bilmək üçün nəsə edə bilərəm.
“Qadın sünnəti faciəsi” sərlövhəli müsahibəm işıq üzü
görəndə münasibət dramatik oldu. Laura alqışalayiq bir iş
görmüşdü və belə bir məqaləni dərc etməklə “Marie Claire” də
cəsarətli addım atmışdı. Jurnala və Equality Now qadın
hüquqlarının müdafiəsi təşkilatına bundan sonra çoxlu dəstək
məktubları gəldi. Bu hüznlü hekayəmi danışarkən Lauranın
dəhşətə gəldiyi kimi, oxucular da dəhşətə gəlmişdilər:
“Marie Claire”in mart sayında qadın sünnəti haqqında dərc
edilmiş məqaləni oxuduğum vaxtdan bir ay keçməsinə
baxmayaraq, hələ də bunu ağlımdan çıxara bilmirəm. Hələ də
inana bilmirəm ki, qadın, yaxud kişi olsun, fərq etməz, Allahın
kişinin həyat yoldaşı və dayağı kimi yaratdığı qadına qarşı belə
bir qeyri-insani və qəddar münasibəti qəbul edə və ya unuda
bilər. Bibliyada deyilir ki, kişilər qadınlarını sevməlidirlər.
Hətta Allahın mövcud olmadığı hesab edilən cəmiyyətlərdə
belə qadının ağrımasına, zədələnməsinə və hətta ölümünə
səbəb olan hərəkətlər yolverilməz hesab edilir. İnsan öz
qadınma, qızma, bacısına qarşı belə zülm edilməsinə necə yol
verə bilər? Sözsüz ki, bununla öz qadınlarma necə bir zərbə
vurduqlarını anlamamış deyillər!
Bu vəhşiliyin qarşını almaqda Allah özü bizə kömək olsun.
Məqaləni oxuduğum gündən bəri hər gün bu vəhşiliyi
fikirləşərək yuxudan oyanır, bu fikirlə yuxuya gedir, bütün gün
bunu düşünərək ağlayıram! World Vision və başqa bu kimi
qadın hüquqlarının müdafiəsi təşkilatlan bu insanlan
maarifləndirə bilərlər; evlilik və fiziki yaxınlıq kişilər üçün
olduğu kimi, qadınlar üçün də həzzverici ola bilər. Çünki
kişilər kimi, qadınlar da daha yaxşı bir səbəb üçün doğulurlar!
downloaded from KitabYurdu.org
261
Və başqa biri:
Varis Dirie haqqındakı məqalənizi yenicə oxudum və hələ
də körpə qızların cinsi orqanlannm belə amansızlıqla şikəst
edilməsinə dözməli olduqlanm bilib dərindən mütəəssir oldum.
Bu gün də belə amansız hərəkətlərə yol verildiyinə inanmaq
olduqca çətindir. Qadınların bütün ömürləri boyu bunun
nəticəsi olan problemlərə dözməli olması ağlasığmazdır. Fərq
etməz, bu, əsrlərlə davam edən bir ənənədir, yoxsa yox,
qadınlara qarşı edilən bu zülmə son qoyulmalıdır. Bunu öz
qadınma rəva görən çox yox, bircə kişinin cinsi orqanı yarılıb
yenidən tikilsə, sizi əmin edirəm ki, bu ənənəyə tezliklə son
verilər! Şiddətli və həmişə davam edən ağndan əziyyət çəkən
bir qadınla necə fiziki yaxınlıq etmək olar axı?! Bu məqaləni
oxuduqca göz yaşları içində boğuldum və indi Equality Now
təşkilatına necə kömək edə biləcəyimi öyrənmək üçün
müraciət edirəm.
Mənə ünvanlanlanmış başqa bir məktubda deyilirdi:
Bu cür faciəvi əhvalatlar zaman-zaman danışılıb və
danışılacaq da. Amma, Varis, bir toplumun öz övladlarına qarşı
etdiyi bu dəhşətli hərəkətdən daha faciəvi heç nə ola bilməz.
Müsahibəniz məni çox təsirləndirdi. Bu, tək adamın işi olmasa
da, belə vəhşi bir ənənəyə son qoymaq üçün əlimdən gələni
etməyə hazıram.
Belə dəstək məktubları aldıqdan sonra bir xeyli rahatlandım.
Bu məktubların arasında iki dənə tənqidi məktub da var idi və
heç şübhəsiz ki, onlar Somalidən gəlmişdi.
