Ebedi yol islam kohne indd



Yüklə 4,23 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə9/245
tarix22.07.2018
ölçüsü4,23 Mb.
#57768
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   245

28

Əbədi Yol Xəritəsi İSLAM

N

t

İP



Ə

KYOLU N

ƏŞ

R

İYY

AT

I

Ayədəki sual, tövhid əqidəsinin heç bir şəkildə və əsla ortaqlı ğa 

tə həmmülü olmadığının ifadəsidir. Çünki bir və tək olan uca Alla ha 

nə bir fani ortaq ola bilər, nə də büt halına gəlmiş nəfsani arzu lar.

Belə ki, kəlimeyi-şəhadət elə özü hər şeydən əvvəl bu həqi qə tin 

elan edilməsidir.

Digər tərəfdən kəlimeyi-şəhadətdə Allahdan qeyri bir ilah ol-

ma dığına şəhadət etdikdən sonra Hz. Muhammədin (s.ə.s) Alla hın 

“qu lu” və “Rəsulu” olduğuna şahidlik edirik. Yəni Allah-Təala bizə ən 

sev diyi qulu olan Rəsulunu təsdiq etdirərkən Onun “qulluq” vəsfi ni 

də xüsusi olaraq təbliğ etmiş olur.

Qulluq...

Haqqa merac etməyə, yəni vüslətə  ən böyük fürsət və  bə şər 

öv ladına bəxş edilən ən böyük səltənət...

Allaha bu vəsf ilə  və layiqincə  bəndə ola bilənlər, Al lah dan 

qeyrisinə qulluq etməkdən xilas olarlar. Onsuz da insa nın, Al la ha 

bəndəlikdən böyük bir səltənəti heç vaxt olmamışdır.

Həzrət Peyğəmbərimiz (s.ə.s) də “qul peyğəmbər” ola raq nə -

bilər sultanı olmuşdur. Bu mənada həqiqi tövhidin, yəni yal nız Al-

laha bəndəliyin zirvəsi Hz. Peyğəmbərimizdir (s.ə.s). Biz də o tövhid 

dəvətçisinin ümmətiyik.

Hər  şeydə yeganə örnəyimiz Odur. Xüsusilə O, bəndə lik də 

bənzərsiz bir örnəkdir. Bu baxımdan Allah-Təala kəlime yi-şə ha dətin, 

“və əşhədu ənnə Muhammədən abduhu və Rasu lu nu” hissəsində biz 

ümməti-Muhammədə ən böyük praktiki öl çü və bənzərsiz örnək və 

şəxsiyyət etdiyi Həzrət Peyğəmbərimi zi (s.ə.s) nümunə götürərək, 

Onu qəlbən və əməllərimizlə təs diq et məyimizi istəyir.

Çünki insan tərbiyə edilməyə möhtac olaraq dünya ya göz açır. 

Buna görə həyat yolçuluğunda da, ən böyük in san tərbiyəçiləri və 

müəllimləri olan peyğəmbərlər və onla rın va ris lərinin təlimləri ilə 

və bəndəlik mühitlərində birgə yaşamaq la ka mil liyə çata bilər. Əks 

halda nəfsinin arzularına və həvəslə ri nə sitayiş edən axmaqlar ilahi 

qəzəbə düçar olub, bir zə rər dən digərinə sürüklənər. Bu həqiqəti 

ifadə etmək mahiyyətin də Pey ğəm bərimiz (s.ə.s) buyurur ki:



“Yer üzündə sitayiş edilən saxta tanrılardan Allahın ən çox büğz 

(nifrət) etdiyi həva və həvəslərdir”.

 (Heysəmi, I, 188)

Elə isə, ilk olaraq edilməli olan, tövhid inancına zidd olan süfli 

(alçaq/həqir) arzuları  tərk edərək  nəfsin təzki yə si  masivadan 



29

N

o



İP

Ə

KYOLU N

ƏŞ

R

İYY

AT

I

(Allahdan qeyrisi) arınmaq surətilə  də  qəl bin təs fi yəsidir/saflaş-

dı rılmasıdır. Qəlb tər-təmiz olmalıdır ki, on 

da kə li meyi-tövhidin 

“illəllah”(ərəbcə) sirri, yəni Allah-Təalanın cə mal si fətləri kamil bir 

şəkildə təcəlli etsin.

Ancaq o zaman qəlb, Allah-Təala ilə  bərabər ola bil ər. Nə ti-

cədə kamil bir İslam xatakteri meydana gələr. Bu xarak ter in sa nı 

Allahın yer üzündəki xəlifəsi və şahidi olma şərəfinə və bəx ti yar lı-

ğına ucaldar.

Bir sözlə, tövhidin həqiqətini dərk etməyin yeganə yo lu mə nə-

vi tərbiyədir. Bu tərbiyə də qəlblərin mütəxəssisi olan Haqq dos tu 

mürşidi-kamillərin irşadına tabe olmağa bağlıdır.

O mürşidi-kamillər ki, peğəmbərlərin varisləridir. Yəni Haqq dos-

tu olan alimlər və ariflərdir.

Yəni onlar Həzrət Peyğəmbər və onun əshabını gör mək şərəfinə 

nail ola bilməyənlər üçün əməli və əyani fəzi lət rəh bə ri dirlər.

