Həcər Adil qızı Qasımova Elmi redaktor: h e. d., dos. MƏMMƏdov r. F
Yüklə 4,58 Kb. Pdf görüntüsü
|
fəaliyyətinin beynəlxalq hüquqi əsasları ..............................209 GİRİŞ 7. 3. Xüsusi missiyaların immunitet və üstünlükləri ....................217 VIII FƏSİL. Konsulluq hüququ................................................220 8. 1. Konsul münasibətlərinin yaradılması və konsul Xarici əlaqələrdə iştirak etmək hüququ, öz xarici əlaqə orqanları vasitəsilə beynəlxalq aləmdə təmsil olunmaq hüququ dövlətlərin suverenliyindən irəli gələn ən mühüm hüquqlardandır. nümayəndəliklərinin təsis edilməsi ......................................220 8. 2. Konsul missiyasının başlanması və bitməsi. Konsulluğun personalı, konsul korpusu ..............................224 Dövlətlərin beynəlxalq sistemdəki yeri və mövqeyi müəyyən mənada onların tarixi taleləri, öz xarici əlaqələrini hansı formada həyata keçirmələrindən, diplomatik məharətlərindən və diplomatik xidmətlərinin təşkili və fəaliyyəti səviyyəsindən asılıdır. 8. 3. Fəxri konsul institutu............................................................228 8. 4. Konsul funksiyaları ..............................................................231 8. 5. Konsul immunitet və imtiyazları .........................................235 8. 5. 1. Konsul nümayəndəliklərinin immunitet 18 oktyabr 1991-ci il Konstitusiya Aktının qəbul edilməsi ilə öz dövlət müstəqilliyini bərpa etdikdən sonra Azərbaycan Respub- likası üçün də müstəqil xarici siyasət yeritmək, beynəlxalq birliyə daxil olmanın öz yollarını işləyib hazırlamaq, dövlətlərarası mü- nasibətlərin əsas istiqamətlərini müəyyən etmək kimi geniş imkanlar açılmışdı. Müstəqillik və suverenlik Azərbaycan Respublikasına dünya birliyinə inteqrasiya olmaq, bütün dövlətlərlə bərabər əsaslarla qarşılıqlı münasib əlaqələr yaratmaq imkanı bəxş etdi. və imtiyazları ..........................................................236 8. 5. 2. Konsul vəzifəli şəxslərinin immunitet və imtiyazları ..........................................................239 Əlavələr Diplomatik əlaqələr haqqında Vyana Konvensiyası.....................246 Konsul əlaqələri haqqında Vyana Konvensiyası ..........................264 Xüsusi Missiyalar haqqında Konvensiya .....................................297 Ümummilli liderimiz Heydər Əliyev 1993-cü il oktyabr ayının 10-da prezident seçilməsi ilə bağlı keçirilən rəsmi andiçmə mərasimindəki çıxışında qeyd etmişdir ki, "respublikamızın qarşıs- ında duran əsas vəzifələrdən biri Azərbaycanın mənafeyini dünya miqyasında müdafiə edə bilən ağıllı, səriştəli xarici siyasətin yeridil- məsidir. Qarşıda böyük vəzifələr durur. Bizim xarici siyasətimiz bir- inci növbədə Azərbaycanın dövlət müstəqilliyini təmin etməyə yönəldilməlidir. Vəzifə dünyanın bütün dövlətləri ilə bərabərhüquqlu, qarşılıqlı faydalı əlaqələr yaratmaq və inkişaf etdirməkdən, bu əlaqələrdən həm Azərbaycan Respublikasının beynəlxalq möv- qelərini möhkəmləndirmək, həm də respublikanın iqtisadiyyatını, elmini, mədəniyyətini inkişaf etdirmək üçün səmərəli istifadə etmək- dən ibarətdir” 1 . Müstəqil Azərbaycanın yeni rəhbərliyi tərəfindən həyata keçirilən sülhsevər xarici siyasət kursu beynəlxalq aləmdə geniş qəbul edilmişdir 2 . Dövlətlərin Universal xarakterli beynəlxalq təşkilatlarla münasibətlərində nümayəndəliyi haqqında Vyana Konvensiyası.....................................................................318 Birləşmiş Millətlər Təşkilatının immunitet və imtiyazları haqqında Konvensiya .................................................360 Diplomatik xidmət haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu...........................................366 Azərbaycan Respublikasının səfirliyi haqqında Əsasnamə..........380 Azərbaycan Respublikasının Konsul Nizamnaməsi.....................388 Azərbaycan Respublikasının Konsulluğu haqqında Əsasnamə......................................................................................407 Azərbaycan Respublikasının Ştatdankənar (fəxri) konsulu haqqında Əsasnamə ........................................................417 Azərbaycan Respublikası və Özbəkistan Respublikası arasında Konsulluq Konvensiyası ................................................434 5 Azərbaycan Respublikasının Xarici İşlər Nazirliyi 1 Əliyev H.Ə. Müstəqilliyimiz əbədidir. I kitab, Bakı, 1997, səh. 205 haqqında Əsasnamə ......................................................................464 2 Шукуров И. Дипломатия мира. Об итогах визитов президента Азербайджанской Республики Гейдара Алиева в зарубежные страны (1993-1997 гг. ). Изд-во «Азербайджан», Баку, 1997, ъ. 11. İstifadə olunmuş ədəbiyyat siyahısı..............................................472 4 Totalitar sistem şəraitində beynəlxalq arenaya birbaşa çıxış imkanlarından illərlə məhrum olmuş respublikamız üçün təbii ki, bu, tamamilə yeni fəaliyyət sferası idi. Uzun illərdən bəri asılılıq şəraitində yaşayıb yenicə müstəqillik əldə etmiş bir xalq, bir respub- lika üçün indiki qarışıq dünyada düzgün xarici siyasət xətti müəyyən etmək və uğurla həyata keçirmək son dərəcə çətin bir iş idi. Azərbaycan nəinki heç bir dövlətdə və beynəlxaq təşkilatda müstəqil dövlət kimi təmsil olunmur, hətta xarici siyasət sahəsində mütəxəssis kadrlar hazırlayacaq heç bir instituta belə malik deyildi. Bu gün Azərbaycan diplomatiyasının səsi dünyanın bütün qitələrindən, planetimizin onlarla ölkəsindən gəlir. Azərbaycan hazırda 158 ölkə ilə diplomatik əlaqələr qurmuşdur. Ölkəmizdə 34 dövlətin diplomatik nümayəndəliyi və konsulluğu, 10-dan çox bey- nəlxalq təşkilatın nümayəndəlikləri fəaliyyət göstərir. Azərbaycanın xarici ölkələrdəki səfirliyi, daimi nümayəndəliyi və baş konsullu- qlarının sayı artıq 54- ü keçmişdir. Azərbaycan Respublikasının xarici siyasətinin, onun dip- lomatik fəaliyyətinin həyata keçirilməsinin mühüm hüquqi və təşkilati əsasları dövlət müstəqilliyimizin, demək olar ki, ilk günlərin- dən yaradılmışdır. Respublikamız beynəlxalq hüququn subyektinə çevrildikdən sonra yaranan ən zəruri məsələlərdən biri onu xarici əlaqələrdə təmsil edəcək xüsusi orqanlar sisteminin yaradılması idi. Bu məqsədlə ölkə daxilində xarici əlaqələrin dövlətdaxili orqanları sistemini yaratmaqla yanaşı, xarici əlaqələrin xarici orqanları – Azərbaycan Respublikası- nın səfirlikləri, missiyaları, beynəlxalq təşkilatlardakı nümayəndələri, konsulluqları də təsis olunmağa başlanmışdır. Digər tərəfdən paralel olaraq Azərbaycan Respublikasının xa- rici siyasət fəaliyyətini, diplomatik xidmət orqanlarının təşkili və fəaliyyətini tənzimləyən qanunların, normativ hüquqi aktların qəbul edilməsi, xarici əlaqə orqanlarının yaradılması və fəaliyyətini tənzimləyən mühüm beynəlxalq konvensiyalara, sənədlərə qoşulması zərurəti də yaranırdı. Azərbaycan Respublikasının xarici siyasətinin, onun dip- lomatik fəaliyyətinin həyata keçirilməsinin mühüm hüquqi və təşkilati əsasları dövlət müstəqilliyimizin, demək olar ki, ilk günlərindən yaradılmışdır. Lakin bu sahəd hələ görülməli olan bir çox işlər qabaqdadır. Sevindirici haldır ki, öncəki araşdırmalarımız nəticəsində təklif kimi irəli sürdüyümüz bir sıra dövlətdaxili qanun- vericilik aktları (Azərbaycan Respublikasının Səfirliyi haqqında Əsasnamə, Azərbaycan Respublikasının Konsulluğu haqqında Əsasnamə və s.) bu gün Milli Məclis tərəfindən qəbul edilmişdir. Bu mürəkkəb prosesin ən mühüm tərkib hissələrindən biri isə beynəlxalq aləmdə milli maraqları qorumağı bacara bilən peşəkar diplomat kadrların hazırlanması üçün ali tədris müəssisələrinin yaradılması idi. Hal-hazırda Respublikamızı dünyada layiqli təmsil edə biləcək beynəlxalq hüquqşünasları yetişdirən mühüm tədris müəssisələri mövcuddur ki, hazırki dərslik də məhz bu mütəxəssislərin uyğun sahədəki vacib biliklərə yiyələnməsinə xidmət edir. Xarici əlaqələr hüququnun nəzəri və praktiki problemlərinin öyrənilməsi, xarici əlaqə orqanlarının təşkili və fəaliyyətinin milli və beynəlxalq hüquqi əsaslarının araşdırılması, ölkəmizin öz müstəqilliyinin ikinci onilliyinə inamla qədəm qoyduğu bu gü- nümüzdə, xüsusilə vacibdir. Azərbaycanın xarici siyasətinin uğurları bu məsələnin həllindən birbaşa asılıdır. 6 7 Yüklə 4,58 Kb. Dostları ilə paylaş:
|