Mən isə bu haqda daha çox müsahibə verməklə,
məktəblərdə, ictimai təşkilatlarda və başqa bu kimi yerlərdə
danışmaqla məsələni ictimailəşdirməyə başladım.
downloaded from KitabYurdu.org
Sonra taleyin daha bir “dalğası” gəldi. Bir gün Avropadan
Nyu-Yorka öz müdiri ilə uçan bir qrim ustası “Marie Claire”i
açaraq mənim müsahibəmi oxuyur və yolboyu onu öz müdirinə
məsləhət görərək: “Bunu mütləq oxumalısınız”, - deyir. Müdir
isə məşhur jurnalist və müəllif Barbara Valter imiş. Sonralar
Barbara mənə dedi ki, müsahibə o qədər təsirləndirici olub ki,
onu axıra kimi oxuya bilməyib və bu mövzuya müraciət etməli
olduğunu fikirləşib. Apancısı olduğu 20/20 adlı verilişlər
silsiləsində xüsusi proqram hazırlamaq üçün danışdığım bu
əhvalatdan istifadə edərək tamaşaçılara qadın sünnəti haqda
məlumat vermək qərarına gəlib. Prodüser Ethel Bass sonradan
mükafata layiq görülən “Şəfaverici səfər” adlı veriliş hazırladı.
Barbara məndən müsahibə götürəndə özümü tamamilə
çılpaq hiss edir və ağlamaq istəyirdim. Məqalə üçün müsahibə
vermək bundan daha asan idi, çünki onda oxucu ilə özüm
arasında məsafə hiss edirdim. Bundan başqa, Lauraya bu haqda
danışanda biz, sadəcə, restoranda oturub söhbət edən iki qadın
idik. Lakin 20/20 verilişinə çəkiliş zamanı həyatımın bu vaxta
kimi qoruyub saxladığım gizli sirlərini açdıqca operator üzümü
daha yaxından çəkirdi. Bu vaxt sanki kiminsə qəlbimi söküb
açdığını hiss edirdim.
“Şəfaverici səfər” verilişi 1997-ci ildə yayımlandı. Bundan
az sonra agentliyimdən mənə zəng gəldi. Onlar Birləşmiş
Millətlər Təşkilatının onlarla əlaqə saxladığını dedilər.
Birləşmiş Millətlər Təşkilatının nümayəndələri də verilişə
baxmış və təcili onlarla əlaqə saxlamağımı istəmişdilər.
Hadisələr başqa bir gözlənilməz məcrada davam edirdi.
Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Əhali Fondu məni qadın
sünnəti əleyhinə mübarizəyə qoşulmağa dəvət edirdi.
downloaded from KitabYurdu.org
263
Ümumdünya Sağlamlıq Təşkilatı ilə birgə işlədiklərindən bu
dəhşətli problemin yayılma perspektivinin statistikasını tərtib
etmişdilər. O rəqəmləri gördükdən sonra bir daha anladım ki,
bu yalnız mənim problemim deyil. Qadın sünnəti, yaxud da
rəsmi şəkildə adlandırıldığı kimi, qadın cinsiyyət orqanlarının
şikəst edilməsi (FGM)20 Afrikanın, əsasən, iyirmi səkkiz
ölkəsində mövcuddur. BMT-nin hesablamalarına görə 130
milyon qadın və qız bu vəhşi ənənənin qurbanıdır. Bir ildə ən
azı iki milyon qız növbəti qurban olmaq riskini daşıyır, bu isə -
müvafiq olaraq bir gündə altı min qız deməkdir. Sünnət
əməliyyatı çox primitiv bir şəkildə kənddə hansısa bir qadın,
yaxud mamaça tərəfindən heç bir keyləşdiricidən istifadə
edilmədən həyata keçirilir. Əllərinə hansı kəsici alət keçirsə:
ülgüc, bıçaq, şüşə sınığı, iti daş, bəzi bölgələrdə hətta həmin
nahiyəni dişləyib qopararaq - qızları sünnət edirlər. Bu proses
coğrafi bölgələrdən və ənənələrdən asılı olaraq, daha sərt
şəkildə həyata keçirilir. Ən yüngülvarı zədə qızları ömür boyu
seks həzzindən məhrum etmək üçün klitorun üst hissəsinin
kəsilməsidir. Ən pis hesab ediləni isə Somali qadınlarının 8o%-
i üzərində həyata keçirilən infibulyasiyadırstı. Mən də məhz bu
növ sünnətə məruz qalmışam. İnfibulyasiyanın dərhal üzə
çıxan fəsadlarına ağn şoku, infeksiya, sidik kanalı və ya anusun
zədələnməsi, yara əmələ gəlməsi, tetanus, sidik kisəsi
infeksiyası, HİV, hepatit B və qan zəhərlənməsi daxildir.
Uzunmüddətli fəsadlarına isə sonsuzluq, uşaqlıq yolunda
əmələ gələn kistalar və fırlar, ağrılı neyroma22, getdikcə
çətinləşən
sidiyəçıxma,
ağrılı
menstruasiya,
aybaşı
qanaxmalarının qann boşluğuna yığılması, cinsi soyuqluq,
depressiya və ölümə səbəb ola biləcək xroniki və təkrarən baş
downloaded from KitabYurdu.org
Dostları ilə paylaş: |