Elmi ƏSƏRLƏR, 2016, №6 (76) nakhchivan state university. Scientific works, 2016, №6 (76)
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
103 terapiya aparılır. Hemodez, aşağı molekullu plazmaəvəzedici, reopoliglikin, jelatin, su duz mübadiləsini bərpa etmək üçün izotonik məhlul, 5-10%li glükoza, laktozol, disol, trisol məhlulları köçürülür. Zülal mübadiləsinin bərpası üçün 5-10 ml albumin məhlulu, təzə dondurulmuş plazma təyin edilir. İrinli iltihabi prosesin baş verməsində və ağırlaşmasında böyük ralu olduğundan anemiyanın müalicəsi üçün dəmir preparatları təyin edilir. Göstəriş olarsa qan köçürülür. Koaqulyasiya reolitik pozğunluqların baş vermə ehtimalı iltihabi infeksion ağırlaşmalarda yüksək olduğundan trombofilik və xronik DDL sindromu çox olduğundan belə xəstələrə antiaqreqantlar – kurantil trcutal, az dozada aspirin, ağır hallarda isə heparin təyin olunur. II immunodefisiti vitamin yetərsizliyinin korreksiyası da əsas yeri almalıdır. Lizosim, Levomizol, Timaln, Stafilokok Anatoksini qamma qlobulini, vit C , B qrup vitaminlər təyin edilir. Eyni zamanda uşaqlığı yığıcı – uterotonik dərmanlar təyin edilir. Ağır hallarda diskret plazmoferez tətbiq edilir. Prosesin generalizə olmağa başladığının ilk 12 saatı bunun üçün daha məqsədə uyğundur. Keser əməliyyatından sonra iltihabi prosesin baş verməsinə şübhə olan xəstəliklərin aparılma taktikası tikişlərin vəziyyətinə görə təyin edilir. Əgər uşaqlıq boşluğunda abses və tikişlərin tamamilə açılması baş veribsə iltihab və peritonit əlaməti olmasa belə təcili laparotomiya aparılmalı, uşaqlığın ekstripasiyası və periton boşluğu drenaj olunmalıdir. İltihabi proseslər tikişləri əhatə edibsə tikişlərin ½ qalınlığını əhatə edən taxça aşkarlanarsa o zaman uşaqlıq boşluğundakı möhtəviyyat və törəmələri kənarlaşdırmaq üçün histereskopiyanın köməyi ilə nekroz, toxuma və qan laxtaları xric edilir. Vakum aspirasiya apaıb uşaqlıq boşluğunu yumaq yaxşı effekt verir. Uşaqlıq boşluğunun cərrahi işlənməsi tezliklə klinik yaxşılaşma verir. Temperatura enir uşaqlıq yaxşı yığılır. Loxilərin xarakter və miqdarı normallaşır. Uşaqlıq boşluğunun cərrahi işlənməsi hökmən antibkterial və infuzyon terapiya ilə paralel aparılmaıdır. Sabahısı günü uşaqlıq boşluğu soyuq antiseptik məhlulla şırınqa edilir. Sonra antiseptik tərkibli maz uşaqlıq boşluğuna yeridilir.Şərti təmiz formalı endometritdə uşaqlıq boşluğu 8-10C ə dək soyudulmuş furasilin 0,9 % fizioloji məhlul+ 10-20 ml dioksidin + 200ml lavaj edilməsindən sonra dioksikol-hidrofil mazı ilə uşaqlığın boşluğuna yeridilir. 1-5 prosedur aparıla bilər. Yerli müalicə küsü 5 gün davam edə bilər . Müalicədən 48-72 saat keçməsinə bxmayaraq yaxşılaşma olmasa təkrar histerosopiya aparılmalıdır. Diaqnostik kriteriyalara : • Dəfələrlə temperaturanın 37,5 və yuxarı qalxması • Leykositoz 1200 və yüksək • Çubuqşəkilli neytrofillər 10 % və yuxarı • Uşaqlığın pastoz və ağrılı olması • İrinli iyli loxilər. Bakterioloji müayinə endometriti yaradan mikrofloranın təyinində USM spesifik 50% effektiv diaqnoz qoymağa yardım edir. Ancaq bir çox