ErməNİ saxtakarliğI. Yalan üZƏRİNDƏ qurulan tariX
Yüklə 32,2 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Konyadakı Keramika Muzeyində kaşı lövhə nümunələri. Səlcuqlar dövrünə aid kaşı lövhədə qartalın sinəsinin üzərində Allahın
- “On xanın əsl adı türkcə “Toğoril”, karaitlər arasında isə “Tunqrul” idi. Onlar bu adla indiyədək hes kəsin görmədiyi, lakin Qərb yerlərindəki Anka quşu
- Hər dəfə şığıyanda iki yüz, üç yüz quşu yerə salır. İnsanlar deyirlər: “Biz bu quşu görməsək də, ona
- 110 - ERMƏNİ SAXTAKARLIĞI. YALAN ÜZƏRİNDƏ QURULAN TARİX çətindir. 175 O da çox maraqlıdır ki, Rusiyanın ciddi “Наука и жизнь” jurnalında erməni astrofiziki V.Qurzadyanın və Ermənistan tarix muzeyinin əməkdaşı R.Vardanyanın yeni kəşfi ilə bağlı materialda Böyük Tiqranın tacındakı səkkizguşəli ulduzun adi rəmz deyil, Allah sən saxla, Halley kometasının təsviri (!) olduğuna əminlik bildirilmişdir. Bu isə onu “sübuta yetirir” ki, qədim erməni astronomları nəinki planetlərin Günəş ətrafında dövr etmələrini, hətta kometalar kimi nadir kosmik obyektlərin uçuş trayektoriyalarını da dəqiq müəyyən edə bilirmişlər... 176 . 1. 2. 3. “Böyük Ermənistan”hökmdarı II Tiqranın (1-2) və onun oğlu II Artavazdın (3) XX əsrin əvvəllərində və sonunda hazırlanmış saxta sikkələri “Səlcuq qartalları” görkəmcə fərqlidir. Quyruğu yelpikvaridir, qanadları əksər təsvirlərdə gövdəyə sıxılaraq aşağıya doğru uzanır. Bəzən qartal başlarında kəkil təsvir edilir. Bu əlamət isə Avropanın heraldika qartallarında yoxdur. Belə “kəkilli” və ya “buynuzlu” qartal başı tiplərinə qədim Altay xalqlarının incəsənətində, xüsusilə eramızın V əsrinə aid Pazırıq mədəniyyəti nümunələrindəki fantastik zoomorf varlıqların təsvirlərində rast gəlinir. Vaxtilə Herodot şimal-şərqdə, arimaspların (təkgözlülərin) məskənində “keçilməz dağlarda” aslan bədənli, qartal başlı mifik varlıqların yaşadıqlarını və qızıl sərvətləri qoruduqlarını yazırdı. Səlcuq imperiyasında bu təsvir həm də Allahın rəmzi idi. Təsadüfi deyildir ki, həmin dövrə aid ikibaşlı qartal təsvirlərinin bir çoxunda mifik quşun sinəsində ərəb əlifbası ilə Allahın gözəl adlarından biri – “əl-Əzim” (Əzəmətli) sözü yazılmışdır. 177 Qərbi Azərbaycan – indiki Ermənistan Respublikası ərazisindəki maddi-mədəniyyət nümunələri üzərində ikibaşlı qartal təsvirlərinin səlcuq mənşəli olduğunu sübuta yetirən Niyaz Xalitov onu da qeyd edir ki, məhz XIII əsrdən sonra bu rəmz türklərin vasitəsilə Qafqazda – 175 Корона Армянского Царства и династия Асан-Джалалянов” http://www.gandzasar.ru/armenian-crown- the-gandzasar-code.htm 176 “Комета Галлея на монетах Армении”, Наука и жизнь, №3, 2005 177 Ранчугова Н. “Действительно ли двухглавый орел – средневековый монархический символ?” http:// omskmark.moy.su/publ/essayclub/symbols_russia/2012 - 111 - ERMƏNİ SAXTAKARLIĞI. YALAN ÜZƏRİNDƏ QURULAN TARİX Ermənistanda, Svanetiyada da (Gürcüstanda) geniş yayılmışdı. 178 Alimlərin qənaətinə görə, ikibaşlı qartal rəmzinin vətəni qədim Şumer dövlətidir. Sonralar bu təsvirdən Hett dövləti də istifadə etmişdi. Onun səlcuq dövlətçilik rəmzləri sırasında da yer tutmasının səbəblərinin izahında iki variant mövcuddur. Onlardan birinə əsasən, səlcuqlar Anadoluya, vaxtilə Hett dövlətinin mövcud olduğu ərazilərə gəldikdən sonra bu rəmzi qədim abidələrdə görmüş, bəyənmiş və mənimsəmişlər. Digəri isə səlcuqlarla şumerlər və hettlər arasında daha qədim əlaqələrin mövcudluğunu iddia edir. Və ikinci variantın obyektivliyini təsdiq edən fakt qədim türklərin səlcuq yürüşlərindən xeyli əvvəl də ikibaşlı qartal rəmzindən geniş istifadə etməsi, bu rəmzin mifik obrazlardan biri olmasıdır. Əski türk inanclarına əsasən, və s. damğa işarələri paralel olaraq, Tanrını, Günəşi və mifik Toğrul quşunu təcəssüm etdirirdi. Bu zaman işarəsi təkbaşlı qartalın, damğası isə ikibaşlı Toğrulun qrafik ifadəsi sayılırdı. Hazırda arxeoloqlar Cənubi və Şimali Qafqazda, Anadoluda, Mərkəzi Asiyada da qədim türklərə aid edilən və üzərində əsasən yırtıcı quş təsvirləri