mərkəzi) ixtisasca kimyaçı olan Mahmud -Ənvər Çayan
1992-ci ilin yanvar ayının 19-da Bakıda -Prezident Apara-
tmda,21-də Ali Sovetdə,22-də AXC qərargahmda olur, baş
verəcək terror aktları ilə bağlı məlumatlarım verir. O, 1992-
ci ilin yanvar ayınm 24-də isə Tehrana yola salmır.
Hayk Astarcanyanm «müşayir»i rolunu ifa edən Serj
Babayana gəlincə, o da Xankəndidə 366-cı Alaym üçüncü
batalyonuna rəhbərlik edən Yevgeni Nabokixə beynəlxalq
terrorizm tarixində özünün qanlı izlərini qoyan «Häydad» -
erməni terror təşkilatmm səlahiyyətli nümayəndəsi kimi
təqdim olunur. Həmin ilin yanvar ayınm 23-də 366-cı Alay-
da Rusiyanm MN-nin (Baş Qərargahda) rəhbərliyi ilə razı-
laşdırılmış bir sərəncam hazırlandı.
0,935 nömrəli sərəncama (saxta sərəncam)əsasən 366-
cı Alayda xidmət edən əsgərlərin bir qismi tərxis olunma-
lı idi. Nəticədə Alaym daxili möhürü Uə hazırlanmış sə-
rəncama əsasən 194 nəfər ordudan -xidmətdən tərxis olun-
du 366-cı Alaydakı Gürcüdər, tatarlar, beloruslar, türkmən-
lər,qazaxlar, ləzgilər evlərinə buraxıldılar Yola salınan əs-
gərlərə yol haqqmı, əlavə geyim pulunu(?) Serj Babayan
ödəyirdi, daha doğrusu, «Haydad»a məxsus, üstündə «201»
rəqəmi yazılmış sənədə hər alman pul üçün imza qoydu-
rurdu. «İmza haqqı»nı alan əsgərlər isə ləngimədən Yere-
vana göndərilir və oradan da evlərinə yola salmırdı.
1992-ci ilin yanvar ayınm 29-da isə bir-birinin ardınca
Fransadan, Livandan, Nyu-Yorkdan... Möskvanm «Domode-
dova» -Beynəlxalq hava limanma təyyarələr Yerevana start
götürür. Elə həmin gün də Yerevanı -Xankəndi əvəz edir.
Xankəndində
isə Qarabağa təşrif gətirən»Haydad»çıları
«müşavir»Serj Babayan, polkovnik Pyotr Maslennikov qar-
şılayırlar.
Xatırladım ki, bütün bu məxfi missiyaları Rusiya MN-nin
BQ-yə tabe olan hərbi kəşfıyyat idarələrinin Fransada,Li-
vanda,Amerikada rezidenturaları yerinə yetirirdilər.
Xankəndində «məskunlaşan» 366-cı motoatıcı Alay-
dan tərxis olunmuşların yerini xüsusi təlim keçmiş «Hay-
dad»çılar tutdular. Alayda
ayrılmış, milliyətcə erməni
olan iki komandir də «ekspert»adı ilə gələn erməni dəstə-
sinə hücum obyekti kimi seçilmiş Xocalı haqmda operativ
məlumatlar verirdi. Zabit Suren Ohanyan (o, həm Samvel
idi, həm Sirdak idi, həm də Seyran), Vartan Çitçiyan (o
həm Valeri idi, həm də Varqaş)- isə Xocalmm Şimal-Qərb
hissəsindəki Badara yaşayış məntəqəsində ayrılmış təlim
düşərgəsində gələn «qonaqlar»la ardı-arası kəsilməyən
məşvərətlər keçirirdilər. Məşvərətlərin p'lanları isə gah Ye-
revandan gəlırdi, gah da Moskvadan.
1992-ci ilin yanvar ayınm 30-da isə «M3-8» hərbi ver-
tolyotundan Xocalı -Şuşa istiqamətindəki yaşayış əraziləri-
nə üstündə «Böyük Ermənistan» xəritəsi cızılmış vərəqlər
atıldı. Həmin vərəqlər də Alaym «Səhra m ətbəəsi»ndə sap
edilmişdi.
Belə ki, 366-cı alayın zabiti Sergey Daniloviç Tuşo-
vun ifadəsinə görə,366-cı Alay Xocalı hadisələri ərəfəsind:
-3 motoatıcı batalyondan,
-1 artilleriya divizionundan,
-1 polkun minomyot batareyasından
-1 zenit divizionundan,
-1 tank rotasından,
-1 kəşfiyyat rotasından,
-1 mühəndis -sapyor rotasmdan,
-1 təmir rotasından,
•1 kimyəvi müdafiə rotasından,
>1 maddi təchizat rotasından ibarət idi.
Alayda
-62 ədəd piyadaların döyüş maşmı-BMP-1 tipli,
-30 ədəd BMP-2
-3
ədəd
B R V (hərbi kəşfiyyat maşını)
-3 ədəd BREM,
-5 ədəd BMP-2k,
-10 ədəd BRDM,
-1 ədəd BTR,
-10 ədəd T-72 tipli tank,
-18 ədəd 122 mm qaubitsa,
-9 ədəd 120 mm minomyot,
-4 ədəd ZUS-23,
-3 ədəd 82 mm minomyot,
-18 ədəd MTLB olmuşdur.