ölkələrdə USM əsas diaqnostik üsul hesab olunmur. Ən geniş yayılan əsas diaqnostik üsul sayılan uşaqlığın boşluğunun qaşıntısının histoloji və bakterioloji müayinə götürülür. UDS təşkilatının məlumatına görə doğuşdan sonrakı endometritin diaqnozunda 50 % səhvə yol verilir. Endometrit polimikrob mənşəəli olduğuna görə antibiotikoterapiya müalicədə əsas yeri tutur. Ancaq antibiotiklərin təyini zamanı aşağıdakılara əməl etmək vacibdir. • Ifrazatda aşkarlanan törədicinin antibiotiklərə həssaslığı öyrənilməli • Infeksiya ocağında antibiotikin yetərli konsentrasiyasını təmin etmək Antibiotikin ana və döl üçün təsiri bilinməlidir. Əgər əməliyyatın aparılma taktikasında səhvlər varsa peritonit sepsisin inkişafına səbəb ola bilər. Cərrahi doğuşdan sonra 1-3 gündə xoryoamnionit fonunda peritonitin erkən fazası başlayır. 4-7ci günündə gecikmiş peritonit-metroendometrit və kişilərinn tutarsızlığı fonunda baş verir. Klinik gedişinə görə 3 variant diqqəti çəkir. I klassik əlamətli peritonit, intoksikasiya, bağırsaqların parezi peritoneal əlamətlərlə özünü büruzə verir. II gizli klinik əlamətli gedişli peritonit bağırsaqların parezinin simptomları yoxmuş kimi inkişaf etdiyindən vaxtında diaqnoz qoyulması 104 mümkün olmur. Ancaq davamlı ağrılar müxtəlif intensivlikli yüksək hərarətli anemiya tikişlərin erkən infeksiyalaşması intoksikasiyanın ağırlıq dərəcəsi ilə periferik qanın göstəriciləri arasında uyğunsuzluq olması diaqnozu çətinləşdirir. III ləng gedişli peritonit. Qarın və çanaq boşluğunda abseslərin əmələ gəlməsi ilə kəskinləşmə verən variantdır. Əsas əlamət sistemli iltihabı cavab sindromu ilə infeksiya ocağı birlikdə olduğu zamn isə sepsis təhlükəsi gözlənir. Əgər aşağıdakı iki və daha çox simptom birlikdı olarsa SİC sindromu təstiq olunur. Əgər temperatura 38 dərəcədən artıq,36 dan aşağıdırsa taxikardiya 90 vurğu\dəq. Dəqiqədə 20 taxipnoe, leykositlərin periferik qanda dəyəri böyükdür 12x 10 9 /l və ya kiçikdir 4x 10 9 \l və yetkin olmayan forma 10 % çoxdursa. Antibiotikoterapiyani o zaman effektli saymaq olar ki, xəstəliyin əsas simptomları 48-72 saat ərzində itsin. Ancaq bu zamn simptomların azalması həkimi arxayınlaşdırmamalıdır. Çünki yeni infeksiya ocaqları aktivləşə, yeni abseslər əmələ gələ dərin damarların trombozu baş verə bilər. Zaman itkisi xəstənin düzgün qiymətləndirilməməsinə və ağırlaşmasına səbəb ola bilər. Klinik effektin olmadığı hallar tez aşkarlanmalı uşaqlıq boşluğunun yuyuntusu bakterioloji müayinə antibiotiklərə həssaslığı öyrənildikdən sonra yeni antibiotiklər təyin edilir. Antibiotiklərin kəsilmə kriteriyası ocağın sanasiyası və temperaturanın normallaşması 2-3 gündə baş verir. Ləngimiş diaqnostika və qeyri rasional müayinə aparılmasa generalizə olunmuş proses baş verə bilər. Doğuşdan sonraki endometritin kompleks profilaktikasi 3 etapda aparılır. I-doğuşdan sonrakı infeksion xəstəliklərə görə risk daşıyan xəstələri ayırmaq .II-Hamiləlik doğuş və zahılıq dövründə infeksiyalaşmanı minimuma endirmək üçün tədbirlərə əməl etmək. III-Doğuşdan sonrakı irinli septiki xəstəliklərin erkən diaqnostikasına, terapiyasına nail olmaq. Vaginal müayinələri əsaslandırılmış və steril şəraitdə aparmaq. Doğuş və cərrahi blokda sterilliyə rəiyət etmək əsaslandırılmamış epizyotomiya və sidik kisəsi kateterizasiyasını aparmamaq.puerperal infeksiyanın 3-5 ci günündə skreninq müayinənin alqoritmi. 