Bu Təlimatdan necə istifadə etməli
Yüklə 337,48 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- BİRLƏŞMİŞ MİLLƏTLƏR TƏŞKİLATININ TÖVSİYƏLƏRİNƏ NECƏ ƏMƏL ETMƏLİ Məcburi və ya könülsüz yoxolma hallarının izlənməsi
- Vətəndaş cəmiyyəti necə iştirak edə bilər
- Tematik hesabatlarla bağlı izləmə tədbirləri
- BİRLƏŞMİŞ MİLLƏTLƏR TƏŞKİLATININ TÖVSİYƏLƏRİNƏ NECƏ ƏMƏL ETMƏLİ İnternetə əsaslanan vasitələr: Din və ya əqidə
- Dini və ya əqidə azadlığına dair xülasə
- İşgəncə əleyhinə təşəbbüs
- 5.4 Universal Dövri İcmal
- Vətəndaş Cəmİyyətİ üçün Praktİkİ təlİmat
- UDİ üzrə izləmə alətləri
- Vətəndaş cəmiyyəti üçün izləmə dəsti
- Organisation internationale de la Francophonie
- BİRLƏŞMİŞ MİLLƏTLƏR TƏŞKİLATININ TÖVSİYƏLƏRİNƏ NECƏ ƏMƏL ETMƏLİ 5.5 Kompleks yanaşma
- BİRLƏŞMİŞ MİLLƏTLƏR TƏŞKİLATININ TÖVSİYƏLƏRİNƏ NECƏ ƏMƏL ETMƏLİ 6. Əlavə məlumat
- Hökmdən ədalətədək – İnsan hüquqları üzrə beynəlxalq və regional qərarların icrası, 2010, və Hüquqdan məhkəmə müdafiəsi vasitələrinədək: insan hüquqları üzrə
- Dini və əqidə azadlığı üzrə icmal
- 7. Bizimlə əlaqə saxlayın
40 BİRLƏŞMİŞ MİLLƏTLƏR TƏŞKİLATININ TÖVSİYƏLƏRİNƏ NECƏ ƏMƏL ETMƏLİ Məcburi və ya könülsüz yoxolma hallarının izlənməsi Məcburi və ya könülsüz yoxolma üzrə İşçi Qrup ailələr və maraqlı Hökumətlər arasında kommunikasiya kanalını qurmağa çağırır. Mübahisəli olan hala dair mənbələrin təqdim etdiyi hər hansı mühüm əlavə məlumat aidiyyatı Hökumətə verilir. İşçi Qrupu yoxa çıxmış insanın aqibəti və ya yeri barədə Hökumətlərin cavabını mənbəyə göndərir, mənbəni müşahidənin nəticələri barədə məlumat və ya əlavə təfərrüatlar verməyə dəvət edir. Əgər mənbə altı ay ərzində cavab vermirsə və ya İşçi Qrup tərəfindən səbəbsiz hesab edilən əsaslarla Hökumətin informasiyasına etiraz edirsə, məsələnin aydınlaşdığı hesab edilir. Məsələ aydınlaşmayanadək, dayandırılanadək və ya məsələnin bağlanması üçün qərar verilənədək açıq qalır. İşçi Qrup hər müvafiq Hökumətə aydınlıq gətirilməli olan məsələləri ildə bir dəfə, əvvəlki sessiyadan sonra təqdim edilmiş və təcili tədbirin görülməsi tələb olunan bütün halları ildə üç dəfə xatırladır. Mümkün halda və müraciət əsasında İşçi Qrup maraqlı Hökumətə və ya mənbəyə konkret hallara dair yeni informasiya təqdim edir. 24 24
