42
2010-cu ildə “Azərikimya” İB-nin etilen-propilen zavodunda 224,3 min ton xammal emal
olunmuş və 83,6 min ton etilen-propilen monomerləri istehsal edilib ki, bunlar 2009-cu
ildə olduğundan, uyğun olaraq 34,8 və 17,2 min ton çoxdur. Piroliz qurğusunda etilen və
propilenin orta çıxım faizi 2,2 % artaraq 37,3 %-ə çatdırılmışdır. Bunun nəticəsində İB-
də 2009-cu ilə nisbətən 1 ton etilen-propilen istehsalına xammalın sərfi 0,17 ton aşağı
düşmüş, izopropil spirtinin istehsalı 5,7 %, polietilen istehsalı 26,7 % və birliyin əmtəəlik
məhsulunun həcmi 10,9 % artmışdır.
Hazırda həmin qurğunun xammal bazasının genişləndirilməsi istiqamətində aparılan
işlər nəticəsində Heydər Əliyev adına BNEZ-də alınan maye qazların müəyyən miqdarı
və Qaradağ Qaz emalı zavodunun qaz benzini “Azərikimya” İB-nin EP-300 qurğusunda
emalı tamamilə mənimsənilmiş və bu il uyğun olaraq 4,6 min ton maye qaz və 16,6 min
ton qaz benzini piroliz qurğusunda emal olunmuşdur.
Satışa göndərilən neft-kimya məhsullarının 14,5 %-i daxilə, 85,5 %-i isə ixrac
olunmuşdur.
2010-cu ildə Azərikimya İB-də xammalın emalı və əmtəəlik məhsulların
istehsalı haqqında məlumat
Cədvəl IX-5
Məhsulların
adı
Ölcü
vahidi
2009-cu il
fakt
2010-cu il
Proqnoz
Fakt
proqnoza
nisbətən %
2009-cu ilə
nisbətən %
Xammal
ton
189471
250000
224295
89,7
118,4
Etilen
ton
43452,9
60751
55007,8
90,5
126,6
Propilen
ton
22967,3
31876
28556,2
89,6
124,3
Polietilen
ton
42248,8
59092
53517,5
90,6
126,7
BBF
ton
17005
23500
21612
92,0
127,1
Kaustik soda
maye
ton
7690
28000
7105
25,4
92,4
Maye xlor
ton
3933
14000
2658
19,0
67,6
Sulfat
turşusu
ton
4242,6
8250
4652,7
56,4
109,7
Propilen oksidi
ton
3819,7
14000
3376,2
24,1
88,4
Poliefir qətranı
ton
2131
9000
814,5
9,1
38,2
Azot
mm
3
13882,4
20800
15099,5
72,6
108,8
Saf İzopropil
spirti
ton
9967,7
19588
10532,5
53,8
105,7
Piroliz qətranı
ton
45695
62500
52693
84,3
115,3
Ağır qətran
ton
10509
10000
13076
130,8
124,4
43
Dövlət Neft Şirkətinin əsas son məhsulları neft, qaz və neft məhsullarıdır. Neft
məhsullarının maya dəyərinin 85-90%-ni xam neftin alınmasına çəkilən xərclər təşkil
edir. Buna görə də neftin və qazın maya dəyərinin təhlili böyük əhəmiyyət kəsb edir.
Maya dəyəri yalnız Şirkətin tərkibində olan neftqazçıxarma idarələri üzrə araşdırılır.
2010-cu ildə əmtəəlik neftin tam maya dəyəri 554850 min manat, 1 ton neftin maya
dəyəri isə 76.63 manat təşkil etmişdir. Aşağıdakı cədvəldə Şirkət üzrə neft hasilatına
çəkilən faktiki xərclərin smetası verilir. Cədvəl X 1
X. MAYA DƏYƏRİ
Cədvəl X-1
Xərc maddələri
Ölçü
vahidi
2009
Xüsusi
çəkisi
2010
Xüsusi
çəkisi
1. İstifadə edilmiş material və komponentlər
min manat
30700
6.9
41022
7.6
2. Əmək haqqı
-“-
97116
21.9
94041
17.4
3. Sosial sığorta
və pensiya fondu xərcləri
-“-
19432
4.4
19176
3.5
4 .Əsas vəsaitlərin amortizasiyası cəmi
-“-
73792
16.6
96383
17.8
5. Təmir və texniki xidmət xərcləri
-“-
50762
11.4
86489
16.0
6. Nəqliyyat və nəqliyyat vasitələrinin istis.
-“-
28788
6.5
42703
7.9
7.
Mühafizə xidməti
-“-
13469
3.0
14658
2.7
8. Elektrik enerjisi
-“-
10459
2.4
10460
1.9
9.
Mədən vergisi
-“-
78731
17.7
80791
14.9
10.Digər vergilər
-“-
16307
3.7
20244
3.7
11.Kommunal
xərclər
-“-
2359
0.5
2135
0.4
12.Digər xərclər
-“-
22292
5.0
33290
6.2
o cümlədən: köməkçilər
8865
2.0
12498
2.3
Cəmi istehsal xərcləri
-“-
444207
100.0
541391
100.0
Bitməmiş istehsal qalığının
dəyişməsi
-“-
--623
1654
Əmtəəlik məhsul istehsalına çəkilən x.
-“-
444830
539737
Ümumi məhsul
ton
7288186
7278713
1
ton məhsula çəkilən xərclər
manat
60.95
74.38
Emala verilən neftin nəql xərcləri
min manat
15694
16041
Əmtəəlik məhsul
ton
7251532
7240601
1 ton məhsula çəkilən xərclər
manat
63.51
76.76
NKİ sistemində qalığın dəyişməsi
min manat
-1079
928
Əmtəəlik məhsula çəkilən xərclər
min manat
461603
554850
NKİ sistemində qalığın
dəyişməsi nəzərə
alınmaqla
ton
7278105
7240616
NEZ-ə bildirilən 1 ton üçün çəkilən
xərclər
manat
63.42
76.63