68
X a c ə N i z a m
(Rəmzi ilə Xərabatini süzər)
Əski dostlarmı?
X ə y y a m
Əvət, hər ikisi
Qayğısız könlümüzün sevgilisi.
(qadınları tanıtır)
O Vəfa, Rəmziyə munis dildar,
Bu Səfa, rind Xərabatiyə yar.
Çiynədik yıpramış adətləri biz,
Böylə azadə ömür sürmədəyiz.
X a c ə N i z a m
Ya, demək, keçdimi bədbin əhval?
X ə y y a m
Başqadır şimdi, əvət, bəndəki hal,
Bən təzad elçisiyim, hər qayğı
Bana saçmaqda səadət işığı.
X a c ə N i z a m
Nerdə Sevda?
X ə y y a m
Baqınız gəldi.
S e v d a
(gələr)
Salam!
Bu gəliş bəncə umulmaz bayram.
69
X a c ə N i z a m
Keyfiniz?
S e v d a
Pək gözəl.
S a b b a h
(Xəyyamla Sevdayı göstərir)
Eşq olsun ona
Ki, yetişmiş bu səadət quşuna.
S e v d a
(Sabbahı süzüb yapma gülüşlə)
Yapma Xəyyam onu sevdirdi bana.
X ə y y a m
( Sabbahı göstərir)
Baisim bən də onun varlığına.
Saqiyə iki dolu büllur qədəh gətirir. Sevda birini Xacə Nizama,
digərini Sabbaha verir
.
S e v d a
Bu şərabdır, bu da gül şərbətidir.
(Sabbaha)
Sana şərbət daha çoq nəş’ə verir.
S a b b a h
Çoq təşəkkür.
70
(ətrafa)
Yenə kəskin tə’riz.
S e v d a
Bən eşitdim ki, sizin gözləriniz
Bir çoq insanlara tə’sir eylər.
Daldırıb uyquya təsxir eylər.
S a b b a h
Saçma sözlər.
( ətrafa)
Gərək ölsün bu qadın!
( Qədəhləri qaldırırlar)
X ə y y a m
Var olun!
X a c ə N i z a m
( Xəyyama)
Parlasın aləmdə adın!
S a b b a h
Onu parlatdı böyük Xacə Nizam!
Kimsə bilməzdi ki, varmış Xəyyam.
X ə r a b a t i
(Xəyyama)
Hakim olduqca yer üstündə şərab,
Anacaqdır səni hər rindi-xərab.
71
R ə m z i
Əski yunanda müqim olsaydın,
Nəş’ə mə’budu tanınmışdı adın.
X ə y y a m
“Ayıq olsam uçaraq nəş’ə, çökər ruha duman,
Sərxoş olduqda gəlir ağlıma az-çoq nöqsan.
İki halın arasından gülər ən xoş bir hal,
İştə, könlüm bayılır, zevq alır ancaq ondan”.
İçərlər. Sevda lirik musiqi ilə bərabər bir parça oqur.
S e v d a
Badə gözəldir, məzə həp naz ola!
Saqiyə dilbaz ola, tənnaz ola!
Gül sarılıb bülbülə, bülbül gülə,
Ney coşaraq onlara dəmsaz ola!
V ə f a, S e v d a, S ə f a
( hər üçü birlikdə)
Güldü bahar, oldu çəmən laləzar,
Avladı hər aşiqi bir işvəkar.
Hər gözəlin başqa bir ilhamı var,
Xoşdur o afət ki, xoşavaz ola!
X ə r a b a t i
( sərxoş bir ahənglə oquyub qadınları göstərir)
Olmaya dünyada amansız cəfa,
Çıqmaya bir ləhzə könüldən Səfa,
Oqşaya hal əhlini Sevda, Vəfa,
Hər üçü həmbəzm ola, həmraz ola!
72
X ə y y a m
(qədəh qaldırar)
Əldə şəfəq dalğalı peymanələr,
Gülsə də xoşdur bizə divanələr.
Zahidin olsun quru əfsanələr,
Bəlkə o dünyada sərəfraz ola!
İçərlər. Bu sırada qara, gur saqallı bir sıra müridlər və xocalar içəri soqulurlar.
N a i b
( onların arasında, Müftinin qulağına kinayəli)
İştə, sevinc elçisi Xəyyam odur.
M ü f t i
(kinli)
Oh, nə səfalət, bu da bir yolmudur?
N a i b
(ətrafa)
Fürsət ikən tez savuşub getməli.
(Haman geri çəkilib aradan çıqar. Qadınlar təlaşla
yan odaya keçərlər)
X o c a l a r
(coşğun)
Xaini məhv etməli, qəhr etməli!
M ü f t i
Hər kəsi yoldan çıqarıb sayğısız,
Dini də əyləncə sayar, qayğısız!
73
X a c ə N i z a m
Coşma əfəndim, bu nə? Səbr eyləyin,
Hanki yel əsmiş sizə bir söyləyin?
M ü f t i
( Xəyyamı və qədəhləri göstərir)
İştə, rəzalət yeli, bid’ət yeli,
Anlatınız kimdir o bilgic dəli?!
Sərxoş olub aləmi sərsəmlətir,
Anlayamam bən, şu səfahət nədir?
X ə y y a m
(gülər)
“Həzrəti-müfti, sizə nisbətlə biz,
Həm ayığız, həm deyiliz nəş’əsiz.
Biz içiriz badə, siz insan qanı,
Hankimiz, anlat, daha çoq vəhşiyiz?”
M ü f t i
Sus, bu cəsarət nə, bu tüğyan nədir?!
Kimlərə uydun da, bu isyan nədir?!
X ə y y a m
Şeyx rəis, iştə, o parlaq dəha
Bizlərə hikmətdə böyük rəhnüma.
İçsə o, bir suçmu bizim içməmiz,
Qorqusu yoq, sən də gəl iç, ey əziz!
M ü f t i
Sus bə, şaşırdınmı, köpək sərsəri,
Azma, düşün bir gələcək günləri.
Burda həqiqət sana aydın deyil,
Bəlkə qiyamətdə olursun xəcil!
Dostları ilə paylaş: |