Giriş (Ümumtəhsil məktəbində riyaziyyatın tədris konsepsiyası)
Yüklə 0,71 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Istiqamət: Həndəsə və məkan anlayışı Riy. IX.8. Fiqurların və ya onların elementlərinin ölçülərini tapır/
- Riy. IX.9. Həndəsi çevrilmələrdən və onların kompozisiyalarından istifadə edir və onları təhlil edir
- (bu fiqurlar eynidirlərmi Bir fiqur digərinin hissəsidirmi
- Istiqamət: Göstəricilərin analizi, ehtimal və statistika Riy. IX.11. Göstəriciləri qaydaya salır və onları verilən məsələnin həlli üçün
- Riy. IX.13. Göstəriciləri təhlil edir və nəticəni formalaşdırır.
Riyaziyyat 2009 Məzmun Funksiya, kvadrat funksiya, onların qrafikləri və xassələri: artma/azalma, funksiyanın 1. əlamətinin saxladığı intervallar, sıfırlar, verilən intervalda maksimum/minimum nöqtələri və və uyğun əhəmiyyətlər, təyin oblastı və əhəmiyyət çoxluğu Birdəyişənli tənliklər sistemi 2. İkidəyişənli tənliklər sistemi (bir tənlik düzdür, ikincinin dərəcəsi ikidən çox deyil) 3. Qrafalardan istifadə etməklə optimizasiya məsələləri (alqoritmlər xaricində) 4. Ədədi/həndəsi silsilə və bəzi digər silsilə qaydası ilə verilən ardıcıllıq 5. Istiqamət: Həndəsə və məkan anlayışı Riy. IX.8. Fiqurların və ya onların elementlərinin ölçülərini tapır/ qiymətləndirir və praktiki problemin həllində onlardan istifadə edir Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: qırıq xətti müstəvi üzərində verilən dairəyə yaxınlaşdırır və bu metoddan dairənin uzuluğunu • qiymətləndirdikdə və ya təqribən hesabladıqda istifadə edir (məs. dairə üzərində hərəkət marşrutunu təqribən hesablamaq; çevrənin uzunluğunu təqribən ölçmək ) fiqurların ölçüləri arasında münasibət növlərini təyin edir və bu yanaşmalardan məsələni həll • etmək üçün istifadə edir (məs. kvadratın sahəsinin yan münasibəti; dairənin sahəsinin onun radiusuna münasibəti) düzbucaqlı uçbucağın yanları və bucaqları arasında triqonometrik nisbətdən real vəziyyətdə • obyektlərin ölçüləri və ya obyektlər arasında məsafəni təyin etmək üçün istifadə edir (məs. kökü görünməyən əşyanın uzunluğunu ölçmək, görünməyən nöqtəyə qədər məsafəni ölçmək) fiqurların xassələrinə əsasən verilən fiqurlardan istifadə edərək müstəvinin hissəsinin optimal • örtülməsi haqqında müzakirə aparır (eləcə də real vəziyyətdə). Riy. IX.9. Həndəsi çevrilmələrdən və onların kompozisiyalarından istifadə edir və onları təhlil edir Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: verilən iki həndəsi çevrilmələrin kompoziyası hansı həndəsi çevrilmə ola biləcəyi haqqında • müzakirə aparır; öz fikrini əsaslandırır fiqurlar haqqında müxtəlif göstəricilər əsasında ehtimallar söyləyir ki, verilən çevrilmədən • istifadə etməklə bir fiqurdan ikinci verilən fiqurun alınması mümkündürmü və ya yox həndəsi fiqurun xassələrini və həndəsi çevrilmələri sübuta yetirmək üçün istifadə edir • ki, müstəvinin örtülməsi mümkündürmü və ya yox; mümkün olduğu halda, - müstəvinin hissəsinin örtülməsini nümayiş etdirir Riy. IX. - 5 Riyaziyyat 2009 Riy. IX.10. Obyektlərin ifadəsi və onların xassələrini təsvir etmək üçün „nöqtələrin həndəsi vəziyyəti“ anlayışından istifadə edir Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: nöqtələrin həndəsi vəziyyətini şifahi təsvir əsasında adlandırır və ya bu təsvirə uyğun olan • həndəsi fiqurun və ya fiqurun elementini təsvir edir (məs. “verilən bucağın yanlarından bərabər şəkildə aralıda olan nöqtələr çoxluğu həmni bucağın vətəridir”) quruluş üzrə məsələni həll edərkən (məs. “ •
nöqtələrin həndəsi vəziyyətlərinin müxtəlif təsvirlərinə əsasən uyğun fiqurlar arasında • yanaşmaları təyin edir (bu fiqurlar eynidirlərmi? Bir fiqur digərinin hissəsidirmi? Məzmun Oxşar çoxbucaqlılar 1. Düzbucaqlı üçbucaqda triqonometrik eyniliklər 2. Həndəsi çevrilmələr və onların kompozisiyaları: oxşarlıqların çevrilməsi; çevrilmə 3. kompozisiyaları arasında münasibətlər Çevrə və dairə: onlarla əlaqədar sahələr və onların xassələri, mərkəzi bucaq və çevrə 4.
