Roman, povestlər
Yüklə 3 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Beşinci fəsil
446 işə oformit eləyib" — Qaraşın ərizəsində belə yazılmışdı. Fuad: —Xatircəm olun, Əhməd müəllim, — dedi və düşündü ki, bu vədiylə vəzifəyə təyin olunacağı gümanının dürüstlüyünü təsdiq edir bir növ... Əhməd: —Sağ ol, — dedi və nədənsə birdən ayrı məsələyə keçdi: — Deməli, Fuad Salahlının dəfnində danışacaqsan? Fuad duruxdu: —Bəli, Memarlar İttifaqından zəng vurub xahiş elədilər. — Ondan çıxmayan iş, sanki nə isə izahat verirdi, ya bir növ özünə haqq qazandırmaq istəyirdi. Qəribə davrandığını dərk edərək daha da karıxdı və başqa — ondan çıxmayan bir iş etdi: — Nədir ki? — deyə suçlu-suçlu soruşdu. Bu tamam mənasız və yersiz sual idi və ona elə gəldi ki, Əhməd Nəzər eynəyinin altından bic-bic gülümsündü. Bu an Əhməd Nəzər yenə dönüb həmişəki Əhməd Nəzər olmuşdu — Fuadın sevmədiyi, xoşlamadığı, heç bir insani münasibət, heç bir istilik duymadığı yad, uzaq, biçimsiz bir varlıq... Əhməd Nəzər: —Heç əşi... — dedi və bu deyilişdə də, bu həmişəki "əşi"nin intonasiyasında, çalarında da Fuad bir eyham, bir tikan, bir "badalaq" duydu... Tələsik Əhməd Nəzərin yanından çıxdı, qəbul otağından keçərkən Nelliyə baxsa da, onu sanki görmədi. İşçilər artıq onun kabinetinin qapısında toplaşmışdılar, Fuadın ardınca içəri keçdilər, Fuad öz kürsüsünə əyləşib: —Hərənizə beş dəqiqə — deyə "letuçkaya" başladı. Şöbə müdirləri cari işlər haqqında qısa hesabat verirdilər, Fuad onları eşidir, amma dinləmirdi. Fikirləri bu otaqdan və bu zamandan çox-çox uzaqlarda idi. Fuad Salahlı idi fikirlərində dolaşan.
447
İnstitutdakı müəllimlərin çoxusu elə bil bir-birinə oxşayırdı, amma Fuad Salahlı heç kimə oxşamırdı. Qara saçları, arıq, əsəbi sifəti, ucu sivri burnu, nazik mütəhərrik dodaqları və eyni cür daima hərəkətdə olan nazik uzun barmaqları vardı. Həmişə "Kazbek" çəkərdi, həmişə də papirosu qeyri-adi bir formada əzib burardı. Həmişə üst-başına kül ələnmiş olardı, həmişə də pencəyinin üst cibində sıx dişli qırmızı daraq olardı, tez-tez o darağı çıxarıb saçlarını dala darayardı. Mühazirə zamanı da daraq əlindən düşməzdi və bir dəfə hətta institutda böyük bir iclasda kürsüyə qalxanda bir əlində çıxışı, kağız-kuğaz, bir əlində daraq vardı, danışa-danışa arabir saçlarını dala darayar və yatımsız tükləri elə həmin dəqiqədəcə yenidən alnına tökülər, sağ gözünün üstünü örtərdi. Nə isə bir əsəbilik, çılğınlıq, darhövsələlik vardı bütün hərəkətlərində, davranışında, özünü tutmaq manerasında. Danışıq tərzi də elə beləcə idi: əsəbi, kəsik, amma eyni zamanda da son dərəcə dəqiq ifadə olunmuş düşüncələrin durub dayanmaz axarı... Sözlər, sanki çağlayır, bulaq kimi qaynayıb üzə çıxırdı — fikir fikri çəkir, mülahizə mülahizəyə calanırdı. Fuad Salahlının mühazirələrində iynə atsaydın yerə düşməzdi. Əllinci ilin ortaları idi və o vaxt Fuad Salahlının müasir memarlığın köklü- köməcli problem məsələləri haqqında cəsarətli fikirləri, memarlığın estetik və funksional vəhdəti haqqında mülahizələri, bəzəkçilik, eklektika, yalançı ənənəçilik, sırf bədiilik, ifrata çatmış zahiri dəbdəbə və başqa bu kimi naqisliklərə qarşı amansızlığı, barışmazlığı, yeni tikinti materiallarından doğan yeni inşaat imkanları haqqında verdiyi məlumatlar, konstruksivizmin müsbət cəhətləri, müasir dünya arxitekturasındakı bizə də faydalı ola biləcək meyllər haqqında söhbətləri tələbələr üçün tamamilə yeni, təsəvvürəgəlməz bir aləm açırdı. Nədənsə tələbələrindən meylini ən çox Fuadla Oqtaya salmışdı. Fuada "balaca Fuad, adaşım" deyirdi həmişə... — "Balaca Fuad" ifadəsi o vaxtlar Fuada bərk dəysə 448 də, hər halda hiss edirdi ki, Böyük Fuad onu doğrudan da çox istəyir... İndi istəməsin. Oqtayla birlikdə Fuad Salahlının evinə də gedib gələrdi. Fuad sonsuz idi, bir özüydü, bir də arvadı. Arvadı Solmaz heykəltəraş idi, o vaxtlar emalatxanası yox idi. İkiotaqlı mənzillərinin bir otağı Fuad Salahlının çertyojları, kitablarıyla, rəsmləriylə dolu idi, o biri otaqda gips, palçıq, ağac parçaları, hazır və yarımçıq heykəllər, büstlər, müxtəlif kompozisiya maketləri düzülmüşdü. Hətta bayır qapılarının çölündə, mənzillərinin qabağındakı pilləkən meydançasında da iri bir ağac kötüyü, xərəkdə palçıq qoyulmuşdu — mənzillərinə sığışmamışdı bunlar, qonşuların deyinməsinə baxmayaraq bura çıxarmışdılar. Oqtayla Balaca Fuad onlara qonaq gələndə, Solmaz əllərinin gipsini, palçığını ətəyinə silər, amma siləndən sonra da əl verməzdi, "bağışlayın, əllərim bir az çirkdir" deyərdi. Məlum deyildi ki, belə olan surətdə, madam ki, əl uzatmayacaqdı, daha ətəyinə niyə silirdi barmaqlarını... Böyük Fuad onlara müxtəlif albomlar göstərərdi, mütləq qaytaracaqlarını vəd alıb oxumağa cürbəcür tapılmayan kitablar verərdi, bəzən hətta haradansa, köhnə şifonerin hansı yuxarı gözündənsə konyak çıxarırdı, bir-iki qədəh vururdular da...
Evlərində həmişə musiqi səslənərdi. Patefonu iki otağın arasındakı açıq qapının ağzında qoyardılar, musiqi hər iki otaqda eşidilərdi — hər ikisi musiqi sədalarının müşayiətilə işləməyə vərdiş eləmişdi. Əsasən, Baxın və Motsartın əsərlərini dinlərdilər, bir də köhnə xanəndələri — Cabbar Qaryağdını, Seyid Şuşinskini, Zülfünü — bu vallar Solmazın atasından, şuşalı Səlimbəydən qalmışdı... Fuad Salahlı mühazirələrində nə qədər parlaq bəlağətə malik olsa da adi həyatda az danışan, qaradinməz bir adam idi. Amma bəzən musiqinin, konyakın təsirindən cuşa gələrdi, dil boğaza qoymazdı və o zaman, düzdür çox nadir hallarda olurdu bu, haradansa, şifonerin altından boruşəklində bükülmüş, saralıb-solmuş iri "Aleksandr kağızlarını" çıxardardı, hələ
Yüklə 3 Mb. Dostları ilə paylaş:
|