366-cı alayın tərkibində:
-3 motoatıcı batalyon,
-1 artilleriya divizionu,
-1 tank rotası,
-1 HHM batareyası «Strela-10»
-1 kəşfiyyat rotası
-1 rabitə rotası,
-1 komendant vzvodu
(şəxsi heyəti 600 nəfərə yaxm)
Alayda:
-10 ədəd tank T-72,
-130 ədəd BMP,
-12 ədəd BADM,
-4 ədəd BTR,
-16 ədəd MTLB,
-18 ədəd top D-30,
-4 ədəd 120 mm minomyot,
-28 ədəd 82 mm minomyot,
-4 ədəd «Strela-10»,
-3 ədəd ZSU-23,
-100 ədəd müxtəlif modifikasiyalı qranotomyotlar,
-800 ədəddən çox avtomat və pulemyotlar,zabitlər
üçün pistoletlər;
-Radiostansiya R-142.
Azərbaycanm isə nömrəsiz, qeydsiz,yaradılmış, Ali
Baş Komandan tərəfindən xeyir-duası verilmiş «Xocalı
batalyonu»:
- Bir batalyon
(Şəxsi heyət cəm isi 237 nəfər)
-96 ədəd AKM
S İla h l (onun da 14-nii dəyişm işdilər);
-4 ədəd əl pulemyotu;
-2 ədəd qumbaraatan;
-3 ədəd tapança
(«marka»sı bilinmirdi);
-10 ədəd «TOZ-8» markalı tüfəng;
-Könüllü-silahlı birləşmələr.
...1992- ci il yanvarın 31-də Bakıda Milli Təhliikə-
sizlik Şurasınm iclası keçirildi. Bu iclasda, nə qədər qəribə
də olsa, hərbi kəşfiyyatm, eləcə də əks-kəşfiyyatm materi-
allarma toxunulmamışdı. Əslində heç yox idi də. Hərbi kəş-
fiyyat və əks-kəşfıyyat strukturları iflic vəziyyətində idi.
Ali orqan saydığımız Milli Təhlükəsizlik Şurasmda isə
həmin vaxt elan edilirdi: «...
Erməni yaraqlılan əməliyyatı Xo-
calı rayonunun Xramort, Fərrux v ə Naxçıvanik kəndlərini keçirib-
lər. Lakin Azərbaycanm özünümüdafiə qüw ələri həm ləyə keçmiş,
nəticədə erməni muzdluları(?)və terrorçu qruplan(?) həmin kəndlər-
dən sıxışdınlb çıxanlmış, onlann əsas istelıkamları (?) məhv edil-
mişdir...»
Milli Təhlükəsizlik Şurası elə bir xalqla, qulağı səs-
də olanlarla gizlənpaç oynayırdı.
Elə həmin günsə Sarıkeşiş yaşayış məntəqəsindəki
(Xocalının şimal hissəsi) «Alaverdi» kilsəsində «Vartan
cəngavərləri»nin bir qrupu «Böyük Ermənistan» himnini
oxuyub, and içirdilər. 1992-ci ilin yanvarın 29-da Xocalıya
təşrif gətirən bu qrup Xocalmm qərb hissəsini araşdırır,
operativ-məxfı məlumatlar əsasmda planlar tərtib elirdilər.
Əslində həmin il yanvarın 29-da Xankəndiyə təşrif
gətirən çağırılmamış qonaqlar Xocalı -Şuşa istiqamətində iş
görmək üçün Şimal, Cənub, Şərq və Qərb istiqamətlərində
operativ «Çevik» qruplara bölündülər.
366-cı Alay komandirinin göstərişi ilə erməni qrup-
laşmalanna rtıslarm verdiyi isti geyim paylanıldı. Onlar
üçün roştalarda ayrıca məşq zonaları-meydançalar ayrıldı:
l.Xocalı -Şuşa istiqamətində hazırlanmış «Haydad»
qrupu:
Bu terror qrupuna Suren Paşayan başçılıq edirdi.
Qrup «16+97» kodu ilə (yəni, 16 nəfər «Haydad» təşkila-
tından, 97 nəfər isə 366-cı Alaydan) ayrı-ayrı dəstələr şəklin-
də İrək, Mon, Vənli, Piçonıs, Dığ, Cecimli, Ardaşava
erməni yaşayış məntəqələrində qərar tutmuşdular. Bu dəs-
tələr öz aralarmbda «Artsax», «Sunc», «Vano»-»pozivno-
yu» ilə -məxfi çağırışlarla güclü rabitə əlaqələri yarada bi-
lirdilər. Digər tərəfdən, həmin ərazilərdəki kilsələr bir
nömrəli qərargah elan olunmuşdu.
Suren Paşayan 1953-cü ildə Ermənistanm Zəncirli kən-
dində anadan olub (Yerevanın cənub-şərq yaşayış məntəqə-
si). 0,iki.yaşm da ailəsi ilə Livana müharicət etdi.Beyrutda
«Ermənistan Mübarizə İİttifaqı»na üzv olub. Həm in təşkila-
Dostları ilə paylaş: |
