Islam qəribli
Yüklə 3,7 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- NĠZAMĠ adına ƏDƏBĠYYAT ĠNSTĠTUTU
- MƏHƏMMƏD HADĠ VƏ MƏTBUAT ( 1905 – 1920-ci illər )
- B A K I – 2011 İslam Qəribli
- filologiya elmləri doktoru ALXAN MƏMMƏDOV QƏRĠBLĠ Ġ. Məhəmməd Hadi və mətbuat(1905-1920-ci illər)
- Məhəmməd Hadi və mətbuat
| Məhəmməd Hadi və mətbuat
1 AZƏRBAYCAN MĠLLĠ ELMLƏR AKADEMĠYASI NĠZAMĠ adına ƏDƏBĠYYAT ĠNSTĠTUTU ĠSLAM QƏRĠBLI MƏHƏMMƏD HADĠ VƏ MƏTBUAT ( 1905 – 1920-ci illər ) “ N U R L A N ”, B A K I – 2011 İslam Qəribli
2
Elmi ġurasının 16 noyabr 2011-ci il tarixli iclasının qərarına əsasən çap olunur (protokol N 4)
Elmi məsləhətçi və pedaktoru: Akademik BƏKĠR NƏBĠYEV Rəyçilər: filologiya elmləri doktoru RƏHĠM ƏLĠYEV, filologiya elmləri doktoru ALXAN MƏMMƏDOV
Məhəmməd Hadi və mətbuat(1905-1920-ci illər), Bakı, “Nurlan”, 2011, 444 səh.
Monoqrafiyada XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı və ictimai fikir tarixinin görkəmli nümayəndələrindən biri, milli Azərbaycan romantizminin yaradıcı və başçılarından olan Məhəmməd Hadinin 1905-1920-ci illərdəki Azərbaycan dövri mətbuatı ilə əlaqələri tədqiq edilir. Sənətkarın “Həyat” qəzetindən başlayaraq “Azərbaycan” qəzetinə qədər müxtəlif təmayüllü iyirmiyə yaxın mətbuat orqanında dərc etdirdiyi iki yüz doxsandan yuxarı bədii, elmi, publisistik və tərcümə əsərləri sistemli şəkildə araşdırılaraq onların elmi-filoloji təhlili aparılır. Bu əsərlərin M. Hadinin sağlığında və ölümündən sonra kitablarına düşənləri ilk mənbələrlə tutuşdurularaq tekstoloji mətnlər hazırlanır və yüzə qədər əsər üzə çıxarılaraq ilk dəfə tədqiqata cəlb edilir. İndiyə kimi daha çox şair kimi tanınan M. Hadidən nasir, alim, publisist və tərcüməçi kimi də bəhs olunur, əsərlərinin mövzu, forma, məzmun, ideya və sənətkarlkıq məsələləri ətraflı şəkildə şərh olunur.
Məhəmməd Hadi və mətbuat
3
HADĠġÜNASLIĞA YENĠ TÖHFƏ
u monoqrafiyanın ilk, doktorluq dissertasiyası versiyası barədə mən vaxtilə rəy yazıb müəllifinə xeyir-dua vermişəm. Kitabın əlyazmasını vərəqlədikcə gördüm ki, müəllif onu daha da təkmilləşdirmiş, əsaslı şəkildə sahmanlamışdır. Azərbaycan romantizminin yaradıcılarından biri, romantik poeziyamızın bayraqdarı olan Məhəmməd Hadinin həyat və yaradıcılıq yolu barədə müxtəlif monoqrafiyalar yazılıb kitablar çap edilsə də (bu kitabların ikisinin müəllifi elə İslam Qəriblinin özüdür), sənətkarın irsi, özəlliklə onun Azərbaycan dövri mətbuatı ilə əlaqələri heç vaxt bu monoqrafiyada olduğu kimi əhatəli və hərtərəfli tədqiq edilməmiş, zəngin ədəbi-elmi yaradıcılığı bu şəkildə araşdırılmamışdır.
M. Hadi XX əsr Azərbaycan şairləri içərisində mətbuatla sıx əlaqəsi olan barmaqla sayılacaq sənətkarlardandır. O, sənət aləminə gələn ilk gündən ömrünün axırlarına qədər müxtəlif mətbuat orqanları ilə əlaqə saxlamış, bir sıra redaksiyalarda ədəbi işçi kimi fəaliyyət göstərmiş, cəmiyyətdə həlli vacib olan problemlərə dair bədii, elmi, publisistik əsərlərini, tərcümələrini davamlı olaraq qəzet və jurnallarda nəşr etdirmişdir.
1905-ci ildə “Bəyani-həqiqət” adlı ilk məqaləsini “Həyat” qəzetində nəşr etdirməklə mətbuat və sənət aləminə gələn M. Hadi 1919-cu ilin may ayına – ölümündən bir qədər əvvələ kimi mətbuatla əlaqələrini üzməmişdir. Bu monoqrafiyada M. Hadinin 1905-1919-cü illərdə yazdığı və iyirmiyə yaxın müxtəlif təmayüllü mətbuat orqanında çap etdirdiyi, demək olar ki, bütün əsərlərinə münasibət bildirilmiş, onların təhlili veriilməklə yanaşı, şairin istər sağlığında, istərsə də ölümündən sonra çıxmış kitablarındakı variantlarla müqayisə edilmiş və sənətkarın Yüklə 3,7 Mb. Dostları ilə paylaş:
|