«Dünya ədəbiyyatının görkəmli nümayəndələrinin əsərlərinin Azərbaycan dilində nəşr edilməsi haqqında»
Yüklə 3,25 Mb. Pdf görüntüsü
|
BOYUNDURUQ 57 Özümdə açıq-aşkar hansısa bir çatışmazlıq, ya da şüb- hə doğuracaq bir məziyyət görmürdüm ki, bu nun əksi olan nələrəsə can atım; ola bilsin, tən bəl lik dən, bəlkə də, tə va zö karlığımdan idi… hər halda, bu nun özü də hörmətə la yiq xüsusiyyətdir. Bu qarşıdurma bizi düşkünləşdirdi və deyə bil mə dik- lə rimiz ətrafdan bizə sırınan problemlərdən da ha çox bizi pis günə qoydu. Mən əynimi dəyişməyə yollandım, yeni pal tar la rı mı so yundum və yaxalığı lent formalı köynəyimi ge yin dim. Ar xam ca qapını bağlayaraq, Loransa hə şə rat la rın hə ya tı ilə, xü susilə də Aristofan dövrünün arı la rı haqqında dərs de diyimi xatırlayıb güldüm. Yə qin, elə ilk görüşdəcə o, za val lı Ksavyenin dərsini ve rə cək. Bu vaxt orada ola ca- ğam, ya yox, o qədər də vacib deyil; çünki artıq əv vəl cə- dən ye tə rincə əy lə nə bilmişdim. 5 Saat üçü vurmuşdu, dörddə qayınatam bizi göz lə yə- cək di; bu barədə fikirləşirdim ki, Koriolan zəng etdi: «Təcili gö rüş mə li yik». Heç kəsə heç nə söy lə mə dən pillələri qa- ça raq aşağı düşdüm və «Lyon de Bel for»a yollandım. Koriolan artıq məni gözləyirdi. O, demək olar, üs tü- mə atıldı. İspan zadəganlarına xas olmayan iki şey həmin an da sifətinə yazılmışdı: məmnunluq və dəh şət! O, «Delta Blüz» nəşriyyatından mənim adıma ya zıl mış yüz min frank lıq qəbzi cibindən çıxardı. – Təsəvvür edirsən, – qışqırmağa başladı, – tə səv vür edir sən? Bu alçaq hələ bir neçə ay bundan əv vəl sənə bu pul ları ödəməli idi! Dünən axşam elə-belə, hər ehtimala qarşı yanına getdim ki, bir az da xırt dəyini sıxım; o da mə nə bu qəbzi verdi! Aman Al lah, biz indi nə etməliyik? – o, qorxa-qorxa ət ra fı na göz gəzdirib soruşdu. – Hər halda, bunu ağac dibinə bas dır ma ya ca ğı mız də- qiq dir. İndi qəbzlə birlikdə mənim ban kı ma get, balaca pən cə rədən boylanan o tip ya man se vi nəcək… Hə, sənin adı na başqa qəbz də ya za ca ğam… Bir az pul götürüb Ras- pay bulvarındakı evin qa pı çı sı nın yanında qoyarsan. İndisə qayınatamın yanına yol lan ma lıyam, Lorans, yəqin ki, hər yer də məni ax ta rır. Son ra sənə zəng vuraram.
FRANSUAZA SAQAN 58 – Dayan, dayan! – Koriolan qışqırdı, – qəbzin ar xa tə- rə finə qol çək. Mən əlimi yellədim və evə tərəf götürüldüm. Bu dur, ta leyin bəxşişi… O, adətən, nadir hallarda ada mın qa ba ğı- na belə hədiyyələr çıxarır: Lorans pil lə kə nin üs tün də da- yan mışdı və gülümsəyirdi. – Elə belə də bilirdim… mühərriki qızdırmağa get miş- din?! Odil artıq fortepianonun altında da səni ax ta rırdı… – Maşın deyil ki, əsl möcüzədir! Onu kor la say dım, hə- ya tım boyu özümü bağışlaya bilməzdim. – Vallah, sən lap uşaqsan! Amma öz oyun caq la rı na qul luq etməyi bacaran uşaq… bunun özü də pis şey deyil… – Bu barədə atana da danışarsan. Deyərsən ki, Ven san oyuncaqlarına yaxşı qulluq edir… sənin söz lə rin onun ya ra- sına məlhəm olacaq. Lorans güldü, maşını işə saldım və biz Port-Ote yə yola düşdük. Svetoforda dayandığımız vaxt Lo rans məni tə pədən-dırnağa süzdü: – Sənə belə daha çox yaraşır, – o, nəticə çıxardı. Mə- nim əynimdə onun çox sevdiyi göy rəngli nazik boz cı zıq- ları olan kostyum və göy xətli boz qalstuk var idi – əlbəttə