1.Umumi daxili müayinə, loxilərin mikroskopik analizi qanın klinik müayinəsi USM. Patologiya aşkarlanarsa histereskopiya təyin edilir və alınan möhtəviyyat bakterioloji, sitoloji müayinə üçün götürülür, loxilərin pHı destruktiv toxumaların məhsullarının loxi və qanda təyini aparılır. Müalicə 1.antibiotikoterapiya- a) ümumi, b) invaziyon, C) uterotonik, d) antukoaqulyant, immunokorreksiya, efferent, plazmofarez, hemabsorbsiya, qanın lazer şüalanması. 2.yekun aspirasiya. 3.Qaşınması.uşaqlıq boşluğu aspirasiyası yuyulması qaşınması drenaj qoyulması 0,9 % NaCl 1,5-2 l histereskopiya ilə hidrofil əsaslı çox komponentli maz levomikol, dioksikol, levocin 4-5 gün katetrlə 5-7 ml uşaqlıq boşluğuna preteolitik ferment protezin 4-9 ml. nekrolitik təsirli fizeyoterapiya. doğuşdan sonrakı metroendometritin səbəbləri. Gigiyenik qaydalara aseptikaya riayət olunmaması ölü toxumanın ölü dölün, ciftin hissəsinin uşaqlıq boşluğunda qalması anemiya qida pozğunluğu, uzun müddətli susuz dövr, ləngimiş doğuş tez tez aparılan daxili müayinə, doğuşun cərrahi aparılması, doğuşa cərrahi müdaxilə hamiləlikdən əvvəlki infeksiyalar, cinsi yolla yoluxan xəstəliklər. Doğuşdan sonrakı qanaxma təkrar abortlardan sonrakı hamiləlik, diabet xəstəliyi və s. ilə müşaiət olunarsa doğuşsan sonrakı metroendometrit ehtimalı artır. Əgər əməliyyatın aparılma taktikasında səhvlər varsa peritonit sepsisin inkişafına səbəb ola bilər. Cərrahi doğuşdan sonra 1-3 gündə xoryoamnionit fonunda peritonitin erkən fazası başlayır. 4-7ci günündə gecikmiş peritonit- metroendometrit və kişilərinn tutarsızlığı fonunda baş verir. Klinik gedişinə görə 3 variant diqqəti çəkir.I klassik əlamətli peritonit, intoksikasiya, bağırsaqların parezi peritoneal əlamətlərlə özünü büruzə verir. II gizli klinik əlamətli gedişli peritonit bağırsaqların parezinin simptomları yoxmuş kimi inkişaf etdiyindən vaxtında diaqnoz qoyulması mümkün olmur. Ancaq davamlı ağrılar müxtəlif intensivlikli yüksək hərarətli anemiya tikişlərin erkən infeksiyalaşması intoksikasiyanın ağırlıq dərəcəsi ilə periferik qanın göstəriciləri arasında uyğunsuzluq olması diaqnozu çətinləşdirir. III ləng gedişli peritonit. Qarın və çanaq boşluğunda abseslərin əməmləl gəlməsi ilə kəskinləşmə verən variantdır. Əsas əlamət sistemli iltihabı cavab sindromu ilə infeksiya ocağı birlikdə olduğu zamn isə sepsis təhlükəsi gözlənir. Əgər aşağıdakı iki və daha çox simptom birlikdı olarsa SİC sindromu təstiq olunur. Əgər temperatura 38 dərəcədən artıq,36 dan aşağıdırsa taxikardiya 90 vurğu\dəq. Dəqiqədə 20 taxipnoe, leykositlərin periferik qanda dəyəri böyükdür 12x 10 9 /l və ya kiçikdir 4x 10 9 \l və yetkin olmayan forma 10 % çoxdursa. Antibiotikoterapiyani o zaman effektli Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|