Onlar; könül taxtının yalnız Allaha aid edilməsi üçün, tə lə bələrini 

dünyəvi məhəbbət mərhələlərində ilişib qalmaq dan xi las etməyə 

çalışarlar.

Çünki bir tanrıya bəndəlik meylinə doğuşdan etibarən sa-

hib olan insan, bu təmayülünü doğru ünvana həsr edə bilm əz sə, 

bu dəfə onun könlündə dünyəvi məhəbbətlər tanrılaşma ğa baş la-

yar. Təəssüf ki, özü üçün həyatın gərdişi içərisində nəfsi üçün bir 

fayda və rahatlıq umduğu halda özünün əbədi bir zərə rin içə risində 

olduğunu görər. Bu eyilə, qaynağından saf və şəf faf bir şəkildə çıxan 

bulaq suyunun düzgün istiqamət veril mə di yi üçün səhv istiqamətlərə 

axaraq, oralarda hədər olması na bən zə yər. Bərəkətli torpaqları 

münbitləşdirib yaşıllaşdıracağı yer də  səhranın quraqlığında hədər 

olub gedər.

İnsanı bu dərəcədə əldən salan və qəlblərdə bütlə şən dün yə vi 

məhəbbətlər nələrdir?

Kimisində mal-mülkdür, kimisində  vəzifə-möv qe hə ris li yidir, 

kimisində övlad, kimlərində də əks cinsə qarşı olan düş kün lükdür.

Bunlar bəşər övladı üçün əslində iki uclu bıçaq kimidir. Yə ni həm 

istifadə edilməsi faydalı, həm də  qəlbdə bütləşdiyi təq dir də  əbədi 

fəlakət və xüsrandır/ziyandır. Ümumiyyətlə içindəki hər çe şid bütü 

qıraraq qəlbi yalnız Allaha həsr etmək zəruridir. Bu na mü vəffəq ola 

bilənlər Haqqın Xəlili, yəni “dostu” olarlar. Belə ki, İb rahim (ə.s.) bu 

xüsusda müstəsna bir örnəkdir:

Mədhnamə



30

Əbədi Yol Xəritəsi İSLAM

N

t

İP



Ə

KYOLU N

ƏŞ

R

İYY

AT

I

Rəvayətə görə Allah-Təala Hz. İbrahimi dost olaraq qə bul et-

dikdə, mələklər:

“−Ey Rəbbimiz! İbrahim Sənə necə dost ola bilər? Nəf si, ma lı 

və övladı var. Qəlbi bunlara meyillidir...” dedilər. Bu nun ar dın ca bu 

ibrətli imtahan səhnələrinin şahidi oldular:

İbrahim (ə.s.) mancanaq ilə atəşə atılacağı zaman mələk lər hə-

yəcanlandılar. Bəziləri Allah-Təaladan Hz. İbrahimə yar dım etmək 

üçün izn istədilər. Mələklər Hz. İbrahimə bir istə yi olub-olmadığını 

soruşduqda, İbrahim  (ə.s.):

“−Dost ilə Dostun arasına girməyin, Rəbbim nə diləyər sə mən də 

ona razıyam. Xilas edərsə lütfündəndir. Əgər yan dı rar sa o da mənim 

qüsurumdandır. Səbir edənlərdən ola ram in şaal lah”, buyurdu.

Daha sonra Cəbrail (ə.s.) gəldi:

“−Mənə bir ehtiyacın varmı?”−deyə soruşdu.

İbrahim (ə.s.):

“−Sənə ehtiyacım yoxdur. Atəşi ancaq yandıran söndü rər. Al lah 

mənə kifayətdir; O necə gözəl vəkildir!” −buyurdu.

 (Bax. Beyhəqi, Şuab, 

II, 29; Əhməd bin Hənbəl, Zöhd, səh. 80; Təbəri, Tarix, I, 242; İbn-Əsir, əl-Kamil, 

I, 99)

Beləcə Xəlilullahın bu uca təslimiyyət və təvəkkülü nün ar dın ca 



O hələ heç atəşə düşmədən Allah-Təala əmr etdi:

“Ey atəş! İbrahimə qarşı sərin və zərərsiz ol! (Hət ta so yu ğun 

belə ona zərər yetirməsin!)” 

(əl-Ənbiya, 69)

Bu  əmr verilən kimi İbrahim  əleyhis-salamın düşdüyü yer bir 

anda gülüstana çevrildi. Oradan şirin bir bulaq qayna yıb, ax ma ğa 

başladı.


Daha sonra, İbrahim  əleyhis-salam Allaha verdiyi an dı ye ri nə 

yetirmək üçün oğlu Həzrət  İsmaili qurban etməyə aparar kən mə-

ləklər yenə həyəcanlandılar.

“−Bir peyğəmbər, gələcəkdə peyğəmbər olacaq övladı nı qur ban 

etməyə aparır!”−dedilər.

İsmail əleyhis-salam isə atası Həzrət İbrahimə:

“−Atacan, Sənə necə  əmr edilibsə elə  də et. İnşaallah mə-

nim səbr edənlərdən olduğumu görərsən. Bıçağını yaxşı itilə, dər-

hal kəs sin, elə olduqda can vermək asan olur... Bıçağı  çəkərkən 

də üzü mə baxma! Bəlkə atalıq şəfqətin tutar işi gecikdirərsən. Mən 




Yüklə 4,23 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   245




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə