Giriş (Ümumtəhsil məktəbində riyaziyyatın tədris konsepsiyası)



Yüklə 0,71 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə15/31
tarix02.01.2018
ölçüsü0,71 Mb.
#19548
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   31

Riyaziyyat

2009

VIII sinif

İlin sonunda əldə edilən nəticələr:

Riy. VIII  İstiqamət: 

Ədədlər və əməllər

Qanunauyğunluq 

və cəbr

Həndəsə və 

məkan anlayışı 

Göstəricilərin 

analizi, ehtimal və 

statistika

Müsbət 


1. 

sistemdən və 

ədədin yazılışının 

standart 

formasından 

istifadə edir

Rasional ədədlər 

2. 


üzərində əməlləri 

yerinə yetirir 

və əməllərin 

nəticələrini 

dəyərləndirir

Təhlil-


3. 

əsaslandırmanın 

bəzi üsullarından 

istifadə edir 

Hesablama 

4. 


iləəlaqədar 

məsələləri həll 

edir

Çoxluqlar 



5. 

arasında xətti 

asılılığı təyin edir

analiz edir və 

ifadə edir 

İki çoxluq 

6. 

arasında 



uyğunluğu qurur, 

ifadə edir və təhlil 

edir

Problemin həlli 



7. 

zamanı tənliklər 

sistemlərindən və 

bərabərsizliklərdən 

istifadə edir 

Fiqurların 

8. 

növlərinin 



müqayisəsi 

və təsnif 

edilməsi üçün 

fiqurların 

xassələrindən 

istifadə edir

Fiqurun və 

9. 


ya onun 

elementlərinin 

ölçüsünü tapır

Həndəsi 


10. 

qanunların 

düzgünlüyünü 

əsaslandırır

Göstəriciləri tapır 

11. 


və onları verilən 

məsələnin həlli 

üçün münasib 

formada təqdim 

edir

Təsadüfi 



12. 

hadisələri 

təyin edir və 

hadisələrin 

ehtimallarını 

hesablayır

Nisbi tezlik və 

13. 


ehtimal arasında 

əlaqədən 

istifadə etməklə 

təsadüfiliyin 

ehtimallarını 

dəyərləndirir 

və hadisələrin 

gözlənilməsi 

haqqında 

müzakirə aparır



İlin sonunda əldə edilən nəticələr və onların indikatorları

İstiqamət: Ədədlər və əməllər

Riy. VIII.1. Müsbət  sistemdən və ədədin yazılışının standart formasından  

      

istifadə edir 

Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:

verilən dəqiqliklə tam ədədləri və onluq kəsrləri yuvarlaqlandırır, yuvarlaqlardan dövri 

onluq kəsrin qısaldılmış yazısını fərqləndirir (məs.,yüzlüyü dəqiq yuvarlaqlandır və  0.7(6) 



və 0.767-ni müqayisə et

Riy. VIII. - 1




Riyaziyyat

2009

tam göstəricinin səviyyəsini izah edir və onun xassələrini nümayiş etdirir

müsbət sistemdən istifadə edərək bölünmə əlamətlərini əsaslandırır; (birmənalı) ədədin 



ardıcıllıq səviyyələrini təhlil etdikdə vahidlər ardıcıllığında duran rəqəmlərin dövriliyinin 

təkrarlanması haqqında müzakirə edir (məs., əgər müsbət sistemdə 11-i 2 səviyyədə yazsaq,  

vahidlər sırasında hansı rəqəm olacaq?”)

ədədləri standart formada yazır və əksinə, standart formada verilən ədədi müsbət sistemdən 

istifadə edərək yazır; ədədin yazılışının müxtəlif formalarından istifadə edir (məs., ədədlər 



üzərində əməlləri yerinə yetirdikdə standart forma hansı üstünlüyə malikdir)

Riy VIII.2.  Rasional ədədlər üzərində əməlləri yerinə yetirir və əməllərin  

      

nəticələrini dəyərləndirir

Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:

rasional ədədlər üzərində yerinə yetirlən hesablamanın (eləcə də dərəcə və kök) nəticələrinin 

adekvatlığını yoxlamaq üçün qiymətləndirmədən istifadə edir



hesablamanı yerinə yetirdikdə və ya hesablamanın nəticəsini qiymətləndirdikdə ədədin 

yazılışının ekvivalent formalarından (məs, standart forma) istifadə edir



 məsələnin kontekstini nəzərə almaqla seçir ki, hansı daha məqsədəuyğundur - əməllərin 

nəticəsi və ya onun dəqiq əhəmiyyətinin tapılması



ədəddən kvadrat/kub kökünün çıxarılması və ədədin kvadrata/kuba alınması əməllərinin 

xassələrini (eləcə də bu əməllərin qarşılıqlı dəyişmələrini) nümayiş etdirir



 