Vətəndaş cəmiyyəti necə iştirak edə bilər? • Narahatlıq doğuran vəziyyətlərə və hallara dair göndərilən müraciətlər barədə öyrənmək üçün kommunikasiya hesabatlarını müntəzəm şəkildə yoxlayın; • Məsələlər barədə əlavə məlumat toplamaq üçün hesabatları yerli, regional, ölkə və beynəlxalq şəbəkələrdə geniş yayın; • Əvvəlki müraciətlə bağlı olan müsbət və ya mənfi dəyişiklik barədə yeni mlumat təqdim edin; • Hökumətlərin cavabını nəzərdən keçirin, xüsusi prosedurlara müvafiq rəylər göndərin; • Xüsusi prosedurların mandat sahiblərinin İHAK-a dəstək komandaları vasitəsilə onlarla müntəzəm şəkildə əlaqə saxlayın; və • E-mail ünvanından urgent-action@ohchr.org və ya aidiyyatı xüsusi prosedurlar mandatının e-mail ünvanından istifadə edin. Xüsusi prosedurların direktivini aşağıdakı ünvandan əldə edin:
41 Vətəndaş Cəmİyyətİ üçün Praktİkİ təlİmat 2012-ci ildə regionlar üzrə verilən müraciətlər və nəzarət xarakterli müraciətlər 180
Afrika Kommunikasiyalar İzləmə Digər məlumat Dövlətin cavabı Digər
Asiya-Sakit Okean
Avropa, Simali Amerika və Mərkəzi Asiya Latın Amerikası və Karib adaları
Yaxın Şərq və Şimali Afrika 160
140 120
100 80 60 40 20 0 Tematik hesabatlarla bağlı izləmə tədbirləri Standart təcrübə olaraq xüsusi prosedurlar İnsan Hüquqları Şurasına və ya Baş Assambleyaya illik tematik hesabatları təqdim etmək və ya onları müzakirə etmək üçün tədbirlər təşkil edir və ya onlarda iştirak edirlər. Bunlar Şura sessiyası və ya digər konfranslar və ya seminarlar zamanı keçirilən paralel tədbirlər ola bilər. Pres-relizlər və ya internet hekayələrin verilməsi, hesabatın mövzusunda mətbuat konfranslarının keçirilməsi də adi haldır. Tematik hesabatlarda ünvanlanan insan hüququ məsələlərinə medianın diqqətini çəkmək üçün Tematik beynəlxalq günlər də yaxşı fürsət ola bilər. 42 BİRLƏŞMİŞ MİLLƏTLƏR TƏŞKİLATININ TÖVSİYƏLƏRİNƏ NECƏ ƏMƏL ETMƏLİ İnternetə əsaslanan vasitələr: Din və ya əqidə azadlığına və işgəncə əleyhinə təşəbbüsə dair xülasə Din və ya əqidə azadlığına dair xülasə 2011-ci ildə dini və ya əqidə azadlığına dair Xüsusi Məruzəçinin mandatının qurulmasının 25 illiyi qeyd edilmişdir. Bu münasibətlə 1986-cı ildən xidmət göstərmiş dörd mandat sahibinin müşahidə nəticələri və tövsiyələrinin verildiyi Dini və ya əqidə azadlığına dair xülasə dərc edilmişdir. Təbliğat, təhsil və tədqiqat aləti kimi hazırlanmış Xülasəyə mövzular üzrə 1986-cı ildən 2011-ci ilədək müddəti əhatə edən kateqoriyalara bölünmüş mandat hesabatlarından çıxarışlar daxildir.
