Ədəbiyyat, sənət və fikir dərgisi
OZAN DÜNYASI № 4(19), 2014
Yüklə 0,83 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- OZAN DÜNYASI № 4(19), 2014
OZAN DÜNYASI № 4(19), 2014
55 DARIXMIġAM Yalqız, qərib bir ney kimi Yenə yaman darıxmışam. Köksü nəmlı quzey kimi Günə yaman darıxmışam.
Bir diləyi görəsiyəm, Uzun yollar gedəsiyəm, Sanki çillə gecəsiyəm, Dana yaman darıxmışam.
Ruzgardır.. Bircətəhər, Yaxşı-pisdən ötüb gedər. Doğrusunu desəm əyər, Sənə yaman darıxmışam.
OZAN DÜNYASI № 4(19), 2014
56 DASTANLARIMIZ
18
Gəlin sizə mən ərzimi eyləyim, Aqil olan, bu dünyada var nədi? Dünya bir bostandı, pozular gedər, Çiçək nədi, yemiş nədi, bar nədi?
Bu dünyada çox-çox şirin mal olur, Tamahkarın halı müşkül hal olur. Qol burulur, qulaq batır, lal olur, Qohum nədi, qardaş nədi, yar nədi?
Dəllək Murad, bu yollarda sürünnəm, İndi gedişimdi, nə vaxt görünnəm? Altım torpaq, üstüm də daş, hörünnəm, İsti nədi, soyuq nədi, qar nədi?
Ustadlar ustadnaməni bir deməz, iki deyər, biz də deyək iki olsun, düşmənlərin gözü oyulsun.
Fürsət əldə ikən yaxşılıq eylə, Həmişə əlində ixtiyar olmaz. Gəl güvənmə dövlətinə, malına, Mala, mülkə, ömrə etibar olmaz.
Dörd yanımız bağça ola, bağ ola, Sinəm üştü düyün ola, dağ ola, Bir kiçik ki, böyüyünə ağ ola, Düşər el gözündən, bəxtiyar olmaz.
Ululu Kərimi axtaran tapar, Bir könülü tikən min Kəbə yapar, Sən çalış işini haqq ilə apar, Haqdan qeyri kimsə sənə yar olmaz.
18 Azərbaycan dastanları. Beş cilddə. I cild. Bakı, “Lider nəşriyyatı”, 2005. OZAN DÜNYASI № 4(19), 2014
57 Ustadlar ustadnaməni iki deməz, üç deyər, biz də deyək üç olsun, düşmən ömrü puç olsun.
Əzəl başdan sənlə sevda eylədim, Çox da verdim sənə nəsihət, könül! Əcəl meydanından, can bazarından, Qurtarmaq lazımdı salamat, könül!
Hər məclisdə sən hərcayi söyləmə! Xançal alıb bağrım başın teyləmə! Daldalarda lafi-kəzaf eyləmə! Saxla hərzə dilin amanat, könül!
Bir gün olar xeyir-şərlər seçilər, Boya görə yaxşı xələt biçilər, Bu dünyadan о dünyaya köçülər, Abbas onda eylər şikayət, könül!
Ustad belə rəvayət edir ki, Qaraman şəhərində iki qardaş var idi. Böyüyünün adı Hatəm Soltan, kiçiyinin adı Əhməd vəzir idi. Hatəm Soltan Qaraman şəhərinin padşahı, Əhməd onun vəziri idi. Mal-dövlətləri bihədd, cah-calalları bihesab idi. Ancaq heç birinin züryəti yox idi ki, öləndə yerlərində qalsın. Əhməd vəzir adil, rəiyyətpərvər idi. Amma Hatəm Soltan zalım, xunxarın biri idi. Əhməd vəzir fəqirə, füqəraya həmişə əl tutardı. Ancaq övladı olmadığından həmişə bikef, qəmgin olardı. Günlərin bir günündə Əhməd vəzir yenə də oturub övlad dərdi çəkirdi, bu zaman nurani dərviş daxil olub, salam verdi. Əhməd vəzir salamın cavabını rədd edəndən sonra, qalxıb dərvişin kəşkülünü aldı, içinə bir çəngə əşrəfi qoyub, dərvişə qaytardı. Dərviş qoltuğundan bir alma çıxardıb, Əhməd vəzirə dedi: - Al, muradın hasil olar, - deyib çıxıb getdi. Əhməd vəzir almanı о tərəfə-bu tərəfə çevirdi, baxdı ki, ömründə bu gözəllikdə alma görməyib. Heç dünya almasına bənzəmir. Əhməd vəzir axşama kimi almaya tamaşa elədi. Axşam rəxt-xabə girib yatdı. Gecənin bir aləmində gördü ki, evin bir tərəfindən