qövsü Çevrənin uzunluğu və çevrənin sahəsi (sübut xaricində) 5. Həndəsi vəziyyət anlayışı və quruluş məsələsində ondan istifadə 6. Müstəvi üzərində vektorlar: toplanma, skalyar hasil 7.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: miqdar göstəricilərini intervallar sinfində qruplaşdırır və uyğun cədvəl/histoqram • (texnologiyalardan istifadə edərək) qurur qruplaşdırılmış miqdar göstərcilərinin təqdim edilməsinin münasib qrafik formasını seçir, • seçimini əsaslandırır və cədvəl/diaqram hazırlayır (texnologiyalardan istifadə edərək və ya etməyərək) bir qrafik forma ilə təqdim olunan göstəriciləri fərqli qrafik forma ilə təqdim edir və hər bir • formanın münasib və münasib olmayan tərəflərini göstərir Riy. IX. - 6 Riyaziyyat 2009 Riy. IX.12. Müstəqil hadisələrin ehtimallarını təsadüfi eksperimentlərə qayıtmaq və qayıtmamaqla hesablayır/qiymətləndirir. Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: ehtimal xassələrindən və düsturlarından (cəm və hasil) hadisələrin ehtimalını hesablamaq • üçün istifadə edir təsadüfi eksperimenti planlaşdırır, təsadüfi eksperimenti aparmaq üçün bir qurğunu başqa • qurğularla əvəz edir və seçimini əsaslandırır mürəkkəb hadisələrə səbəb olan elementar hadisələri adlandırır və mürəkkəb hadisəni • hesablamaq üçün ənənəvi ehtimalı təyin edir Riy. IX.13. Göstəriciləri təhlil edir və nəticəni formalaşdırır. məsələnin kontekstini nəzərə alaraq uyğun cəmləşdirici ədədlərlə göstəriciləri seçir, öz • seçimini sübut edir, onlardan göstərici birliyini xarakterizə etmək üçün /müqayisə etmək üçün istifadə edir statistik məzmun düşüncələri/dəlillərin formalaşdırılması və qiymətləndirilməsi üçün qrafik • forma ilə təqdim edilən göstəriciləridən istifadə edir göstəricilər əsasında hadisənin gözlənilməsi haqqında ehtimalını söyləyir (məs., •
əsasən) və ehtimalının qanunauyğunluğunu əsaslanıdırır Məzmun Göstəricilərin təşkili: miqdar göstəricilərinin intervallar sinfində qruplaşdırılması 1. Miqdar və qruplaşdırılmış göstəricilər üçün göstəricilərin təqdimat vasitələri: yarpaqlı 2. gövdələrə bənzər diaqram; tezlik poliqonu; histoqram Miqdar göstəriciləri üçün yekunlaşdırıcı ədəd: mərkəzi tendensiya ölçüsü – mediana; 3.
göstəricilərin dalğınlıq ölçüsü – orta kvadrat əyrisi Ehtimal: elementar və mürəkkəb hadisələr; müstəqil hadisələrin ehtimallarını hesablamaq 4. üçün ehtimalın cəmi və hasil düsturlarından istifadə Riy. IX. - 7 Yüklə 0,71 Mb. Dostları ilə paylaş:
|