2013-cü ildə işgəncə üzrə Xüsusi Məruzəçi ölkəyə nəzarət səfərləri və tematik hesabatlarla bağlı pres-relizlərdən, müsahibə, konfranslar, dinləmələr, publisistik məqalələr və digər media fəaliyyətindən başqa, bütün tematik, ölkə və müşahidə hesabatları daxil olmaqla nəzarət xarakterli fəaliyyətə dair məlumatların toplandığı onlayn rejimli platformanı işə salmışdır. 25 www.ohchr.org/EN/Issues/FreedomReligion/Pages/Standards.aspx 26 http://antitorture.org 27 Paralel tədbrilərin təşkil edilməsi ECOSOC məsləhət statusu olan QHT-lərlə məhdudlaşır. Vətəndaş cəmiyyəti necə iştirak edə bilər? • Tematik hesabatın mövzusunda İnsan Hüquqları Şurası zamanı paralel tədbirlər təşkil etmək və ya iştirak etmək. • VCİ-lərin fəaliyyətini qüvvətləndirmək üçün tematik hesabatların tapıntılarına və tövsiyələrinə istinad etmək (məs., vəkillik, potensial quruculuğu, məlumatlandırmanın artırılması, monitorinq) 5.4 Universal Dövri İcmal Universal Dövri İcmalın ilk dövrü 2011-ci ilin oktyabr ayında başa çatmış, bu zaman BMT-yə Üzv Dövlətlərin hər biri gözdən keçirilmişdir. İkinci və növbəti icmal silsilələrində ilk icmalın tövsiyələrini həyata keçirmək üçün aparılmış tədbirlərə, eləcə də digər dəyişikliklərə dair Dövlətlərin informasiya vermələri gözlənilir. Əlavə olaraq, UDİ üzrə gündəliyin 6-cı maddəsi ilə İnsan Hüquqları Şurasının sessiyaları zamanı müntəzəm şəkildə yeni məlumatlar verilə bilər. Həm Dövlətlər, həm də QHT-lər aralıq hesabatlar, şifahi və yazılı bəyanatlar vasitəsilə yeni məlumat təqdim edə bilər. 43 Vətəndaş Cəmİyyətİ üçün Praktİkİ təlİmat 29
www.upr-info.org/followup/ 30
www.francophonie.org Vətəndaş cəmiyyəti necə iştirak edə bilər? • İştirakçı tərəflərin verdiyi hesabatın icmalına daxil ediləcək informasiyanı təqdim edərkən Dövlətin ilk silsilənin tövsiyələrinə necə əməl etdiyinin və ya etmədiyinin təhlilini daxil etmək vacibdir. • VCİ-lər Dövlətin icra istiqamətindəki tərəqqisinin təhlili barədə nəzarətçi Dövlətləri, xüsusilə də ilk icmal zamanı tövsiyələri hazırlamış Dövlətləri məlumatlandıra bilər. • ECOSOC məsləhətləşmə statusu olan QHT-lər gündəliyin 6-cı maddəsi ilə İnsan Hüquqları Şurasına yazılı və şifahi bəyanatlar verə bilər, məqsəd Dövlətlərin UDİ tövsiyələrinə əməl etməsində olan tərəqqi və dəyişikliklər barədə son məlumatları təqdim etməkdir. Bu qurumlarda vətəndaş cəmiyyətinin iştirakı ilə bağlı təlimat üçün xahiş edirik İHAK- ın vətəndaş cəmiyyəti üçün təlimatlarına – Birləşmiş Millətlər Təşkilatının insan hüquqları proqramı ilə iş və Universsal Dövri İcmala dair Praktiki Təlimatlara baxın. UDİ üzrə izləmə alətləri QHT
UDİ-İnfo UDİ tövsiyələrinin icrasını dəstəkləmək, təşviq və monitorinq etmək üçün alətlər hazırlamışdır. Buraya xüsusilə aşağıdakılar daxildir: İlk silsilədən iki il sonra tövsiyələrin icmalını nəzərdən keçirən (orta müddətli icranın qiymətləndirilməsi), UDİ-nin ikinci silsiləsi üzrə Dövlətin öz ölkə hesabatında icraya dair təqdim etdiyi informasiya ilə ilk silsilənin tövsiyə və öhdəliklərini müqayisə edən izləmə proqramı.
tövsiyənin icrasına nəzər salan nəzarət proqramı vasitəsilə toplanmış informasiya və məlumatlar təhlil edilir.
