M İ L L İ K İ T A B X A N A
____________________________________
371
Siyasət sahəsində böyük məharətlə, iri addımlarla irəliləyən İlham Əliyev
AŞ PA-da Ermənistanın Azərbaycana qarşı həyata keçirdiyi terrorçuluq
hərəkətlərini inandırıcı dəlillərlə sübut etdi. Ermənistanm təcavüzkar
olduğunu AŞ PA tribunasından bütün dünyaya bəyan etdi və bütün
sənədlərdə Ermənistanın Azərbaycana qarşı təcavüzkar siyasəti yeritdiyinin
əks olunmasını tələb etdi. Azərbaycan nümayəndə heyətinin başçısı İlham
Əliyev haqlı olaraq Ermənistanın Azərbaycana qarşı təcavüzü başlanan
vaxtdan qarşı tərəfin apardığı siyasətin erməni terrorçuluğu ilə müşayiət
edildiyini kəskin tənqid etdi. О göstərdi ki, Azərbaycan terrorizmdən çox
əziyyətlər çəkmişdir. Ermənistanm təcavüzü başlandığı andan erməni
terrorçu qrupları tərəfindən Azərbaycana qarşı 32 terror aktı törədilmişdir.
Bu terror aktları nəticəsində Azərbaycanda 2 min adam öldürülmüş, on
minlərlə adam yaralanmışdır. Azərbaycan xalqına qarşı terror aktları
qatarlarda, avtobuslarda, gəmilərdə, metro qatarlarmda törədilmişdir.
Erməni terrorçularının Azərbaycan xalqına qarşı törətdiyi terror aktları
Ermənistan silahlı qüvvələrinin Azərbaycana genişmiqyaslı təcavüzünün
əsas elementlərindən, tərkib hissələrindən biridir.
1
1
İlham Əliyev. Avropa Şurasının Parlament Assambleyasında çıxışı. -«Azərbaycan» qəzeti, 26 sentyabr 2001-ci il
M İ L L İ K İ T A B X A N A
____________________________________
372
IX FƏSİL
HEYDƏR ƏLİYEV MİLLİ-MƏNƏVİ
DƏYƏRLƏRİN KEŞİYİNDƏ. AZƏRBAYCANDA MƏDƏNİ
QURUCULUQ
Azərbaycan Respublikası müstəqilliyə qədəm qoyduğu vaxtlarda təhsil
sahəsində böhranlı vəziyyətlə qarşılaşmışdı. Elm sahəsində çalışan
ziyalılara, alimlərə qarşı, bütövlükdə elmə qarşı başlanmış təzyiqlər, elmi
müəssisələrə ögey münasibət о vəziyyətə gətirib çıxarmışdı ki,
Azərbaycanın elm məbədgahı olan Milli Elmlər Akademiyası, onun
institutlan bağlanmaq təhlükəsi ilə üz-üzə qalmışdı.
Təhsil sistemində də mənfi, dağıdıcı, depressiv, böhranlı tendensiyalar
meydana çıxmışdı. Təhsilə dövlət qayğısı tamamilə unudulmuşdu.
1988-ci ildən Ermənistanın Azərbaycana qarşı torpaq iddiası ilə əlaqədar
olaraq başlanan elan olunmamış müharibə nəticəsində torpaqlarımızın işğalı
təhsil sisteminə də ağır zərbələr vurmuşdu. Dağlıq Qarabağ və onun
ətrafındakı rayonların işğal olunması 220 körpələr evinin, 616 ümumtəhsil
məktəbinin, 35 məktəbdənkənar tərbiyə müəssisəsinin, 11 peşə məktəbinin,
4 orta ixtisas məktəbinin, 1 ali məktəb filialının dağıdılması ilə
nəticələnmişdi. Bununla yanaşı, 1988-ci ildən Azərbaycanda siyasi
vəziyyətin gərginləşməsi, hakimiyyət uğrunda mübarizənin kəskinləşməsi
təhsil sisteminə həm mənəvi, həm də fıziki zərbə vurmuşdu.
