Безымянный indd
Yüklə 9,98 Kb. Pdf görüntüsü
|
Qüvvə cəhənnəmdən yaranır. Tüstü və buxar buludundan bizim raketimiz görünür. Dəhşətli dərəcədə gözəl idi. 27 iyul, 18:27’21’’. Kosmonavtların Təlim Mərkəzinin arxivindən. “Salyut-6”-nın heyəti 363 kilometr yüksəkliyində çəkisizlikdə. Kosmonavtların Təlim Mərkəzinin arxivindən. Anamla təsiredici söhbət. Uzaqda Kovalyonok, yerə rezin lentlərlə birləşmiş vəziy- yətdə yerində qaçmaq üçün cihazda əziyyət çəkir. Kosmonavtların Təlim Mərkəzinin arxivindən. Gizlin şəkil – kosmosda tyübikdən sağlıq. Foto. V. Kovalyonok. Sirr olmayan tualet. Müəllifin arxivindən. Asiyanın üzərində. Buludların altında Baykal gölü. “Salyut-6” göyərtəsindən çəkilmiş şəkil, radiolokasiya yaxınlaşdırma sisteminin parabolik antennası görünür. Müəllifin arxivindən. “Soyuz-30” kosmik gəmisinin orbitdən düşmə sxemi – qeydlər müəllifindir. “Soyuz” kapsulunun enməsi. Əsas və qəza paraşüt sisteminin hərəkətəgəlmə mər- hələləri və “yumşaq enmə”. Qeydlər Müəllifindir Paraşütün iplərində həyat. Həyəcanın hələ sonu deyil. Son metrlər, Qazaxıstan, 5 iyul 1978-ci il, 16:33. Kosmonavtların Təlim Mərkəzinin arxivindən. Yeriməyi ikinci dəfə öyrənirəm. İstilənmiş kapsuldan çıxan kimi. Kosmonavtların Tə- lim Mərkəzinin arxivindən. Dərin nəfəs. Həyat yoldaşımın göndərdiyi qızıl gülün ətri reallığı qaytardı. Fotoqraf Tadeuş Zaqojdjinski. Yer kürəsinə qayıtdığım günün səhəri, Ulduz şəhərciyi öz qəhramanlarını qarşılayır. Müəllifin arxivindən. 6 iyul 1978-ci il - “Soyuz-30” heyətinin şərəfinə verilmiş banket. Şəkildə ilk kosmo- navtın həyat yoldaşı Valentina Qaqarina ilə. Müəllifin arxivindən. Tereşkova ilə söhbət. Müəllifin arxivindən. 177 yoxlamaq və ya heç olmasa hər hansı sual vermək istəyirdi. Onların istəkləri ilə təzyiqi artırıram və bir neçə dəfə huşumu itirirəm. Özümü pis hiss edirəm, onlar isə heyranlıqla izləyirlər və uşaq kimi sevinirlər. Telemetriya kanalları vasitəsi ilə onlarla metr EKG və EEG qrafiklərini alırlar. Seansın sonunda ürək döyüntüləri tezliyinin artmasına polyak nəzarət cihazı “kardiolider”lə nəzarət edərək, məni məşq etməyə məcbur edirlər. Yarım ildən sonra mənə həmin qrafikləri göstərdilər, sevinclə qışqı- ra-qışqıra: “ Bura bax, necə gözəl özündən getmişdin”. Xalis sadist- dirlərmiş. Məlumat aldım ki, HATİ-də düzəldilmiş kardiolider cihazı xəstələr ürək xəstəliyindən sağalandan sonra reablitasiya zamanı isti- fadə edilirdi. Həmin gün nahardan sonra orqanizmin çəkisizlik vəziyyətinə uğunlaşması şəraitində elektroqustometrik adlanan metodla dad qav- rayışının hüdudunu müəyyənləşdirmək üçün tərcübələr aparırıq. Bu, “dad” eksperimentidir, onun məqsədi isə dadın pozulmasına cavab- deh olan mexanizmlərin tədqiq edilməsidir. Bu fenomenin həqiqətən baş verib-verməməsi, onun səbəbkarını qida və ya qanın yuxarı his- sələrə hərəkət etməsi nəticəsində dadbilmə duyğusu reseptorunun həssaslığının dəyişilməsi, yoxsa kosmonavtların psixi sahəsində axtar- maq lazım olduğuna dair suallara cavablar gözlənilirdi. “Dad” ekspe- rimentini dəfələrlə təkrar edirik. Başım hesablamalara qarışdığından, hansı vəziyyətdə olduğumdan xəbərim yoxdur. Arada ayaqlarımı di- vara və ya tavana söykəyirəm. Olduğum vəziyyət hərəkətimin dəqiqli- yinə təsir etmir, lakin ünsiyyəti qəlizləşdirir. Bilavasitə söhbət zamanı adətən danışanın dodaqlarına baxırıq. Kosmosda tez-tez bir-birimizə qarşı fərqli vəziyyətdə oluruq. Qeyri-adi bucaq altında yerləşərək və ya baş-ayaq olaraq, danışanın üzünə baxdıqda, onun ifadə etdiyi emosiya- ları anlamaq qeyri-mümkündür. Çəkisizlikdə stansiyanın işıqsızlığında məkanı başqa cür hiss edir- dim. Yer kürəsində, qaranlıq bir otaqda hərəkət edərək əllərimizi qabağa uzadırıq ki, nə iləsə toqquşmayaq, maneəyə dəyməyək. Kos- mosdasa qaranlıqda hərəkət edərkən mənə elə gəlirdi ki, stansiya çox böyükdür və heç bir maneə yoxdur. Gözlənilməyən toqquşma ağlımı başıma qaytarırdı. Kosmonavtlar çəkisizliyi fərdi şəkildə, hərə özünə görə hiss edir. “Fotonlar” stansiyada elə üzürlər ki, sanki akvariumda balıqlardı. Biz ehtiyatla hərəkət edirik, çəkisizliyə hələ təzə-təzə uyğunlaşırıq. Səhər pis deyildim. Bunu həmkarlarıma sübut etmək üçün tavanın altında bir neçə effektli fiqur elədim, lakin bir azdan sonra məzlum və beli bü- külmüş vəziyyətdə tez öz gəmimizə yollandım. Bu təcrübədən sonra KOSMİK SİRR Yüklə 9,98 Kb. Dostları ilə paylaş:
|