Friedrich nietzsche zerdüŞt böyle söYLÜyordu “İnsanüstünü” (Übermensch) nün Felsefesi

YAKIN (akrabalık) SEVGİSİNE DAİR

Yakınlarınız için çabalar ve güzel sözler bulursunuz. Fakat ben size derim ki: yakınınıza olan” sevginiz bizzat kendinize olan fena bir sevginizdir.. Bizzat kendinizden kaçıp yakınınıza sığınmak ister ve bundan bir fazilet çıkarırsınız. Fakat ben feragatinizin mahiyetini bilirim.

“Sen” “ben” den daha eskidir. “Sen” takdis edilmiş fakat “ben” edilmemiştir. Onun için insan en yakınına sokulur.

Size yakın sevgisini tavsiye edeyim mi? daha iyisi size yakınınızdan kaçmayı ve “en uzağın” sevgisini tavsiye ederim. Eşya ve hayalete sövmesi insanı sövmeden daha yüksektir “en uzak” ve “müstakbel”' sevgisi, yakın sevgisinden daha ulvidir.

Kardeşim, önünden kaçan bu hayalet senden güzeldir. Ona niçin etini ve kemiğini vermiyorsun? Fakat sen korkuyor ve en yakınma kaçıyorsun. Kendinize tahammül edemiyor ve kendinizi kâfi derecede sevmiyorsunuz. Şimdi en yakınınıza hürmeten iğfal etmek ve onun hatası ile kendinizi altınlamak istiyorsunuz.

İsterdim ki: çeşit çeşit yakınlarınıza ve onun komşularına hiç tahammül etmeyesiniz. Böylece kendi dostunuzu ve onun kudretli kalbini bizzat kendinizden yaratmalıydınız. Kendi iyiliğinizden bahsetmek istediğiniz zaman şahit çağırıyorsunuz ve o şahidi kendiniz hakkında iyi düşünmesi için iğfal edince, kendiniz hakkında iyi hüküm veriyorsunuz.

Yalancı, yalnız malûmat hilâfına söyleyen değildir. Bilâkis, asıl yalancı cehline rağmen söyleyendir.

Münasebetlerinizde kendinizden böyle bahsediyor ve kendinizle komşunuzu aldatıyorsanız.

Deli şöyle der:

“insanlarla temas seciyeyi bozar, hele insanın seciyesi olmazsa” birisi en yakınına, kendisini aradığı için, diğeri kendisini kaybetmek istediği için gider. Kendinize olan fena sevginiz sizin inzivanızdan bir mahpes (mahkum) yapar.

Yakınınıza olan sevginizi ödeyenler, uzak olanlardır. Hatta beş kişi yan yana olsanız yine ölenin bir altıncı olmasını dilersiniz.

Sizin bayramınızı da sevmiyorum: orada çok oyuncu buldum, hatta seyirciler bile oyuncu gibi davranıyorlar. Size yakınınızı değil bilâkis dostu öğretiyorum.

Dost size arzın bayramı ve “insanüstünü” nün bir “evvelden sezişi” olsun. Size dostu ve onun taşkın kalbini öğretiyorum. Fakat taşkın kalplerin sevgisi istenirse bir sünger olmayı öğrenmelidir.

Size, içinde dünyayı taşıyan ve iyiliğin kışrı olan dostu öğretiyorum. Daima hediye edecek hazır âlemi bulunan yaratıcı dostu.

Onun için dünya parçalandığı zaman tesadüflerden hedeflerin, fenalıklardan iyiliklerin oluşu gibi onu yine kuvvetinizle birleştiriniz,

Gelecek ve en uzak, senin için “bugün” ün sebebi olmalıdır: Dostunda “insanüstünü” nü kendi müsebbibin olarak sevmelisin.

Kardeşlerim size yakın sevgisini değil, “en uzak” a sevgi tavsiye ederim.

Zerdüşt böyle söylüyordu.

YARATICININ YOLUNA DAİR

Kardeşim inzivaya mı gitmek istiyorsun? Bizzat kendine giden yolumu aramak istiyorsun? Biraz dur ve beni dinle:

Arayan kendini kolaylıkla kaybeder. Her inziva bir kabahattir. Kitle böyle der..

Ve sen uzun zaman bu kitleye mensuptun. Kitlenin sesi sende çınlamak ister. Ve eğer sen “artık vicdanım sizinle müşterek değildir” diyecek olsan bu bir şikâyet ve ıstırap olur

Bak bu ıstırabı bizzat bir vicdan doğurdu: Bu vicdanın en son kıvılcımı senin ıstırabının üstünde parlıyor.

Fakat sen kederinin yoluna gitmek istiyorsun. Kendine olan yol hangisidir.

Bunun için bana hakkını ve kuvvetini göster.

Yeni bir kuvvet ve hak mısın?

Bir ilk hareket misin?

Kendiliğinden dönen bir tekerlek misin? Yıldızları da kendi etrafında dönmeye icbar edebilir misin?

Ah yüksekliğe doğru pek çok heves var. Kibirlilerin çok ihtilâcı (koşuşması) var. Bana göster ki mücrimlerden ve kibirlilerden değilsin.

Ah birçok büyük fikirler var ki: Bir körüğün yaptığından başka bir iş yapmazlar. Körüklerler ve daha fazla boşaltırlar.

Kendine serbest mi diyorsun, bir boyunduruktan kaçtığını değil, senin hâkim fikirlerini dinlemek isterim.

Boyunduruktan kurtulmaya mezun olanlardan mısın?

Bazıları hizmetçiliklerini atarken son kıymetlerini atmış oldular.

Neden halâs buldun?

Bu Zerdüşt’ü alâkadar eder. Fakat gözün bana açıkça cevap vermeli?

Hürriyet neye?

İyiliğini ve fenalığını bizzat kendin verip, iradeni bir kanun gibi üstüne hâkim etmeye kadir misin?

Hâkim ve kendi kanununun intikamcısı ile yalnız kalmak korkunçtur. Böylece varlığın buzlu soluğuna ve çöl boşluğuna bir yıldız boşaltılmış olur.

Sen, tek, bugün de “çok” un ıztırabını çekiyorsun;

Bugün de cesaretin ve umutların var.

Fakat bir vakit inziva seni yoracak, bir vakit gururun eğilecek, cesaretin kırılacak ve “ben yalnızım” diye bağıracaksın.

Bir vakit “yüksek” ini özlemeyecek ve “alçak” ına pek yaklaşacaksın: Ve senin ulvî varlığın bir hayalet gibi seni korkutacak. Bir vakit “her şey yanlıştır” diye bağıracaksın.

Münzeviyi öldürmek isteyen hisler var, bunlar öldüremezlerse bizzat kendileri ölmeye mecburdurlar. Fakat katil olmaya kadir misin?

Kardeşim istihzar (huzura çıkma) kelimesini tanıyor musun? Ve seni tahkir edenlere karşı âdil olmanın ıstırabını biliyor musun?

Sen, birçoklarını hakkındaki fikirlerini değiştirmek için zorluyorsun. Onlar senden bunun hesabına sorarlar. Onlara yaklaştın ve yine onları geçtin Bunu sana hiç bir zaman affetmeyecekler.

Onların üstüne çıkıyorsun: fakat sen çıktıkça, hasedin gözü seni o nispette küçük görür. Fakat en çok kin beslenen uçandır. Demelisin ki “bana karşı nasıl âdil olacaksın! Sizin adaletsizliğinizi bana uygun hisse olarak seçerim”.

Münzeviye haksızlık ve kirlilik isnat ederler. Fakat kardeşim yıldız olursan bu sebepten onlara daha az ışık göndermemelisin.

İYİ VE ÂDİLLERDEN SAKIN. ONLAR KENDİ FAZİLETİNİ KEŞFEDENİ ÇARMIHA GERERLER, MÜNZEVİDEN NEFRET EDERLER.

Kudsî ilhamdan da kendini sakın. İlham olmayan her şey, önce gayri mukaddestir. O, ateşle de oynamasını sever. Saman yığını

Âşıkının nöbetlerinden sakın!

Münzevi, kendisine rastgelene elini pek çabuk uzatır.

Bazı insanlara elini değil pençeni uzatmalısın. İsterim ki pençende tırnakların da olsun.

Fakat rast gelebileceğin en kötü düşman, daima kendin olacaksın. Mağara ve ormanlarda kendini takip eden bizzat kendinsin.

Münzevi!

sen kendine doğru gidiyorsun ve yolun senden ve senin, yedi şeytanından geçer.

Kendinin cini, perisi, falcısı, delisi, şüphecisi, uğursuzu ve fenası olacaksın.

Kendini kendi alevinde yakmak istemelisin. Kül olmadan nasıl yenileşmek istersin?

Münzevi!

Sen yaratıcının yolundan gidiyorsun. Yedi şeytanından kendine bir Tanrı yaratmak istiyorsun.

Münzevi!

Sen sevenlerin yolundan gidiyorsun.

Yalnız sevenlerin yaptığı gibi bizzat kendini tahkir ediyorsun. Seven yaratmak ister. Çünkü tahkir eder! Sevdiğini hakir göremeyen, sevgiden ne anlar?

Aşkın ve yaratıcılığınla inzivana çekil kardeşim. Hakşinaslık sonradan arkandan topallayarak gelir. Kardeşim, benim gözyaşlarımla inzivana çekil. Ben kendinden ilerisi için yaratma isteyeni ve böylece mahvolanı severim.

Zerdüşt böyle söylüyordu.