Dini torelantliq indd
Yüklə 0,8 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- «Mən şübhə etmirəm ki, bu gözəl görüşün çox gözəl nəticələri olacaq, dinlər, millətlər və ölkələr arasında daha da yaxşı anlaşmanın əldə edilmə
- «Qeyd etdiyim kimi, əsr- lər boyu Azərbaycanda bütün millətlərin, bütün dinlə- rin nümayəndələri bir ailə kimi yaşamışlar, ölkəmizin
155 ban-Udin dini icmaları yaradılmışdır. Bütün bunlar Azərbay- can Respublikasında dini tolerantlıq mədəniyyətinin yüksək səviyyədə olduğunu göstərən faktdır. Bütün bu tədbirlərin həyata keçirilməsi erməni KİV-lə- rinin irəli sürdüyü guya Azərbaycanda xristianların, o cüm- lədən udilərin sıxışdırılması və assimiliyasıyası haqqında böhtan və cəfəngiyyata zərbə vurdu. Qeyd edək ki, Azərbay- canda Alban-Udin Xristian İcmasının dirçəldilməsi və dini məbədlərin bərpası, təkcə Azərbaycan tarixində deyil, həm də bütün dünya tarixində mühüm əhəmiyyət kəsb edir və ölkəmizin bir daha dini tolerantlıq mədəniyyətinin səviyyə- sini bütün dünyaya göstərdi. 2011-ci ildə Dini qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsin- də dinlərarası dialoqla bağlı təşkil edilmiş “Dəyirmi masa”da çıxış edən Alban-Udin xristian icmasının sədri Robert Mobi- li Azərbaycanın tolerantlığın vətəni olduğunu vurğulayaraq demişdir: «...tolerantlıq fransız sözü olsa da, onun vətəninin Azərbaycan olduğunu hesab etmək mümkündür. Ölkəmiz- də elə bir məkan var ki, cəmisi 100 kvadratmetirlik balaca bir sahədə (hazırki Oğuz rayonunun Nic kəndi nəzərdə tu- tulur-H.S.) üç dinə -iudaizm, xristianlıq və islam dininə aid məbədlər yanaşı inşa edilmişdir, belə bir fakta dünyada çox az halda şahid ola bilərsiniz.»(138,s.30) Öz çıxışında R.Mobili 1836-cı ildə Çar Rusiyası tərə indən Alban kilsəsinin erməni Eçmiədzin kilsəsinə tabe edilməsini və bundan sonra alban-udinlərin qriqoryanlaşdırılması və erməniləşdirilməsi prosesini vurğulayaraq tədbirdə iştirak edən Avropa Parlament Asambleyasının nümayəndələrinə müraciət edərək demişdir: «Amma mən qədim Azərbaycan mədəniyyətinin varisi olan bir xalqın nümayəndəsi kimi avropalı deputatların diqqətinə çatdırmaq istərdim ki, bu ölkənin yerli xalqı bizik, ermənilər deyil, bu gün malik ol- duğumuz milli-dini dözümlülük key iyyəti Azərbaycan ger- 156 çəkliyini əsr lər boyu öz mənəvi dəyərlərində yaşayan alban- udin lərin yaşayış tərzindədir.»(139,s.30) Son illərdə respublikamızda dinlərarası dialoqa həsr edilmiş beynəlxalq miqyaslı bir çox tədbirlər keçirilmişdir. Bu beynəlxalq miqyaslı tədbirlərdən biri də 2010-cu ilin 26 aprelində dünya dini liderlərinin «Qloballaşma, din, ənənəvi dəyərlər» mövzusunda Bakıda keçirilən sammitidir. Bu sam- mitdə dünyanın 33 ölkəsindən ənənəvi dünya dinlərini təm- sil edən 200-dən çox nümayəndə iştirak etmişdir. Dünya dini liderlərini bir araya toplayan bu cür mötəbər bir sammitin Bakıda keçirilməsini Azərbaycan Respublikasının regionda və dünyada beynəlxalq nüfuzunun artdığını göstərən ha- disə kimi dəyərləndirmək olar. Son illər bu kimi beynəlxalq tədbirlərin Bakıda keçirilməsinin böyük siyasi əhəmiyyət kəsb etdiyini qeyd edən Azərbaycan respublikasının pre- zidenti İ.