BüTÜn uşaqlara üMİd bəXŞ edəK
Yüklə 2,58 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 2. Uşaq ölümləri və sağlamlığın mühafizəsi sahəsində inqilabi dəyişikliklər 26 3. Ərzaq təchizatı sahəsində təmin edilməsi
- 7. Uşaqların zorakılıq, istismar və qəddar davranışa qarşı müdafiəsi 72 8. Sosial inteqrasiya və hər bir uşağın hüquqlarının təmin edilməsi 86
- Kubanın paytaxtı Havana şəhərində Angela Landa adına ibtidai məktəbin şagirdləri məktəbin həyətində oynayır (1995)
MÜNDƏRİCAT Proloq 7 Giriş: UNICEF-in yaranma tarixçəsi 8 1. Risk qrupuna daxil olan uşaqlara humanitar yardımın göstərilməsi 16 2. Uşaq ölümləri və sağlamlığın mühafizəsi sahəsində inqilabi dəyişikliklər 26 3. Ərzaq təchizatı sahəsində təmin edilməsi mümkün olan çox zəruri ehtiyaclar 36 4. Su təchizatı və sanitar-gigiyenik xidmətlərin hər kəs üçün əlçatan olması yolunda atılan addımlar 44 5. Hər kəsin keyfiyyətli təhsil almasını nəzərdə tutan, köklü dəyişikliklərə əsaslanan yanaşma tərzi 54 6. İİV infeksiyasının profilaktikası, müalicəsi və İİV-ə yoluxmuş, İİV infeksiyası və QİÇS-dən əziyyət çəkən uşaqların hüquqlarının müdafiəsi 64 7. Uşaqların zorakılıq, istismar və qəddar davranışa qarşı müdafiəsi 72 8. Sosial inteqrasiya və hər bir uşağın hüquqlarının təmin edilməsi 86 9. Tərəqqi naminə tərəfdaşlıq 92 Epiloq: Gələcəyə baxış 100 Kubanın paytaxtı Havana şəhərində Angela Landa adına ibtidai məktəbin şagirdləri məktəbin həyətində oynayır (1995) © UNICEF/UNI53115/BARBOUR B Ü T Ü N U Ş A Q L A R A Ü M İ D B Ə X Ş E D Ə K 7 U N I C E F @ 7 0 : 1 9 4 6 − 2 0 1 6 PROLOQ “Bəşəriyyətin ümidi gələcək nəsillərədir.” BMT Baş Məclisinin İkinci dünya müharibəsindən sonra həyatları təhlükə altında olan uşaqların müdafiəsi, cəmiyyətin yarala- rının sağalması və daha yaxşı gələcəyə olan ümidi bərpa etmək məqsədilə 1946-cı ildə Beynəlxalq Fövqəladə Uşaqlara Yardım Fondunun, yəni UNICEF-in (International Children’s Emergency Fund) yaradılması üzrə tövsiyələri bu sözlərlə başlayırdı. Həmin tarixdən sonra gələn 70 il ərzində təşkilatımız harada yaşamasından, ölkələr səviyyəsində və ya beynəlxalq səviyyədə yürüdülən siyasətdən asılı olmayaraq, bütün dünya uşaqlarının hüquqlarının təmin edilməsi, rifahının qorunması məqsədilə ona göstərilən etimadı doğrultmaq üçün əlindən gələn bütün səyləri göstərmişdir. Təşkilatımızın 70 illik yubileyinə həsr olunmuş bu xüsusi nəşrdə fəaliyyətimizin bir çox diqqətəlayiq mərhələsi işıqlandırılır. Burada bir hekayə verilmişdir — UNICEF-in uşaqlara arzuladığımız ən yaxşı şeylərlə hələ nail ola bilmədiyimiz məqsədlər arasın- dakı məsafəni azaltmaq üçün qətiyyətli fəaliyyətinin hekayəsi. Bu, dünyanın ən təhlükəli yerlərində ən böyük risklərlə üzləşən uşaqlara xidmət göstərmək üçün gecəsini gündüzə qatan cəsarətli, amalına sadiq minlərlə insanın, tərəfdaşımız olan ölkələrin, donor təşkilatların, dünyanın bütün nöqtələrindən olan və bizi dəstəkləyən, ən zəruri resurslarını istifadəmizə verən, uşaqlarla bağlı ortaq xəyalların reallaşmasına gedən yolda daima bizi ruhlandıran qurumların, uşaqların həyatını xilas etmək üçün yeni üsullar işləyib hazırlamış innovatorların, öz istedadları ilə uşaqlara kömək edən və ümid bəxş edən xoşməramlı səfirlərin, uşaqların mənafeyi naminə hər zaman və hər yerdə öz sözünu deməkdən çəkinməyən hüquq müdafiəçilərinin hekayəsidir. Ancaq hər şeydən əvvəl bu, 70 ildir ki, cəsarəti və mətanəti ilə bizi ruhlandıran milyonlarla uşağın hekayəsidir. Münaqişələrdən və böhranlı vəziyyətlərdən əziyyət çəkən, yoxsulluq və məhrumiyyətlər, eləcə də ayrı-seçkilik və təcrid siyasətinin qurbanı olan bu uşaqlar oynamağı, öyrənməyi və gülümsəməyi unutmamış, gələcəyə olan ümidlərini itirməmişdir. Biz, UNICEF-in 