divar yarıldı, həmin alma verən nurani dərviş içəri girdi. Dərviş üzünü Əhməd vəzirə tutub dedi: - Ay Əhməd vəzir, dünən sana verdiyim almanı götürüb, gedərsən Hatəm Soltanın hüzuruna. Almanı tən ortasından iki yerə bölərsən. Bir parçasını sən yeyərsən öz arvadın ilə, bir parçasını da Hatəm Soltan öz arvadı ilə yeyər. İnşallah hər ikinizin övladı olar. Dərviş sözünü qurtarıb qeyb oldu, divar da ağız-ağıza gəlib, bitişdi. О saat Əhməd vəzir hövlnak yuxudan ayıldı. Gördü heç kəs yoxdu, ancaq otaq
OZAN DÜNYASI № 4(19), 2014
58 ətir, ənbər qoxusu verir. Anladı ki, yuxu görüb imiş. Bir qədər fikrə getdi. Aranı dağa apardı, dağı arana gətirdi. Elə fikirdə idi ki, arvadı otağa daxil oldu. Arvad bir о tərəfi iylədi, bir bu tərəfi iylədi, acıqlı-acıqlı dedi: - Ey Əhməd vəzir, bu nə ətir, ənbərdi? Deyəsən günüz ibadət eləyib, gecələr lotu-potularınan bir yerdə olursan? Əhməd vəzir cavab verdi ki: - Arvad, hövsələni yığ! Günah eləmə! Dünən bir nurani dərviş mənə bir alma verdi ki, qardaşımla yeyək övladımız olsun. Bu ətir haman almanın ətridi. Arvad şad olub, hərəmxanaya getdi, Əhməd vəzir də qardaşnın hüzuruna gəlib, əhvalatı ona nağıl etdi. Almanı ikiyə bölüb, birini qardaşının bərabərinə qoydu, birini də özündə saxlayıb dedi: - Ey qardaş, gəl bir şərt qoyaq, ondan sonra almanı yeyək. Hatəm Soltan cavab verdi: - Çox gözəl, nə şərtin var, söyləyə bilərsən. Əhməd vəzir dedi: - Qardaş, atanın üstündə övladın üç haqqı var. Birinci tərbiyə, ikinci təlim, üçüncü evləndirmək. Bu üç məsələni vacibdi ata yerinə yetirsin. Burda şərt qoyaq ki, əgər mənim oğlum, sənin qızın olarsa, sən qızını mənim oğluma verərsən, yox, mənim qızım, sənin oğlun olarsa, mən qızımı sənin oğluna verərəm. Hatəm Soltan vəzirin fikrini bəyəndi, əl-ələ verib, əhd elədilər. Almanı yedilər. Bir müddət gəlib keçdi, hər ikisinin arvadı hamilə qaldı. Əhməd vəzir başladı yetim-yesirə, fəqir-füqəraya ehsan verməyə. Та ki, doqquz ay, doqquz gün, doqquz saat, doqquz dəqiqə, doqquz saniyə tamam oldu. Hər ikisinin arvadı bari-həmli yerə qoydu. Əhməd vəzirin bir oğlu, Hatəm Soltanın bir qızı oldu. Bu uşaqlar hər ikisi bir-birinə о qədər bənzəyirdilər ki, guya bir alma yarı bölünmüşdü. Məclis qurdular, şadlıq keçirdilər, oğlanın adını Tahir, qızın da adını Zöhrə qoydular. Uşaqların hər ikisini kamil dayələrə tapşırdılar. Nağıl dili yüyrək olar. Vaxt dolandı, il keçdi, oğlanla qız yeddi yaşa doldular. Bunlar elə gözəldilər, gözəllikdə bərabərləri yox idi. Əhməd vəzir Hatəm Soltana xəbər göndərdi ki, uşaqların məktəb vaxtıdı. Hər ikisi də həmrəy olub, uşaqları kamil bir mollaya tapşırdılar. Uşaqlar bir yerdə məktəbə gedib-gəlirdilər. Bir oturub, bir dururdular. Oyun vaxtı da uşaqlara qatışmayıb, bir küncdə söhbət elərdilər. Məktəbin həyətində bir sərv ağacı var idi. Hansı tez gəlsə, onun dibində oturub, о birini gözlərdi. Deyirlər ki, bu məktəbdə bir də bir keçəl var idi. Bir könüldən min könülə aşiq olmuşdu Zöhrəyə. Amma nə qədər əlləşirdisə, Zöhrə ona səmt getmirdi. Bir gün yenə də onları bir yerdə görüb, tez özünü verdi mollanın yanına ki: Yüklə 0,83 Mb. Dostları ilə paylaş:
|