Ebedi yol islam kohne indd



Yüklə 4,23 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə11/245
tarix22.07.2018
ölçüsü4,23 Mb.
#57768
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   245

34

Əbədi Yol Xəritəsi İSLAM

N

t

İP



Ə

KYOLU N

ƏŞ

R

İYY

AT

I

həyat dərəcəmizi yüksəltmək, qəlbi-səlimə nail ola bilmək, Ona 

yaxınlıq qazana bilmək və Onunla dostluğun xoşbəxtlik və səa  dətini 

dada bilmək üçün, Onun bizə bildirdiyi ən ülvi yol olan iba dətləri 

və saleh əməlləri yerinə yetirməyə bizim ehtiyacımız var dır. Bizim 

ehtiyacımız olduğu üçün də onu aradan qaldırmaq is tiqamətində əmr 

edilmiş ibadətlər və saleh əməllər də əslində bi zim üçün müstəsna 

bir ilahi lütfdür. Hətta sudan daha qiymətli ik ramlardırlar. Çünki ruhun 

ehtiyacı bədənin ehtiyacından daha əv vəl və mühümdür.

Həzrət Mövlana bu xüsusda necə də gözəl buyurur:



“Bədəni çox bəsləyib böyütməyə cəhd etmə, çünki ən nə ha yət 

torpağa veriləcək bir qurbandır. Sən könlünü bəsləməyə ça lış. Uca 

məqamlara gedəcək olan və şərəflənəcək olan odur”.

“Bə dəninə yağlı-ballı şeyləri az ver. Çünki bədənini bəs lə yə nin, 

nəfsani arzuları baş qaldırır və nəhayət rəzil olub gedir”.

“Ruha mənəvi qidalar ver. Kamil düşünmə, incə anlayış və ruhani 

qidalar ver ki, gedəcəyi mənzil başına güclü-qüvvətli get sin”.

Allah-Təala ayeyi-kərimədə:



“Səcdə et və yaxınlaş” 

(əl-Ələq, 19)

 deyə  fərman edir. Və bu 

ilahi əmrə itaət edərək ixlas və səmimiyyət ilə səcdəyə qa pa nıb ona 

yönələn arif və  aşiq könülləri də xüsusi bir yaxınlıq və dost luq ilə 

mükafatlandırır. Belə ki, bunu bir hədisi-qüdsidə belə bə  yan edir:



“Hər kim mənim bir dostuma düşmənlik edərsə, Mən də ona 

qar şı hərb elan edərəm. Bəndəm ona fərz buyurduqlarımdan da ha 

sevimli bir şey ilə  Mənə yaxınlıq qazana bilməz. Bəndəm mə nə 

(fərzlərdən  əlavə olaraq etdiyi) nafilə ibadətlərlə mütəmadi ola raq 

yaxınlaşar. Nəhayət mən onu sevərəm. Bəndəmi sev 

dik də isə, 

Mən onun (sanki), eşidən bəndəyəğı, görən gözü, tu tan əli, yeriyən 

ayağı, idrak edən qəlbi və danışan dili olaram. Mən dən hər nə 

istəsə, mütləq ona verərəm. Mənə sığınarsa onu qo ruyaram”. 

(bax. 


Buxari, Riqaq, 38; Əhməd VI, 256; Heysəmi, II, 248)

Bu bəyanında Allah-Təala bildirir ki,Ona yaxınlaşma yo lu, yalnız 

ibadət etmək və saleh əməllər etməkdir. Məqbul iba dət lər və saleh 

əməllər də ancaq xüşu içərisində, yəni qəlbin də rin liklərində ruhən 

hiss etməklə və ədəblərinə riayət edilərək ye ri nə yetirilənlərdir.

Yəni Allah-Təala bizdən ruh və bədən ahəngi içərisində bir ibadət 

arzu edir. “Səcdə et və yaxınlaş”

 (əl-Ələq, 19)

 əmri ilə alnı mız səcdəyə 

gedərkən, qəlbimizin də Allahın hüzurunda dua və niyaz halında 

və ehsan (Ehsan, Allahı görürmüş kimi iba dət etmək  şüurudur.) 



35

N

o



İP

Ə

KYOLU N

ƏŞ

R

İYY

AT

I

duyğusu içərisində olmasını istəyir. Çün ki insanı həqiqi möminliyin 

kamalına çatdıran, beyin və  qəlb funk si yalarının müştərək olaraq 

istifadə edilməsidir.

Bu tərzdə, yəni xüşu içərisində ibadətlərin yerinə yetirilməsi, 

“eh san” halı ilə yaşamağı zəruri edir. Bir hədisi-şərifində əziz Pey-

ğəmbərimiz (s.ə.s) ehsan halını belə tərif etmişdir:

“...Ehsan Allahı sanki gözlərin ilə görürsənmiş kimi Ona iba dət 

etməyindir.Sən Onu görməsən də O səni görür...” 

(Müslim, İman, 1)

Yəni ehsan halı daima ilahi kameraların nəzarəti altında ol du-

ğumuzun qəlbdə idrak və şüur halına gələrək, bəndəliyi xüşü içə-

risində yerinə yetirə bilməkdir.

Bir sözlə, bütün ibadətlərin qəlb həssaslığı ilə yerinə ye ti rilməsi 

zəruridir. Şübhəsiz ki, ibadətlərin ən başda gələni də, di nin dirəyi, 

möminin meracı və Allah-Təala ilə görüşməsi olan:



Namaz

Rəbbimiz sırf formal və cismani şəkildə yerinə yetirilən, ru hun 

iştirak etmədiyi bir namazı qəbul etmir. Hətta:

“Vay halına o namaz qılanların ki, Onlar öz namazlarından 

qa fildirlər (səhlənkarlıqları üzündən namazlarını vaxtlı-vax tın da 

qılmazlar);” 

(əl-Maun, 4-5)

 buyurur.

Razı qaldığı namazı isə belə tərif edir:

“Həqiqətən, möminlər nicat tapmışlar!  (Cənnətə nail ol-

maqla mətləblərinə çatıb  əbədi səadətə qovuşmuşlar!) O kəs-



lər ki, namazlarında  (hər  şeyi unudaraq ruhən və cismən yal nız 

Allaha) müti olub (Ona) boyun əyərlər! (Allahın qar şı sın da xüşu 

içindədirlər!)

 (əl-Muminun, 1-2)

Namazda xüşunun zirvəsini də əziz Peyğəmbərimiz (s.ə.s) belə 

tərif etmişdir:

“...Namazını, (həyat ilə) vidalaşan bir kimsənin namazı kimi qıl!” 

(İbn Macə, Zöhd, 15; Əhməd bin Hənbəl, Müsnəd, V, 412)

Namazda vücudun qibləsi Kəbə olduğu kimi, qəlbin qibləsi də 

Allah-Təala olmalıdır. Zahiri və batini ədəblərinə riayət edi 

lə rək 

qılınan namaz; bəndəni xətalardan, həddi aşmaqdan və hü dudların 



kənarına çıxmaqdan qoruyan bir zireh olar. Ayədə:

“Həqiqətən, namaz (insanı) çirkin və pis əməllərdən çə kin-

dirər”. 

(əl-Ənkəbut, 45)

 buyurulur. Yəni insan namaz qıldığı hal da əgər 

pisliklərdən lazımi şəkildə çəkinmirsə, bu hal, onun qıl dığı namazın 

Mədhnamə



Yüklə 4,23 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   245




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə