti
Kitabxana fəaliyyəti vətəndaşların sərbəst surətdə informasiya almaq hüququnu təmin etmək, onların kitablara,
dövri nəşrlərə və kitabxana fondunu təşkil edən başqa sənədlərə olan tələbatını ödəmək məqsədilə həyata keçirilir.
Nəşriyyat məhsulunu və digər çap məhsullarını hazırlayan müəssisə sifarişçinin hesabına buraxılmış kitabların və
mətbu nəşrlərin pulsuz məcburi nüsxələrini qanunvericiliklə müəyyən edilmiş kitabxanalara və təşkilatlara göndərir.
113
M a d d ə 2 5 .
Mədəni-maarif fəaliyyəti
Mədəni-maarif fəaliyyəti özfəaliyyət əsasında sərbəst yaradıcılıq fəaliyyətinin həyata keçirilməsinin təmin
olunmasıdır. Mədəni-maarif təsisatı ayrı-ayrı növlərdən olan mədəniyyət xidmətləri göstərə bilər, öz tərkibində
digər mədəniyyət təsisatı (kitabxana, teatr, incəsənət məktəbləri və s.) yarada bilər.
M a d d ə 2 6 . Kinematoqrafiya fəaliyyəti
Kinematoqrafiya fəaliyyəti kinofilmlərin yaradılmasına, yayılmasına və qorunmasına yönəldilən yaradıcılıq,
istehsalat, elmi, texniki və təhsil kompleksini əhatə edir.
V f ə s i l
MƏDƏNİYYƏT SAHƏSİNDƏ TƏŞKİLATİ VƏ MÜLKİYYƏT MÜNASİBƏTLƏRİ
M a d d ə 2 7 . Mədəniyyət və yaradıcılıq fəaliyyəti ilə məşğul olan subyektlər
Mədəniyyət və yaradıcılıq fəaliyyəti ilə məşğul
olan fiziki şəxslər, mədəniyyət təsisatları mədəniyyət və
yaradıcılıq fəaliyyətinin subyektləridirlər.
Mədəniyyət təsisatları – əsas vəzifəsi mədəniyyət və yaradıcılıq fəaliyyəti olan təşkilatlar, idarələr və
müəssisələrdir.
Mədəniyyət və yaradıcılıq fəaliyyətinin subyektləri qanunla müəyyən olunmuş vergiləri və məcburi ödəmələri
verməyə borcludurlar.
Mədəniyyət və yaradıcılıq fəaliyyətinin subyektləri özlərinin yaradıcılıq və iqtisadi fəaliyyətlərində
sərbəstdirlər.
M a d d ə 2 8 . Mədəniyyət təsisatlarının yaradılması, yenidən təşkili və ləğvi
Mədəniyyət təsisatları müvafiq icra hakimiyyəti və yerli özünüidarə orqanları, istənilən hüquqi və fiziki şəxslər
tərəfindən yaradıla bilər.
Mədəniyyət təsisatlarının yaradılması, yenidən təşkili və ləğvi Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyində
müəyyən edilmiş qaydada həyata keçirilir.
Mədəniyyət təsisatının mülkiyyətçisi (təsisçisi) ilə mədəniyyət təsisatı arasında münasibətlər Azərbaycan
Respublikasının qüvvədə olan qanunvericiliyi ilə və onların öz aralarında bağladıqları müqavilə ilə nizamlanır.
Mədəniyyət təsisatının mülkiyyətçisi (təsisçisi) ilə mədəniyyət təsisatı arasında bağlanmış müqavilədə tərəf-
lərin öhdəlikləri, əmlakdan istifadənin şərtləri və qaydaları, mədəniyyət təsisatının maliyyələşdirilməsi qaydası,
tərəflərin maddi məsuliyyəti, müqavilənin ləğv edilməsinin əsasları və şərtləri, sosial və əmək məsələlərinin həlli
qaydaları müəyyən edilə bilər.
Dövlət mədəniyyət müəssisələrinin yaradılması, yenidən təşkili, ləğv olunması və profilinin dəyişdirilməsi
müvafiq icra hakimiyyəti orqanının qərarı ilə həyata keçirilir.
M a d d ə 2 9 . Mədəniyyət sahəsində mülkiyyət münasibətləri
Mədəniyyət sərvətləri, habelə mədəniyyət təyinatlı daşınar və daşınmaz əmlak, mədəniyyət təsisatları dövlət,
bələdiyyə və xüsusi mülkiyyətdə, habelə mülkiyyətin qarışıq formalarında ola bilər.
Mədəniyyət sahəsində mülkiyyətçinin hüquqları və vəzifələri Azərbaycan Respublikasının müvafiq qanun-
vericiliyi ilə müəyyən edilir.
Mədəniyyət sahəsində dövlət mülkiyyəti müvafiq icra hakimiyyəti orqanları tərəfindən idarə olunur. Mədəniyyət
sahəsində dövlət mülkiyyəti yalnız qanunvericilikdə müəyyən edilmiş qaydada digər təşkilatların istifadəsinə və ya
idarəçiliyinə verilə bilər. Bu halda mədəniyyət mülkiyyətindən təyinatına uyğun istifadə edilməlidir.
M a d d ə 3 0 . Mədəniyyət təsisatlarının əmlakı
Mədəniyyət təsisatının mülkiyyətində və ya idarəçiliyində öz vəzifələrini yerinə yetirmək üçün zəruri olan
istənilən əmlak ola bilər.
İdarəçiliyində olan əmlakın səmərəli istifadəsinə və qorunub saxlanmasına görə mədəniyyət təsisatı mülkiyyət-
çi (təsisçi) qarşısında məsuliyyət daşıyır.