Riy. VIII.3. Təhlil-əsaslandırmanın bəzi üsullarından istifadə edir 

Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:

qanunun ön şərtini/şərtlərini və nəticəsini fərqləndirir; qanunun ön şərtini dəyişdirir və 

nəticənin düzgünlüyünü müzakirə edir



tam ədədlərin xassələri və onlar üzərində əməllərin nəticəsi haqqında sadə qanun formalaşdırır 

və onu əsaslandırır (məs., “əgər tək ədədin üzəzrinə tək ədəd gəlsək, nəticədə alarıq…”)



lazımi halda ədədlərin xassələri  haqqında fərziyyənin düzgün olmadığını isbat edir (məs., 

əks-misallardan istifadə edərək); verilən qanuna qarşı olan qanun formalaşdırır



məsələnin həllində istifadə edilən üsulu isbat edir və ya izah edir



Riy. VIII.4.  Hesablama ilə  əlaqədar məsələləri həll edir

Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:

iki (düz xətt modelində verilən) istifadəçi müqaviləsindən və ya xidmət planından ən yaxşısını 

seçmək üçün hesablamanı yerinə yetirir və qərar qəbul edir



Riy. VIII. - 2


Riyaziyyat

2009

təbiətşünaslıq sahəsindən gələn hesablama məsələlərini həll edir

ədədlər üzərində məsələləri həll etdikdə istisna və sona çatdırılma metodundan istifadə 



edir və istifadə etdiyi üsulu izah edir (məs., riyazi əməllərin yazılı alqoritm nümunəsini 



doldurur, hansında bəzi ədədlər simvollarla əvəz edilbdir)

kəmiyyətin dəyişdirilməsinə uyğun vahidləri seçir və istifadə edir; böyük vahiddən  istifadə 

edərək kiçik  vahidi ifadə edir



Məzmun

Rasional ədədlər və onların ekvivalent formalarının yazılışı

1. 

1-dən az /100-dən çox faiz



2. 

Ədədin yazılışının standart forması və onun müsbət sistemlə əlaqəsi 

3. 

Tam göstərici keyfiyyəti



4. 

Ədədin riyazi kökü; ədədin kub kökü

5. 

Ədədlərin və ədədi ifadələrin (eləcə də keyfiyyətlər və riyazi köklərdən ibarət ifadələrin) 



6. 

müqayisəsi

Ədədlər üzərində riyazi əməllər; əməllərin nəticəsinin qiymətləndirilməsi

7. 


Qalıqlı bölmə: qalıq və bölünmə əlamətləri

8. 


Ölçü vahidləri, onlar arasında əlaqə və onlardan istifadə; uzunluq və sahə vahidlərinin 

9. 


arasında münasibət; bir sistemin vahidinin digər sistemin uyğun vahidlə ifadə olunması

 “İstifadəçi riyaziyyatı”; sadə köçürülmüş faiz tarifi; müxtəlif növ qiymət endirimi; sadə 

10. 

smeta


İstiqamət: Qanunauyğunluq və cəbr

Riy. VIII.5. Çoxluqlar arasında xətti asılılığı təyin edir, analiz edir və

      

ifadə edir 

Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:

ona tanış olan çoxluqlar arasında xətti asılılığı sadalayır (məs., 



eyni hərəkətlə keçilən 



məsafənin zaman asılılığı)

asılılıq ifadə üsuluna baxmayaraq xətti və xətti olmayan asılılıqları fərqləndirir; xətti və 

xətti olmayan asılılıqlar arasında fərqləri müzakirə edir



kəmiyyətlər arasında asılılıq və yanaşmalar haqqında şifahi formaladırılmış qanunu cəbrlə 

ifadə edir; verilən cəbri asılılığı qrafik, cədvəl şəklində ifadə edir və sözlə formalaşdırır



Riy. VIII. - 3   


Yüklə 0,71 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   31




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə