Friedrich nietzsche zerdüŞt böyle söYLÜyordu “İnsanüstünü” (Übermensch) nün Felsefesi

ÖLÜM VAİZLERİNE DAİR

Ölüm vaizleri vardır. Toprak; hayattan ayrılmalarını tavsiye etmemiz lâzım gelen bu çeşit insanlarla doludur.

Toprak, lüzumsuzlarla doludur. Hayat fazlalar yüzünden bozulmuştur.

Bu gibilerini “Ebedi hayat” adağı ile bu dünyadan ayartmak gerek.

Ölüm vaizlerine sarı veya kara derler. Fakat onları size başka renklerle göstermek istiyorum.

Şunlar, içlerinde yırtıcı hayvan taşıyan korkunçlardır. Bunların keyif ve “Kendilerini parçalamaktan” başka seçecek bir şeyleri yoktur. Bunların keyifleri de bir “Kendini parçalama” dır.

Bu korkunçlar bir insan bile olamadılar: Varsın ölümü vaiz etsinler ve kendileri olsunlar.

Şunlar ruhu veremlilerdir. Daha doğmadan ölmeğe başlarlar. Yorgunluk ve feragat öğütlerini özlerler.

Onlar memnuniyetle ölmek istiyorlar. Bizim de onların isteklerini tasvip etmemiz gerek!

Bu ölüleri uyandırmaktan ve bu canlı tabutları açmaktan çekinelim.

Bunlara; bir hasta, bir ihtiyar veya bir cenaze rastladı mı hemen derler ki:

“Hayat fanidir”.

Fakat fani olan, onlar ve varlığın yalnız bir yüzünü gören gözleridir.

Koyu bir bedbinliğe sarılmış ve ölüm getirecek küçük tesadüflere mütahassir (hasret çeken, özleyen); böyle beklerler. Ve dişlerini birbirine çarparlar.

Yahut şekerlemelere uzanırlar ve böylece çocuklukları ile alay ederler:

Saman çöplerine asılırlar ve hâlâ saman çöpüne asılıyız diye alay ederler.

Onların aklı der ki: “Yaşamakta devam eden delidir. Fakat biz çok deliyiz. Ve hayatta en büyük delilik budur.”

Bir kısmı der ki: “Hayat yalnız ıstıraptır.” Ve bu yalan değilse: O halde bu ıstırabı bitirmeğe çalışın! Istıraptan başka bir şey getirmeyen hayatı bitirmeğe çalışın.

O halde sizin fazilet dersiniz şu olmalıdır:

“Kendini bizzat öldürmelisin, kendini bizzat o âlemden çıkarmalısın.”

Ölüm vaizlerinin bir kısmı der ki:

Şehvet günahtır. Bırakın bundan ayrılalım. Ve çocuk yapmayalım!.

Bir kısmı der ki: Doğurmak güçtür. Niçin hâlâ doğuruyoruz?

“Doğanların hepsi bedbaht oluyorlar” Bunlar da ölüm vaizleridir.

Üçüncü bir kısım der ki:

“Merhamet gerektir.

Nem varsa alınız, ben neysem alınız, tâki hayat bana çok bağlanmasın”!

Bunlar cidden merhametli olsalardı, en yakınlarını hayattan ürkütürlerdi.

“Fena olmak”: Onların bütün iyiliği bu olabilirdi.

Fakat onlar hayattan ayrılmak istiyorlar: O halde başkalarını hediye ve zincirlerle hayata daha sağlam bağlamaktan ne menfaatleri var?

Ey hayatın hep iş ve güçten ibaret olduğunu söyleyenler: Yaşamaktan daha bıkmadınız mı? Ölüm vaizini dinleyecek olgunluğa gelmediniz mi?

Yorucu işi, hızı, yeniyi, yabancıyı sevenler: Sizler bu vaaza dayanamazsınız. Çalışmanız kendinizi unutma dileğidir.

Eğer hayata daha fazla inansaydınız kendinizi “Ân” kaptırmazdınız:

Fakat beklemeğe, hatta tembelliğe yetecek dolgunluğunuz yok.

Ölümü vaiz edenlerin sesi her tarafta çınlıyor:

Arz bu öğüde lâyık olanlarla doludur.

Ya “Ebedî hayat”; bence hava hoş yeter ki bir ân evvel çekilsinler.

Zerdüşt böyle söylüyordu.

HARP VE MUHARİP MİLLETE DAİR

Ne düşmanlarımızın, nede en gönülden dostlarımızın bizi esirgemesini isteriz,

O halde bırakınızda size hakikati söyleyeyim. Harpte ki kardeşlerim! Sizi gönülden severim. Ben de sizin gibi büyüdüm ve sizin gibiyim ve sizin en iyi düşmanınızım. Size hakikati söyleyeyim.

Kalbinizde ki kin ve hasedi bilirim. Kin ve hasedi tanımayacak kadar büyük değilsiniz. Bari onlardan utanmayacak kadar büyük olun.

Aklın kudsîleri değilseniz bile, muharipsiniz. Muharipler bu kudsîlerin yoldaşları ve öncüleridir.

Çok asker görüyorum: Çok muharip görmek isterdim. Giydikleri elbiseye üniforma diyorlar, bari elbise içindekiler tek biçimli olmasa!

Gözlerinizi daima bir düşmana, kendi düşmanınıza dikilmiş görmek isterim.

Bazılarınızda ilk bakışta bir kin görünüyor. Fikirleriniz için düşman arayıp, onun için harp edin.

Eğer fikriniz mağlup olursa açıklığınız muzaffer olsun.

Sulhu, yeni harplerin vasıtası olarak seviniz. Kısa sulhu uzun sulhtan fazla seviniz.

Size iş değil harp tavsiye ederim, sulh değil zafer tavsiye ederim.

İşiniz harp, sulhunuz zafer olsun.

Ancak okla yay elde olursa insan oturup susabilir. Yoksa yapılacak şey gevezelik ve itişip kakışmadır.

Sulhunuz bir zafer olsun.

Diyorsunuz ki “Harbi bile takdis edişin ne âlâ!”, Ben size derim ki: Her şeyi kudsîleştiren iyi harptir.

Harp ve cesaret yakın sevgisinden mühim neticeler verdiler. Şimdiye kadar kazazedeleri, merhametiniz değil, cesaretiniz kurtardı.

“İyi nedir” diye soruyorsunuz. Cesur olmak iyidir.

“iyi şey, güzel, okşayıcı olan şeydir”. Bırakın bunu küçük kızlar söylesin.

Size yüreksiz derler: Fakat sizin yüreğiniz durudur. Ve sizin samimî hicabınızı severim. Siz meddinizden utanıyorsunuz, başkaları cezrinden utanıyor;

Siz çirkin misiniz?

Pek âlâ kardeşlerim, o halde “Ulvî” yi, çirkinliklerin örtüsünü bürününüz. Ve eğer ruhunuz büyükleşirse taşkınlaşır, sizin ulviyetinizde fenalık vardır.

Sizi tanırım.

Fenalıkta, “Taşkın” la “Çürük” buluşurlar. Fakat birbirini anlamazlar. Ben sizi tanırım.

Tahkir edilecek değil, kin bağlanacak düşmanlarınız olmalı, düşmanlarınızla mağrur olmalısınız. O zaman düşmanlarınızın muvaffakiyeti de sizin muvaffakiyetiniz olur.

Başkasına dayanma bu, köle kibarlığıdır. Sizin kibarlığınız itaat olmalıdır. Kumandanız bile bir itaat olmalıdır

İyi bir muharibe “Sen yapacaksın”, ”Ben isterim” den daha hoş gelir. Ve sevdiğiniz her şeyi kendinize kumanda ettirin.

Hayata olan sevginiz, en yüksek umudunuza olan sevginiz olmalıdır.

En yüksek umudunuz, en yüksek hayat fikri olmalıdır.

Fakat en yüksek fikrinize beni kumanda ettirin. Bu kumanda şudur: İnsan, geçilmesi lâzım gelen bir şeydir.

Böylece itaat ve harp içinde ömür sürün. Uzun ömürden ne çıkar? Hangi muharip esirgenmek diler.

Harpte ki kardeşlerim: Ben sizi esirgemem, sizi gönlümden severim.

Zerdüşt Böyle söylüyordu.