ki, kostyumla eyni çalarda. Məncə, sərfəli sövdələşmə imzalayan gənc ita li ya lı sə- na ye adamına oxşayırdım. Hər nə olursa ol sun, yeddi il ər zin də başqalarının fikrinə əhəmiyyət ver mə məyə öyrəş- miş dim, halbuki bir zamanlar bu, mə ni əməlli-başlı özüm- dən çıxara bilərdi; mə sə lən, Lo ran sın dərzisinin yanında olan ilk pal tar biç di ni çə tin həzm edə bilmişdim – arvadım hər şe yin qey di nə qal mış dı, mənim təhqir edilmiş ki şi qü- ru rum dan baş qa… amma… o, hesabların ödənilməsinin də qey di nə qal dığı üçün dilxorluğum tezliklə yox olub get di. Loransın atasının Bulon meşəsində yerləşən evi otu- zun cu illər üslubunda tikilmişdi. Evin sahibi bö yük düz bu- caq lı soyuq otaqları XV Lüdovik döv rü nün me bel ləri ilə bə zə mişdi (onun özü etiraf edirdi ki, bunu es te tika xətrinə yox, ka pital qoymaq xətrinə edib). Ko rio lan deyirdi ki, bu- ra da olan şeylərin, demək olar, hamısı orijinaldır (onun mu si qi dən olduğu ki mi, me beldən də yaxşı baş çıxarırdı çı xır dı). Ko rio la nı toyuma şahid kimi dəvət etmişdim; o, elə o vaxt bütün evi gəzib-dolaşmışdı; həmin axşam isə BOYUNDURUQ 59 onu qo naq otağında qulluqçunun ağuşunda, özü də ölüm cül sərxoş vəziyyətdə tapmışdılar. Yeni qo hum la rı- mın gö zün də bundan böyük biabırçılıq ola bil məz di; əgər onu ba la ca, amma yaxşı ailədən olan bir qız la, tutsaydılar, da ha az biabır ola bilərdi. Təəssüfümə rəğmən, elə evlilik günümüzdəcə mən də ailədə pariyaya 1 çevrildim və ancaq qayı na na mın şid- dət li hönkürmələri sayəsində onun yeganə qı zının toyu po lis komissarlığında sona yetmədi. Qapını bizə livreya 2 geyinmiş yeni eşikağası açdı. – Bəs Tom hanı? – Təəssüf edirəm, madam, Tom artıq iki ildir və fat edib, – eşikağası qüssəli bir görünüşlə baş əydi və Lo rans güc lə seziləcək tərzdə əlimi sıxdı. – Zavallı Tom, – o, dodaqaltı mızıldandı, – mə nim əziz, mənim qoca Tomum! – və kədər dolu ba xış la rını mə nə tərəf çevirdi. Vəziyyətə münasib bir gör kəm alaraq göz lə rimi qırpdım, amma bu səhnə mi za nı nı sevinc və ener ji dolu bir səs yarıda qırdı: qa yı na tam əlini sürahi bo- yun ca sürüşdürə-sürüşdürə, mər mər pillələrlə yanımıza enirdi. O, sonuncudan əvvəlki pillənin üstündə dayandı; boy- ca məndən alçaq idi və bu, onu dəhşətli dərəcədə qı cıq- lan dı rırdı; o, bizim ona yaxınlaşmağımızı gözlədi. Əvvəllər olduğu kimi baxışdıq; elə əvvəllər də nadir hallarda gö- rü şərdik; bu, canlı karikatura ilə qarşılaşan adamın ba xı şı idi: mən, əlbəttə ki, onun nəzərlərində Allahın ən gic bə sər məxluqu idim, o isə mənim nəzərlərimdə son ra dan var- lanan gədaydı… Əlavə bir söz işlətmədən bir-bi ri mi zi qə- bul edə-edə, nəzakətlə gülümsədik; Lorans özü nə məx sus zərif hərəkətlə bizi bir-birimizə tərəf itələdi və əl tut ma ğı- mı za nail oldu; biz bir anlıq əllərimizi bir-birinə keçirdik, iki-üç dəfə gücsüz halda silkələdik və bu prosesi davam et dir məyi arzulamadan onları bir-birindən ayırdıq. – Hə, bu görüşün şərəfinə içmək lazımdır, – qayı na- tam bizi öz «barına» tərəf itələyə-itələyə həlimliklə vur- 1 Pariya – Hindistanda hər hansı bir ictimai və dini hü quq dan məhrum edilmiş adam; məs.: kölə, məzlum, səfil. 2 Livreya – keçmişdə qapıçıların, xidmətçilərin və fayton çu la rın geyindiyi xüsusi geyim. Yüklə 3,25 Mb. Dostları ilə paylaş:
|