110
M a d d ə 8 .
Mədəni özünəməxsusluq hüququ
Hər kəsin özünün milli mədəni özünəməxsusluğunu qoruyub saxlamaq, mənəvi, estetik və digər dəyərləri
sərbəst seçmək hüququ vardır.
Dövlət şəxsin mədəni özünəməxsusluq hüququna təminat verir.
M a d d ə 9 . Mədəniyyət sahəsində ictimai birliklər və müəssisələr yaratmaq hüququ
Azərbaycan Respublikası vətəndaşlarının Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə müəyyən edilmiş
qaydada mədəniyyət sahəsində ictimai birliklər, müəssisələr yaratmaq, habelə bu sahədə sahibkarlıq fəaliyyəti ilə
məşğul olmaq hüququ vardır.
M a d d ə 1 0 . Mədəniyyət sahəsində vəzifələr
Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 40-cı maddəsinin II hissəsinə uyğun olaraq hər kəs tarixi, mədəni
və mənəvi irsə hörmətlə yanaşmalı, ona qayğı göstərməli, tarix və mədəniyyət abidələrini qorumalıdır.
Hər kəs:
mədəniyyət sahəsində Azərbaycan Respublikası qanunvericiliyinin tələblərinə əməl etməli;
xalqın mədəni ənənələrinə hörmət etməli;
Azərbaycan xalqının, o cümlədən Azərbaycan Respublikasının ərazisində yaşayan bütün etnik qrupların mədə-
niyyətinə, dilinə, adət və ənənələrinə hörmət bəsləməli;
uşaqların və yeniyetmələrin estetik tərbiyəsinə, mədəni inkişafına qayğı göstərməli;
Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə müəyyən edilmiş digər vəzifələri yerinə yetirməlidir.
Heç kəs və ya heç bir təsisat bütövlükdə mədəniyyət fəaliyyətini və ya mədəniyyət fəaliyyəti növünü inhisarda
saxlamamalı və vətəndaşların sərbəst mədəniyyət fəaliyyətinə mane olmamalıdır.
Azərbaycan Respublikasının ərazisində əcnəbilər və vətəndaşlığı olmayan şəxslər mədəniyyət sahəsində
Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə müəyyən edilmiş vəzifələri yerinə yetirməlidirlər.
I I I f ə s i l
DÖVLƏTİN MƏDƏNİYYƏT SAHƏSİNDƏ VƏZİFƏLƏRİ
M a d d ə 1 1 . Milli mədəniyyətin qorunub saxlanması, onun inkişafına yardım göstərilməsi
Dövlət milli mədəniyyətin (Azərbaycan xalqının, o cümlədən Azərbaycan Respublikasının ərazisində tarixən
yaşayan və ya məskunlaşmış bütün etnik qrupların özünəməxsus mədəniyyətinin) qorunub saxlanmasına, onun
inkişafına təminat verir. Milli mədəniyyət sahəsində həyata keçirilən fəaliyyət dövlətin himayəsindədir.
M a d d ə 1 2 . Milli mədəniyyət sərvətlərinin mühafizəsi
Dövlət milli mədəniyyət sərvətlərinin mühafizəsini təmin edir.
Dövlət Azərbaycan Respublikasından çıxarılmış milli mədəniyyət sərvətlərinin geri qaytarılmasını təşkil edir.
Respublika ərazisinə qaytarılan milli mədəniyyət sərvətlərinə görə gömrük rüsumu və digər rüsumlar alınmır.
Milli mədəniyyət sərvətlərinin mühafizəsinin və onlardan istifadənin, habelə milli mədəniyyət sərvətlərinin
Azərbaycan Respublikasından kənara çıxarılmasının qaydalarını müvafiq icra hakimiyyəti orqanı müəyyən edir.
M a d d ə 1 3 . Mədəniyyət və yaradıcılıq fəaliyyəti ilə məşğul olan subyektlərin hüquqlarının və
azadlıqlarının müdafiəsi
Dövlət mədəniyyət və yaradıcılıq fəaliyyəti ilə məşğul olan subyektlərin hüquqlarına və azadlıqlarına təminat verir.
Müvafiq dövlət orqanları mədəniyyət və yaradıcılıq fəaliyyəti ilə məşğul olan subyektlərin hüquqlarının və
azadlıqlarının pozulmasına yönəldilmiş hərəkətlərin qarşısını almalıdırlar.
M a d d ə 1 4 . Mədəniyyət sərvətlərindən istifadənin təminatı
Dövlət maddi və mənəvi mədəniyyət sərvətlərindən hər kəsin bərabər hüquqlarla istifadə etməsinə təminat verir.