Əliyev sammitdəki çıxışında dinlərarası dialoqa Azərbaycanın töhfə verəçəyini vurğulayaraq bu məsələdən bəhs edərək demişdir: «Mən şübhə etmirəm ki, bu gözəl görüşün çox gözəl nəticələri olacaq, dinlər, millətlər və ölkələr arasında daha da yaxşı anlaşmanın əldə edilmə- sinə xidmət göstərəcəkdir. Buna böyük ehtiyac vardır. Bir daha vurğulamaq istəyirəm ki, biz Bakının, Azər- baycanın dinlərarası dialoqun bir növ mərkəzinə çev- rilməsinə də çox böyük ümidlərlə baxırıq. Bir tərəfdən, bunu Azərbaycanda dini və milli zəmində vəziyyətin çox yaxşı olmasının təzahürü kimi qiymətləndiririk. Bu, bi- zim üçün böyük şərəfdir. Digər tərəfdən, dinlərarası di- aloqun praktiki nöqteyi-nəzərdən gücləndirilməsi işinə Azərbaycan öz töhfəsini verə bilər, verir və verməyə da- vam edəcəkdir.»(140) Buradan göründüyü kimi, prezident İ.Əliyev son illərdə Azərbaycanın dinlərarası dialoqun mərkəzinə çevrilməsini iki amillə şərh etmişdir: birincisi, bu məsələni İ.Əliyev «Azər- 157 baycanda dini və milli zəmində vəziyyətin çox yaxşı olması- nın təzahürü kimi» şərtləndirmiş, ikincisi isə, regionda «din- lərarası dialoqun praktiki nöqteyi-nəzərdən gücləndirilməsi işinə Azərbaycanın öz töhfəsini verməsi» kimi dəyərləndir- mişdir. Prezident İ.Əliyev Azərbaycanda dini və milli zəmin- də vəziyyətin yaxşı olmasını öz çıxışında məntiqi cəhətdən aşağdakı kimi əsaslandırmişdır: «Qeyd etdiyim kimi, əsr- lər boyu Azərbaycanda bütün millətlərin, bütün dinlə- rin nümayəndələri bir ailə kimi yaşamışlar, ölkəmizin inkişafına öz dəyərli töhfələrini vermişlər. Bu gün də bu proses uğurla davam edir. Azərbaycanda bütün azadlıq- lar mövcud olduğu kimi, dini azadlıqlar da tam şəkildə təmin edilir. Azərbaycanda gündəlik fəaliyyət göstərən mindən çox məscid mövcuddur. On bir kilsə, altı sinaqoq və digər dini məbədlər fəaliyyət göstərir.»(141) Avropa Şurasına (AŞ) üzv olan dövlətlərin mədəniyyət nazirlərinin “Mədəniyyətlərarası dialoq Avropa və onun qon- şu regionlarında davamlı inkişafın və sülhün əsasıdır” möv- zusunda Bakıda keçirilən konfransda 250-dən çox nümayən- də, o cümlədən 16 nazir, 18 nazir müavini, 10 beynəlxalq təşkilatın rəhbəri, alimlər QHT və media nümayəndələri iştirak etmişlər. Konfransda AŞ-nın üzvü olan ölkələrin, Av- ropa Mədəniyyət Konvensiyasını imzalayan dövlətlərin, YU- NESKO-nun təmsilçiləri ilə yanaşı islam ölkələri Elm, Təhsil və Mədəniyyət Təşkilatının (İSESKO), Ərəb Dövlətləri Liqası ölkələrinin Elm, Mədəniyyət və Təhsil Təşkilatının (ALES- KO) yüksək rütbəli nümayəndələrinin iştirak etməsi bu təd- birin beynəlxalq əhəmiyyət daşıdığını göstərir. Bu baxımdan Şərq və Qərb mədəniyyətlərini təmsil edən rəsmi nümayən- dələrin iştirak etdiyi Bakı konfransını nəinki, Azərbaycanın və Qərbin, eyni zamanda, Şərqin mədəni həyatında mühüm hadisə hesab etmək olar. Avropa Şurası ilə Azərbaycanın bir- gə təşkil etdiyi bu konfrans müxtəlif xalqlar və dövlətlər ara- Yüklə 0,8 Mb. Dostları ilə paylaş:
|