UDİ tövsiyələrinin və öhdəliklərinin ictimaiyyətə açıqlanması; 2. İcranın planlaşdırılması; 3. İcrada iştirak etmək üçün Dövlətlə dialoqa başlanması; 4. İcranın monitorinqi; və 5. İcraya dair hesabatvermə. Organisation internationale de la Francophonie UDİ tövsiyələri və öhdəliklərinin icrasına dair Praktiki Təlimat nəşr etmişdir. İlk öncə Ölkələr üçün nəzərdə tutulan Təlimat nəzarət və icra funksiyalarının yerinə yetirilməsində Dövlət tərəfdaşları olaraq VCİ-lar da daxil olmaqla digər iştirakçı tərəflərə aiddir. Təlimat 10 mərhələdə icra planının yerinə yetirilməsi ilə icranın aparılmasını təklif edir: 1. Müvafiq məlumatların toplanması. 2. Mövzular üzrə qruplaşdırılması. 3. Tövsiyələrdən irəli gələn gözlənilən tədbir və nəticələrin müəyyən edilməsi. 4. İcra tədbirlərinin müəyyən edilməsi. 5. Hər sektor üzrə inteqrə edilmiş metodun qəbul edilməsi. 6. Dövlət səviyyəsində icra üzrə cavabdehliklərin təyin edilməsi. 7. Ölkə səviyyəsində icraçı tərəfdaşların müəyyən edilməsi. 8. İcra üçün vaxt çərçivəsinin müəyyən edilməsi. 9. Potensial quruculuğu və texniki yardıma olan ehtiyacın və beynəlxalq səviyyədə icraçı tərəfdaşların müəyyən edilməsi. 10. İcra üçün nəzarət və qiymətləndirmə strategiyasının hazırlanması.
44 BİRLƏŞMİŞ MİLLƏTLƏR TƏŞKİLATININ TÖVSİYƏLƏRİNƏ NECƏ ƏMƏL ETMƏLİ 5.5 Kompleks yanaşma Bu bölmədə müxtəlif mexanizmlərin hazırladığı izləmə prosedurları və praktikaları ayrıca təqdim edilir, çünki oxşarlıqlar olsa belə, onlar hər mexanizmin ayrı-ayrı xüsusiyyətlərini təşkil edir. Hər bir halda, bir daha vurğulamaq mühümdür ki, izləmə fəaliyyəti kompleks yanaşma ilə həyata keçirildikdə səmərəli olur, insan hüquqları üzrə müxtəlif mexanizmlərin verdiyi tövsiyələr bir-birini qüvvətləndirir, icraya doğru onların potensialını maksimum səviyyəyə çatdırır. Bu Təlimatda bölmə 3-ə də baxın. 5.6 Təzyiq tədbirləri BMT, onun insan hüquqları sahəsindəki nümayəndələri və mexanizmləri ilə əməkdaşlıq etməyə can atan və ya əməkdaşlıq etmiş şəxslərə və qruplara qarşı təzyiq tədbirlərinin görülməsi insan hüquqlarını pozan hallardır. Vətəndaş cəmiyyəti izləmə fəaliyyəti çərçivəsində BMT-nin insan hüquqları mexanizmləri ilə əməkdaşlıq etməyə çalışdıqda da təzyiq tədbirləri aparıla bilər. İnsan Hüquqları Şurasının 12/2 saylı qətnaməsi Baş Katibin Şuraya illik hesabat təqdim etməsini müəyyən etmişdir ki, bu da BMT-nin insan hüquqları mexanizmləri ilə əməkdaşlıq edən şəxslərə qarşı əsassız təzyiq tədbirlərinin toplusu və təhlilindən, hədə-qorxu və təzyiqin göstərilməsi məsələlərinin necə həll edilməsi haqda tövsiyələrdən ibarətdir. 