70 illik yubileyini bu uşaqların hər birinin xəyallarını reallaşdırmaq naminə əvvəlki qətiyyətlə işimizə davam edəcəyi- mizi bəyan etmək üçün fürsət hesab edirik. Bizim fəaliyyət fəlsəfəmizin təməlində uşaqlar dayanır. Onlar bu gün də bəşəriyyətin ümididir. Entoni Leyk İcraçı direktor Bir könüllü işçi və onun daşıdığı bir uşaq (hər ikisi qaçqındır) digər qaçqınların Lezbos adasına (Yunanıstan) gəlib çıxa bilməsinə sevinir (2015). © UNICEF/UNI197517/GILBERTSON VII PHOTO GİRİŞ UNICEF-in YARANMA TARİXÇƏSİ B Ü T Ü N U Ş A Q L A R A Ü M İ D B Ə X Ş E D Ə K 1 0 U N I C E F @ 7 0 : 1 9 4 6 − 2 0 1 6 Bu gün də, yəni həmin tarixdən 70 il sonra, Avropanın UNICEF-in təsis edildiyi tarixdən bu yana heç üzləş- mədiyi dərəcədə ciddi qaçqın və miqrant problemləri ilə üzləşdiyi vəziyyətdə, təşkilat uşaq hüquqlarının müdafiəçisi funksiyalarını yerinə yetirməyə davam edir. Humanitar yardım və inkişaf məsələləri ilə məşğul olan təşkilatlar arasında tutduğu özünəməxsus mövqe UNICEF-in təbii fəlakətlər və silahlı münaqişələr nəticəsində öz doğma yurdundan didərgin düşmüş uşaqlara yardımla yanaşı, bütün uşaqlar üçün daha yaxşı gələcək naminə fəaliyyət göstərməsini tələb edir. UNICEF hər bir uşağın gələcəyinə ümidlə yanaşır. Bütün uşaqların sağlam və təhlükəsiz uşaqlıq keçirmək hüququna malik olması əqidəsi təşkilatın bütün tarixindən qırmızı xətlə keçir. Onun öz fəaliy- yətini davam etdirə bilməsi üzləşdiyi çağırışların və çətinliklərin öhdəsindən gəlmək üçün keçmişdən dərs çıxara bilməsindən və gələcək problemlərin həllində innovasiyaların yaratdığı potensiala arxalanmasından asılıdır. UNICEF-in hazırkı İcraçı direktoru Entoni Leykin (Anthony Lake) də proqnozlaşdırdığı kimi, bunun üçün “uyğunlaşmağa hazır olmaq … bütün dünyada sosial müdafiəsi zəif olan uşaqların hüquqlarının reallaşdı- rılmasının, parlaq gələcəyinin təmin edilməsinin yeni yollarını tapmaq lazım gələcək.” Təşkilatın fəaliyyət fəlsəfəsinin təməlində uşağın bir bütöv olaraq qəbul edilməsi dayanır, yəni, əqli və fiziki sağlamlığı ilə yanaşı, uşağın təhsil almaq, hüquqi və sosial müdafiə vasitələrindən, sağlamlıq üçün təhlükə törətməyən su mənbələrindən, sanitariya qovşaqla- rından və s. istifadə etmək imkanı da nəzərdən keçirilir. UNICEF yoxsulluq, xəstəlik və aclıq kimi arzuolunmaz halların qlobal inkişafa əngəl törətdiyini və uşaq hüquqlarının pozulması ilə nəticələndiyini yaxşı başa düşür. Uşaqların bir insan olaraq malik olduğu bu hüquqlar onların hər birinin ləyaqətli həyat şəraitinə malik olduğu bir dünyanın yaradılması yolunda təşki- latın fəaliyyətini istiqamətləndirən rəhbər prinsiplərdir. Fövqəladə hallarla mübarizə sahəsində böyük təc- rübəsi olan, uşaq hüquqlarının ən böyük müdafiəçisi və ədalətli inkişafın hərəkətverici qüvvələrindən biri İkinci dünya müharibəsindən sonrakı Avropada hər gün milyonlarla uşağın aclıq və səfalətlə üzləşdiyinin şahidi olan Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Məclisi 1946-cı ilin dekabr ayında təcili humanitar yardım proqramlarının həyata keçiril- məsi məqsədiləyeni qurumun, Beynəlxalq Fövqəladə Uşaqlara Yardım Fondunun və ya BMT-nin Uşaq fondunun yaradıldığını elan etdi. UNICEF-in yaradılmasında məqsəd BMT-nin mənəvi prinsiplərinə və dəyərlərinə uyğun olaraq irqi, dini və etnik mənsubiyyət, eləcə də sosial status və ya siyasi dünyagörüşü zəminində ayrı-seç- kiliyə yol vermədən yardım göstərmək olmuşdur. Təşkilatın ilk İcraçı direktoru vəzifəsinə təyin edilərkən Moris Peytin (Maurice Pate) irəli sürdüyü yeganə şərt bu yardımın həm müttəfiq ölkələrdən, həm də “əvvəl düşmən olmuş ölkələrdən” olan uşaqları, “yəni bütün uşaqları əhatə etməsi” idi. Yüklə 2,58 Mb. Dostları ilə paylaş:
|