1993-cü ilin 15 iyunundan Azərbaycanda başlanan qurtuluş hərəkatı
Azərbaycan təhsilini də böhrandan, uçurumdan, fəlakətdən qurtardı. Heydər
Əliyevin hakimiyyətə xilaskar missiyalı qayıdışı ilə təhsildə tənəzzül,
dağılma prosesi dayandırıldı. Təhsilin öz məcrasına düşməsi, onun inkişafı
üçün əlverişli iqtisadi şərait, hüquqi, mənəvi-əxlaqi mühit yarandı.
Azərbaycan Respublikası Prezidenti Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə
respublikamızda həyata keçirilən sosial-iqtisadi, ictimai-siyasi, mədəni və
dövlət quruculuğunda baş vermiş dəyişikliklər təhsil sistemində beynəlxalq
standartlara uyğun əsaslı islahatlar həyata keçirilməsini zəruri edirdi.
Məhz Heydər Əliyevin 1993-cü ilin oktyabrında prezident seçilməsindən
sonra təhsilin inkişafı onun ən çox diqqət mərkəzində olan məsə-
M İ L L İ K İ T A B X A N A
____________________________________
373
lələrdən oldu. Bu diqqət və qayğı Prezidentin rəhbərliyi ilə işlənmiş
Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasında öz əksini tapmışdır.
Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası ilə onbirillik icbari təhsilə
keçirildi. Azərbaycan vətəndaşlarının pulsuz ümumi orta təhsilinə dövlət
təminatı verildi.
Qeyd etmək lazımdır ki, müstəqillik dövründə təhsil islahatını həyata
keçirmək üçün hələ əvvəlki dövrdə, xüsusən, ötən əsrin 70-80-ci illərində
möhkəm təməl qoyulmuşdu.
Azərbaycan Respublikası Prezidenti Heydər Əliyevin bir qərinədən artıq
davam edən ölkəyə rəhbərlik, millətə liderlik fəaliyyətində təhsilə, elmə,
mədəniyyətə, bütövlükdə xalqın intellektual səviyyəsinin yüksəldilməsinə
qayğısı hər zaman üstün yer tutmuş, prioritet istiqamətlərdən biri olmuşdur.
Əslində tariximizin son 33 illik milli intibahı mahiyyət etibarı ilə xalqın
təhsillənmə səviyyəsinin yüksəlişi, fündamental elmin yaranması, milli
mədəniyyətin tərəqqisi ilə sıx bağlı olmuşdur ki, bunların hamısı təhsil
sisteminin və ondan səmərəli istifadə edilməsinin nəticəsində mümkün
olmuşdur. Bu mənada təhsilin milli tərəqqidəki böyük rolundan danışarkən
Heydər Əliyev deyirdi: «....təhsil sisteminin nə qədər dəyərli olduğunu
ondan görmək olar ki, Azərbaycanda yüksək savada, biliyə, ixtisasa, yüksək
elmə malik insanlar var və onlar cəmiyyətin çox hissəsini təşkıl edir. Əgər
bunlar olmasaydı, Azərbaycanın iqtisadiyyatı belə güclü ıkışaf edə bilməzdi.
Bunlar olmasaydı, Azərbaycanın elmi inkişaf edə bilməzdi. Bunlar
olmasaydı, biz indi Azərbaycanı müstəqil dövlət kimi ıdarə edə bilməzdik.
Onları qiymətləndirmək lazımdır və on illərlə əldə etdıyimiz nailiyyəti heç
vaxt unutmamalıyıq...».
1
Heydər Əliyevin keçən əsrin 70-80-ci illərində böyük uzaqgörənliklə
həyata keçirdiyi təhsil, elm və mədəniyyət sahəsindəki uğurlu siyasəti,
həqıqətən, bu gün müstəqil Azərbaycanın milli sərvəti olan zəngin aktual
potensialının yüksəkliyində özünü göstərir və öz bəhrələrini verir. Əgər о
illərdə Heydər Əliyevin təşəbbüsü və rəhbərliyi ilə təhsıl muəssisələrinin
zəngin şəbəkəsi yaranmasaydı, onların möhkəm maddi-
1
«Azərbaycan» qəzeti, 20 aprel 1999-cu il
Dostları ilə paylaş: |