olan xeyli sayda unikal artefakt müəyyənləşdirmişlər. Qədim türk mifoloji təsəvvürlərinə əsasən , ikibaşlı qartal rəmzinin kökündə əski türklərin əfsanəvi Toğrul quşu haqqında mif dayanır. Bəzi mülahizələrə görə, “toğrul” sözünün kökündə “toğ” və ya “doğ” kəlməsi dayanır və bu, “ölüb-dirilən”, “yenidən dünyaya gələn” anlamını verir. Məsələn, Anadolu türkcəsində “doğan”, “ağdoğan”, “bozdoğan” zoonimləri həmin etimologiya ilə bağlıdır. “Toğrul” dövlət rəmzi, nağıllarda deyildiyi kimi, “dövlət quşudur”. Tanrı ilə Orta dünya arasında vasitəçi olan bu quş Həyat Ağacının zirvəsində yaşayır, onu mühafizə edir. Toğrul quşu 178 Халитов Н, Халитова Н. “Двухглавый орёл в исламском и тюрко-татарском средневековом искусстве”, http://nhalitov.ru/article/2012/04/23/dvuglavyy-oryol-v-islamskom-i-tyurko-tatarskom-srednevekovom- iskusstve Konyadakı Keramika Muzeyində kaşı lövhə nümunələri. Səlcuqlar dövrünə aid kaşı lövhədə qartalın sinəsinin üzərində Allahın müqəddəs adlarından biri yazılmışdır (Türkiyə, Konya Keramika Muzeyi) - 112 - ERMƏNİ SAXTAKARLIĞI. YALAN ÜZƏRİNDƏ QURULAN TARİX eyni zamanda döyüşçülərin mühafizəçisidir. Onların diləklərini yerinə yetirər, qanadları üstünə alıb istədikləri məkana çatdırardı. Əfsanələrə əsasən, bu quşun tüklərində də sehrli hikmət vardı: o, iki lələyini bir-birinə sürtəndə xeyirxah cin peyda olar və üç arzunu gerçəkləşdirərdi. Qədim türk dastanlarında deyilir ki, Oğuz Xaqan ilk ömür-gün yoldaşını zirvəsinə Toğrul quşu qonmuş ağacın koğuşunda tapmışdı. Türk hökmdarları Toğrulu özlərinə dövlət rəmzi (dövlət quşu) seçmişdilər. Onun təsvirlərinin ən müxtəlif variantları və damğa işarələri türk hökmdarlarının və sərkərdələrinin – Bilgə xaqanın, Kül Teginin, Atillanın, Çingiz xanın, Səlcuqların, Səfəvilərin, Qızıl Orda xanlarının və s. taclarını, qalxanlarını, bayraq başlıqlarını bəzəmişdi. 179 İkibaşlı qartalın, bütövlükdə isə qartal rəmzinin slavyan-ari, xristian mənşəli olmasını iddia edən bəzi rus araşdırmaçıları dini və ekstremizm xarakterli saytlarda absurd və məntiqə uyğun gəlməyən dəlillər irəli sürürlər. Məlum olur ki, ikibaşlı qartalın türk xalqlarına qətiyyən aidiyyatı yoxdur. Belə ki, “köçəri tayfaların adətlərinə görə, onlar məğlubiyyətə uğratdıqları düşmənlərin simvollarını öz bayraqlarına həkk edərdilər. Odur ki, Səlcuqların bayraqlarındakı əjdaha, şir və ikibaşlı qartal təsvirləri, əslinə qalsa, onların çinlilər, iranlılar və bizanslılar üzərində qələbələrinin təcəssümüdür. XII-XIII əsrlərdə səlcuq bayraqlarındakı ikibaşlı qartal rəmzi isə “kafir” Bizansın məğlubiyyətinə işarədir”. 180 Fəzlullah Rəşidəddin “Cəmi ət-Təvarix” əsərində yazır ki, Çingiz xanın atası Yesugey bahadır ilə keraitlərin (kereylər, gəraylar, karalar) başçısı On xan həm mehriban qonşu, həm də yaxın dost idilər. Onlar qardaşlaşmış və bir- birinə “andı” (bax: “And damğası”) deyirdilər. Salnaməçi bildirir: “On xanın əsl adı türkcə “Toğoril”, karaitlər arasında isə “Tunqrul” idi. Onlar bu adla indiyədək hes kəsin görmədiyi, lakin Qərb yerlərindəki Anka quşu qədər məşhur olan quşu çağırırdılar. Belə deyirlər ki, bu quş şahinə (şonqar, doğan) bənzəyir, amma dimdiyi və caynağı polad kimi möhkəmdir. Hər dəfə şığıyanda iki yüz, üç yüz quşu yerə salır. İnsanlar deyirlər: “Biz bu quşu görməsək də, ona (varlığına) inanırıq. Ovçular və köçərilər şahiddirlər ki, bəzən göydən yerə yüz, iki yüz (ölü) quş düşür, hamısının da başı bədənindən ayrılıb, qanadları yolunub, ayaqları qırılıb. Bunlar qatilin möhkəm caynaqları olan dəhşətli quş olduğunu söyləməyə əsas verir”. 181 Qızıl Orda dövlətinin və Kazan xanlığının tarixindən bəhs edən “Dəftər-i 179 Колтыпин А. Двуглавый орел в культуре разных народов, http://www.dopotopa.com/dvuglaviy_orel.html 180 Геральдика православных церквей, http://providenie.narod.ru/0000854.html 181 Фазлаллах Рашид-ад-дин. Сборник летописей, “Джами Ат-Таварих”, http://www.vostlit.info/Texts/ rus16/Rasidaddin_2/kniga2/frametext5.html Yüklə 32,2 Kb. Dostları ilə paylaş:
|