31 Şura, xüsusi prosedurlar və saziş qurumları ilə əməkdaşlıq, o cümlədən onların izləmə prosedurları və təcrübələri ilə bağlı təzyiq hallarından başqa, İHAK-la, onun ölkədəki təmsilçiliyi və insan hüquqları üzrə müşavirlərlə, BMT-nin Ölkə Komandaları, sülhməramlı missiyaların insan hüquqları komponentləri və s. ilə əməkdaşlıqla bağlı aparılan təzyiq tədbirləri hesabata daxil ola bilər. Əvvəlki hesabatlara daxil edilmiş hallarla bağlı nəzarət xarakterli informasiya müvafiq olub, alqışlanır. Təzyiq tədbirləri aşağıdakı fərdlərə qarşı baş aparıla bilər: • BMT, onun insan hüquqları sahəsindəki nümayəndələri və mexanizmləri ilə əməkdaşlıq etməyə can atan və ya əməkdaşlıq etmiş və ya onlara ifadə və ya informasiya vermiş şəxslər; • İnsan hüquqlarının və fundamental azadlıqların qorunması üçün BMT-nin nəzarəti altında müəyyən edilmiş prosedurlardan istifadə edən və ya etmiş və ya bu məqsədlə onlara hüquqi və ya digər yardım göstərmiş şəxslər. • İnsan hüquqları alətləri ilə müəyyən edilmiş prosedurlar çərçivəsində müraciət təqdim edən və ya təqdim etmiş, və/və ya bu məqsədlə onlara hüquqi və ya digər yardım göstərmiş şəxslər; • İnsan hüquqlarının pozulmasının qurbanları ilə qohum olan və ya qurbanlara hüquqi və ya digər yardım göstərmiş olan şəxslər. 31 2012-ci və 2011-ci il üzrə hesabatlar üçün bax A/HRC/21/18 vəA/HRC/18/19. 45 Vətəndaş Cəmİyyətİ üçün Praktİkİ təlİmat Baş Katibin hesabatı vasitəsilə təzyiqin göstərilməsi hallarının nəşri müdafiənin artması ilə nəticələnə bilər. Ancaq ictimai açıqlama da ehtiyatla yoxlanmalıdır. Bu səbəbdən hesabata yalnız özü barəsində informasiyanın açıqlanmasına razılığını bildirmiş şəxslərin hekayələri daxil edilir. Təzyiq haqqında informasiya təqdim etmək üçün xahiş edirik aşağıdakı ünvanla əlaqə saxlayın: reprisals@ohchr.org 46 BİRLƏŞMİŞ MİLLƏTLƏR TƏŞKİLATININ TÖVSİYƏLƏRİNƏ NECƏ ƏMƏL ETMƏLİ 6. Əlavə məlumat İHAK-ın internet səhifəsi: www. ohchr.org Aşağıdakı səhifədə vətəndaş cəmiyyəti üçün İHAK alətləri haqda məlumat vardır: www.ohchr.org/EN/AboutUs/Pages/CivilSociety.aspx BMT-nin 6 rəsmi dilində Universal İnsan Hüquqları İndeksi: http://uhri.ohchr.org/ İnsan Hüquqları üçün Beynəlxalq Xidmət və İnsan Hüquqları üzrə Hüquq Mərkəzi,
müdafiəçiləri və vəkilləri üçün təlimat, əldə edilə bilər www.ishr.ch UDİ-İnfo üzrə nəzarət alətləri: www.upr-info.org/followup La Francophonie, Universal Dövri İcmal üzrə Praktiki Təlimat, əldə edilə bilər www.francophonie.org
www.opensocietyfoundations.org İnternetlə yayımlama • UN web TV: http://webtv.un.org • Saziş qurumlarının sessiyaları: www.treatybodywebcast.org Xəstələrə Qulluq sahəsində İnsan Hüquqları üzrə Vəkil üçün Təlimatlar: http://health-rights.org/
