Azsayli xalqlarin folkloru

 
 
126 
gələcək.  Onun  məqəşidi,  pendiridi,  süzməsidi,  biz  buna  nübar 
deyirik. Bu da Quzu  buraxma bayramında olurdu.  Hamı  bilirdi ki, 
Məhəmməd dayı
78
 gələcək, nübar gətirəcək. Evinə də, qonşulara da 
pay  gətirəcək.  Məhəmməd  dayı  da  evə  gələndə  gəlib  görürdü  ki, 
hamı  gözünü  qapıya  dikib  durub  ki,  onlara  məqəş,  pendir,  süzmə 
nübar gətirəcək. Kim ki, evə gedirdi, onlara əvvəlcədən nübar süd 
məhsullarının  payı  hazırlanıb  qoyulurdu.  Bu  həm  savab  kimi  idi, 
həm də məhsulun yetişməyi ilı bağlı idi. Quzu özü də məhsuldar idi. 
Sağ-salamat  araya-ərsəyə  gəldi,  ölüm-itim  olmadı,  bu  özü  də  bir 
şadlıqdı. Quzunun özünü də bəzən kəsirdilər. 
 
Ədatbı (Xabarbı hı-ına va Tərcuma hı-ına: 14)  
 
Cavanar  xınabişekanı  sabayle.  Əmiseşıni,  kaneni  qoharbışdi 
xaybışekani  sabayle.  Ma-ad  tanpırıka  mahnıbıni  eyhe.  Hambaşe 
“Ceyranım__(Xabarbı_hı-ına_va_Tərcuma_hı-ına:13)'>Ceyranım”, “Ay lilay, lilay”, “Salamalikbıni” ha-a.  
 
Adət-ənənələr (S:14; Tr:14) 
 
Xına  gecəsinə  oxşar  bir  mərasim  keçirilirdi  ki,  cavanlar 
yığışardı  əmisinin  evinə.  Orada  tənburla  mahnı  oxuyardılar. 
Saxurların  mahnıları  oxunardı.  Burada  “Ceyranım”,  “Ay  lilay, 
lilay”, “Salamaliklər” və s. mahnılar oxunardı. 
 
Tanbırın mənibı (Xabarbı hı-ına va Tərcuma hı-ına: 14) 
Ceyranım 
 
Daman dakki ıkkekka, 
İsdağ dəfuka kikka. 
Ceyranım, ceyranım. 
 
Zasvani hı-ı tursbu  
Na-a merunğus kikka. 
Ceyranım, ceyranım. 
                                                           
78
 Hər hansı bir şəxsin adı. Başqa adam da ola bilər 

---

 
 
127 
 
D(Tı)ubeyl qizlen ducva, 
Qumqum dıvxuna oka. 
Ceyranım, ceyranım. 
 
Himeqa micaqdayi, 
Mənibu yişti mizeyl. 
Ceyranım, ceyranım. 
 
Tənbur nəğmələri (S:14; Tr:14) 
 
Ceyranım 
 
Çay çiçəyi (Şuşada bitən xarı bülbülə oxşayır) aparır, 
Gəlini dəflə aparardılar. 
Ceyranım, ceyranım. 
 
Corabları mənimçün toxumuşdun,  
Bəs indi niyə başqasına aparırsan. 
Ceyranım, ceyranım. 
 
Barmağında qızıl üzük,  
Qazanı qoydum masaya. 
Ceyranım, ceyranım. 
 
Gör necə gözəldi, 
Bayatılar bizim dildə. 
Ceyranım, ceyranım. 
 
«Cеyranım»
 
(Ə: 2, Əlavələr: s: IX)
 
(Müxtəlif mərasimlərdə qarşı-qarşıya xorla oxunur) 
İşhanquka yarışmişhе, 
Sa cigеka savalе, 
Canalka fikir hеvlе. 
Yaşamışеbhеs vəxе, 
Cеyranım, cеyranım. 

---

 
 
128 
 
İş görənlə yarışın, 
Bir-birinizə qarışın. 
Canınıza fikir vеrin. 
Yaşamağı bacarın, 
Cеyranım, cеyranım. 
 
Ceyranım (Xabarbı hı-ına va Tərcuma hı-ına:13)
 
 
Yiğna derd zakle eyhe, 
Ceyranım, ceyranım. 
Merunqukle immeyye 
Ceyranım, ceyranım. 
 
Zı arkınme dimeşşe, 
Ceyranım, ceyranım. 
Zı vornənqə ıkkikne, 
Ceyranım, ceyranım. 
 
Xivin micaqın yəkbı 
Ceyranım, ceyranım. 
Ufdandavud har surabı, 
Ceyranım, ceyranım. 
 
Demırıle utumda 
Ceyranım, ceyranım. 
Cihileşın xıleppı. 
Buxarayn serabı, 
Ceyranım, ceyranım. 
 
Suvabışın berabı 
Ceyranım, ceyranım. 
Ikkani zakle qaces, 
Ceyranım, ceyranım. 
Suvaqılin derabı. 
 

---

 
 
129 
Ceyranım (S: 13; Tr: 13) 
 
Dərdini mənə söylə, 
Ceyranım, ceyranım. 
Başqasına gileylə, 
Ceyranım, ceyranım. 
 
Ötəndə hamı ağlar, 
Ceyranım, ceyranım. 
Sağlıqda hörmət eylə, 
Ceyranım, ceyranım. 
 
Kəndimin enli yolu, 
Ceyranım, ceyranım. 
Qəşəngdi sağı-solu, 
Ceyranım, ceyranım. 
Dəmir təki möhkəmdi, 
Ceyranım, ceyranım. 
     
Hər bir igidin qolu. 
Buxarının qarası, 
Ceyranım, ceyranım. 
Bu dağların arası 
Ceyranım, ceyranım. 
 
İstərdim mən görəm 
Ceyranım, ceyranım. 
Suvagil dərəsini. 
 
 
Ceyranım
 
(Xabarbı hı-ına va tərcuma hı-ına:13) 
 
Ucağıl odun saci, 
Ucağıl odun saci. 
Ceyranım, ceyranım. 
Sinife axu Taci, 

---

 
 
130 
Ceyranım, ceyranım 
Sinife axu Taci. 
 
Ikkani zakle qaces, 
Ikkani zakle qaces. 
Ceyranım, ceyranım. 
Hizdı çocin davatbı, 
Ceyranım, ceyranım. 
Hizdı çocin davatbı. 
     
 
Ceyranım (S: 13; Tr: 13) 
 
Ocağa qoydum sacı, 
Ocağa qoydum sacı. 
Ceyranım, ceyranım. 
Sinifdə qalıb Tacı, 
Ceyranım, ceyranım. 
     Sinifdə qalıb Tacı. 
 
İstərdim ki, mən görəm, 
İstərdim ki, mən görəm, 
Ceyranım, ceyranım. 
Qardaşımın toyunu. 
Ceyranım, ceyranım. 
     Qardaşımın toyunu. 
 
 
Ay lilayi (Xabarbı hı-ına va Tərcuma hı-ına: 14) 
 
Ay içi ğu nençena, 
Hima-a medınçına. 
Sa-qobli məni ehes, 
Vixecın yigençena. 
Ay lilay, lilay, lilay, aman, 
Lilahay, lilay, lilay. 
 

---