Dövlət mülkiyyətində olan mədəniyyət sərvətlərindən istifadə rejimini müvafiq icra hakimiyyəti orqanları
müəyyən edirlər.
111
M a d d ə 1 5 .
Mədəniyyət təsisatlarının yaradılması və inkişafına yardım
Dövlət mədəniyyət sərvətlərinin yaradılması, çoxaldılması və yayılması, mədəniyyət fəaliyyəti sahəsində vasi-
təçilik fəaliyyəti ilə məşğul olan təşkilatların, müəssisələrin və idarələrin yaradılmasına və inkişafına yardım
göstərir.
M a d d ə 1 6 . Əhalinin mədəniyyət xidmətlərilə minimum təmin olunması
Müvafiq icra hakimiyyəti orqanı əhalinin mədəniyyət xidmətlərilə minimum təmin olunması üçün dövlət
mədəniyyət təsisatları (kitabxana, muzey, klub, kinoteatr, teatr, sərgi və konsert salonları, musiqi və incəsənət
məktəbləri) normalarını müəyyən edir.
M a d d ə 1 7 . Mədəniyyət fəaliyyətinə dövlət müdaxiləsinin məhdudlaşdırılması
Dövlətin mədəniyyət fəaliyyətinə müdaxiləsi zorakılığa, irqi, milli və dini müstəsnalığa çağırışların,
ümumbəşəri mənəvi dəyərlərə zidd fəaliyyətin, pornoqrafiyanın, narkomaniyanın təbliğinin qadağan olunması,
onların qarşısının alınması ilə məhdudlaşır.
Bu maddənin birinci hissəsində göstərilən hər hansı mədəniyyət fəaliyyəti müvafiq icra hakimiyyəti orqanının
müraciətinə əsasən yalnız məhkəmə tərəfindən Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə nəzərdə tutulmuş
qaydada qadağan edilə bilər.
Mədəniyyət fəaliyyətinə müdaxilənin digər formalarına yol verilmir.
M a d d ə 1 8 . Mədəniyyət sahəsində inhisarın qarşısının alınması
Mədəniyyət sahəsində inhisarın qarşısının alınması Azərbaycan Respublikası qanunvericiliyi ilə nəzərdə
tutulmuş qaydada müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən həyata keçirilir.
M a d d ə 1 9 . Mədəniyyət statistikası
Müvafiq icra hakimiyyəti orqanları mədəniyyət sahəsində rəsmi statistika aparırlar və statistik məlumatların
düzgünlüyünə, vaxtında toplanmasına cavabdehdirlər. Azərbaycan Respublikasında mədəniyyət sahəsində statistik
məlumatlar açıqdır.
I V f ə s i l
MƏDƏNİYYƏT FƏALİYYƏTİ VƏ ONUN NÖVLƏRİ
M a d d ə 2 0 . Dövlət mədəniyyət sistemi və onun vəzifələri
Azərbaycan Respublikasının dövlət mədəniyyət sistemi dövlətə məxsus mədəniyyət sərvətlərindən,
bu sərvətlərin
və milli mədəniyyətin inkişafı, mühafizəsi, təbliği və artırılması ilə məşğul olan mədəniyyət müəssisələri şəbəkə-
sindən, mədəniyyəti idarə edən orqanlardan, milli-mədəni əmlakın bərpası, mədəniyyət müəssisələrinin maddi-texniki
bazasının möhkəmləndirilməsi ilə məşğul olan digər dövlət mədəniyyət təsisatlarından ibarətdir.
Dövlət mədəniyyət sisteminə dövlətin mülkiyyətində olan aşağıdakı təsisatlar daxildir:
1. Teatr-konsert
müəssisələri:
opera, balet, dram, musiqili komediya, musiqili dram, gənc tamaşaçılar, kukla, mahnı, muğam, və digər
teatrlar;
filarmoniyalar, konsert salonları və sarayları, musiqi zalları, sirklər, folklor qrupları, peşəkar orkestrlər və musi-
qi kollektivləri;
teatr-studiyalar, teatr-emalatxanalar, eksperimental və tədris teatrları, teatr, musiqi və təsviri sənət mərkəzləri;
2. Kitabxana
müəssisələri:
milli kitabxana;
kütləvi, gənclər, uşaq, korlar, şəhər, rayon, kənd, qəsəbə kitabxanaları və onların filialları, mərkəzləşdirilmiş
kitabxana sistemləri;
sahə kitabxanaları, elmi kitabxanalar;
3. Muzey
müəssisələri:
bədii və incəsənət, tarix və tarix-diyarşünaslıq muzeyləri;