47 Vətəndaş Cəmİyyətİ üçün Praktİkİ təlİmat CRC yekun qeydlərinə dair izləmə tədbirlərinə konkret misallar: www.childrightsnet.org/NGOGroup/CRC/FollowUp/ İxtiyari həbslər üzrə İşçi Qrupun məlumat bazası: www.unwgaddatabase.org/un/
www.ohchr.org/EN/Issues/FreedomReligion/Pages/Standards.aspx Bəzi QHT-lər insan hüquqları üzrə konkret mexanizmlərlə yaxından işləyir. Onlar VCİ- lərin həmin mexanizmlərdə iştirakını dəstəkləyir, onlara təlimat və yardım təklif edə bilir. Bu QHT-lərdən bəziləri aşağıda göstərilmişdir: • İCCPR üçün Mülki və Siyasi Hüquqlar Mərkəzi (CCPR Mərkəzi) • CRC üçün Uşaq Hüquqları Konnekt • CRPD üzrə Beynəlxalq Əlilliyi Olan Şəxslər Alyansı (İDA) • CERD üzrı Ayrı-Seçkilik və İrqçiliyin Bütün Formalarına qarşı Beynəlxalq Hərəkat (İMADR)
• Mühacir Əməkçilər Komitəsi üzrə Miqrant Əməkçilər Konvensiyasının Beynəlxalq Platforması • İşgəncə Əleyhinə Komitə üçün İşgəncə Qurbanları üçün Beynəlxalq Reabilitasiya Şurası
• Qadınlara qarşı ayrı-seçkiliyin bütün formaları Komitəsi üzrə Asiya-Sakit Okean regionunda International Women’s Rights Action Watch (IWRAW) • UDİ üçün UDİ-Info
İHAK-ın Vətəndaş Cəmiyyəti Bölməsi ilə aşağıdakı vasitələrlə əlaqə saxlamaq olar: civilsociety@ohchr.org Telefon: +41(0) 22 917 9656 İHAK-ın İnsan Hüquqları Təlimatları və vətəndaş cəmiyyəti üçün praktiki təlimatları ərəb, çin, ingilis, fransız, rus və ispan dillərində aşağıdakı səhifədən əldə edilə bilər www.İHAK.org/EN/AboutUs/Pages/CivilSociety.aspx
Vətəndaş Cəmiyyətinin e-mail yayımlama sistemində insan hüquqları üzrə bütün mandatlara və mexanizmlərə dair son məlumatlar və təlimatlar, eləcə də fondlar, qrant və təqaüd, ərizənin verilməsi üçün son müddətlərə dair məlumatlar təqdim edilir. Yazılmaq üçün vətəndaş cəmiyyətinin internet səhifəsinə və ya aşağıdakı ünvana daxil olun
48 BİRLƏŞMİŞ MİLLƏTLƏR TƏŞKİLATININ TÖVSİYƏLƏRİNƏ NECƏ ƏMƏL ETMƏLİ İnsan Hüquqları üzrə Ali Komissarlığın 20-ci il dönümünün qeyd edilməsi “Vətəndaş cəmiyyəti inkişaf edib, genişlənmiş, bu gün insan hüquqları sahəsində 20 il əvvəl olduğundan daha çox sayda milli təşkilat və insan hüququ müdafiəçiləri vardır. Bu təşkilatlar və fərdlər insan hüquqları üçün həyat mənbəyidir: onlar dəyişikliyi təbliğ edənlərdir, təhqir, pis qanunvericilik və sürünən avtoritarizm barədə həyəcan siqnalı verən insanlardlr. Bu praktiki təlimat İHAK-ın 20-ci il dönümünü qeyd edir və bütün dünyada insan hüquqları naminə işləyən vətəndaş cəmiyyətinə həsr olunmuşdur.” Navi Pillay Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İnsan Hüquqları üzrə Ali Komissarı Oktyabr 2013 Yüklə 337,48 Kb. Dostları ilə paylaş:
|